Perakendeye elektronik dopingi
Güncelleme Tarihi:
Nisandaki son kredi kartı faiz artışı öncesi perakende satışlarda yaşanan hareket dikkat çekti. TÜİK verilerine göre, perakende satışlar şubatta son bir yılın en yüksek aylık artışını gördü. Bilgisayar satışları son 11 ayın; tekstil, giyim ve ayakkabı son 18 ayın en hızlı yükselişini kaydetti. TESİD Başkanı Yaman Tunaoğlu’na göre artışın nedeni ‘kredi kartına taksit sınırlaması gelecek’ beklentisinin talebi öne çekmesi. TGSD Başkanı Ramazan Kaya ise sezon indirimlerinin yanı sıra seçim sonrası ‘zam’ endişesinin satışlarda etkili olduğunu söyledi.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2024 Şubat’a ilişkin açıkladığı Ticaret Satış Hacim Endeksi, perakende satışların arttığını; bu artışta elektronik ürünlere talebin doping etkisi yarattığını ortaya koydu.
TÜİK verilerine göre, ticaret satış hacmi şubatta aylık bazda yüzde 2.3 artarken, aynı dönemde perakende satış hacmi yüzde 3.5 yükseldi. Yıllık bazda bakıldığında ticaret satış hacminin yüzde 11.3, perakende satış hacminin yüzde 25.1 arttığı görüldü. Sektörel kırılımların detaylarına bakıldığında ise, bilgisayar ile elektronik ev aleti satışlarındaki sıçrama dikkat çekti. Buna göre, Kahramanmaraş merkezli depremlerin yaşandığı Şubat 2023’te yüzde 6.1 azalan bilgisayar satışları, Şubat 2024’te yüzde 7.5 artarak son 11 ayın en hızlı performansını kaydetti. Bilgisayar satışları şubatta yıllık bazda ise yüzde 56.1 büyüyerek en hızlı artışı yakalayan ürün grubu oldu. Şubatta aylık yüzde 2.8 artan elektrikli ev aletleri ise, yıllık yüzde 25.2 yükselişle son 7 ayın en hızlı artışını kaydetti.
TAKSİT ENDİŞESİ
Sektör temsilcilerine göre, elektronik ürün satışlarındaki bu artışlarda vatandaşın dolar kurundaki artış beklentisi, Merkez Bankası’nın (TCMB) enflasyonla mücadelede uyguladığı sıkı para politikası dolayısıyla kredi kartı faizlerinin yükseleceğinin bilinmesi ve son olarak da, kredi kartına taksit sınırlaması geleceğine yönelik söylentiler etkili oldu.
Hürriyet’e konuşan Türk Elektronik Sanayicileri Derneği (TESİD) Yönetim Kurulu Başkanı Yaman Tunaoğlu, ‘Kredi kartına taksit sınırlaması gelecek’ endişesinin satışları öne çektiğine işaret etti ve “Bir etken bu. Bir başka etken de, insanlar enflasyonist ortamda döviz kurunun artacağı endişesi ile dövize endeksli ihtiyaçlarına öncelik veriyor” diye konuştu.
TCMB Başkanı Fatih Karahan’ın kredi kartlarına yönelik düzenleme mesajları, kısıtlamaların gelebileceği beklentilerini artırmıştı. Merkez, mart ayında kredi kartı ve kredili mevduat hesaplarından nakit çekim işlemlerinde faiz oranını yükseltirken; bu ay başında kredi kartı işlemlerinde uygulanacak azami faiz oranı 4.25’e yükseltilmişti.
TEKSTİLDE İNDİRİM VE SEÇİM ETKİSİ
Öte yandan, perakende satışlarda TÜİK verilerine yansıyan bir diğer dikkat çekici artış da tekstil, giyim ve ayakkabıda yaşandı. Yılın ilk ayında yüzde 0.1 ile sınırlı da olsa azalan tekstil, giyim ve ayakkabı satışları, yılın ikinci ayında yüzde 2.4 artarak aylık bazda son 18 ayın en hızlı yükselişini kaydetti. Yıllık bazda bakıldığında ise, sene başında yıllık yüzde 1.1 ile oldukça sınırlı bir büyüme kaydeden bu satışların, şubat ayına gelindiğinde yıllık yüzde 16.1 arttığı görüldü.
Konuyla ilgili Hürriyet’e bilgi veren Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Ramazan Kaya, şubat ayında yapılan indirimlerin tekstil ve hazır giyim tarafındaki artışta etkili olduğunu dile getirdi. Kaya, “Mart ayında yapılan yerel seçimler sonrası yeni zamlar gelecek beklentisi de panik alımına yol açtı diyebiliriz” değerlendirmesinde bulundu.