Perakendeci rest çekebilir

İNCİ Deri Türkiye’nin 100 yaşını aşmış ilk moda markası.  Kökleri Osmanlı İmparatorluğu döneminde 1917 yılında atılan marka bugün 101 yaşında. İnci Deri’nin başında da bayrağı ailesinden alan Ali Murat Kızıltaş var. Ali Murat Kızıltaş İnci Deri’yi büyütüyor. Bugüne kadar sayısız krize dayanarak, hep ayakta kalmayı başaran markanın patronu olarak da, “Kriz reflekslerimiz kuvvetli” diyor. Ali Murat Kızıltaş’la döviz kurlarındaki artışla birlikte yaşanan sıkıntıları, AVM, cadde mağazacılığını ve değişen müşteri alışkanlıklarını konuştuk. Dijitalleşme atağı içinde olan İnci Deri, hem Türkiye’de hem de yurtdışında büyümeyi planlarken, e-ticarette de hızını katlamayı planlıyor.

Mağazacılığın geleceğini nasıl görüyorsunuz? Dünyanın dev şirketleri geçtiğimiz yıl yüzlerce mağaza kapattı…

Mağazacılık bitmiyor ama değişiyor. Müşteri istediği ürüne online kanallardan ulaşsa da mağazalara geliyor. Deneyimlemek isteyen bir müşteri kitlesi var. Ama evet ‘her yerde mağazam olsun’ dönemi de bitiyor. Tüketici’nin yüzde 75’i online’dan ürüne bakıyor, ürünü beğeniyor gelip mağazadan alıyor. Biz e-tablet uygulamasını da başlattık. 3 sene oldu. Mağazaların lokasyonları farklı, metrekareler farklı. Eğer müşteri istediği ürünü mağazada bulamazsa koleksiyonda olmayan ya da numarası olmayan ürünü e-tabletten bakarak seiyor ve biz o siparişi evinize gönderiyoruz.

Mağaza kapatma konusundaki düşünceniz...

Mağazacılık tarafında verimlilik esas. Bazı mağazaları biz de kapatıyoruz. Verimli olmayan mağazaları eliyoruz. AVM’lerle sözleşmelerimiz olmasına, cezai sorumluluklara rağmen bazı mağazaları kapatıyoruz. Şu dönem verimli olmayan bir mağazayı ayakta tutma konusunda direnilecek bir dönem değil.

TERSİNE DİRENÇ

Türkiye’de AVM’lerde bu sorun son dönemde daha yoğun yaşanıyor. Euro ve Dolar üzerinden kiralar perakendecileri çok olumsuz etkiledi.

Genelde birinin memnun olmadığı AVM’den zaten çoğunluk da memnun olmuyor. Biri çıkınca arkası geliyor. Bunu AVM yatırımcılarının göze almaması gerekir ancak çoğu AVM’de anlaşma sağlanamadı. Tersten mücadele var artık AVM’lerde. Biri çıkmaya çalışınca arkasından sürü mantığı olmasın diye dirençle karşılaşıyoruz. Bazı yerlerde cezai şartları da dediğim gibi kabul edip çıkıyoruz. Bizim için önemli olan toplam verimlilik.

Verimliliği nasıl ölçüyorsunuz?

Biz mağazaya giren 100 kişiden kaç kişiye ürün sattığımıza bakıyoruz. Giren müşteri sayısına bakıyoruz. Ortalamanın altındaki mağazalara bakıyoruz. Ayrıca artık vitrin önünden geçenlere de bakıyoruz. Neden önünden geçip de içeri girmiyorlar. Bunlarla ilgili rakamları da inceliyoruz. Mağazanın lokasyonu, AVM’nin müşteri kitlesi, mağazanın kirası, çalışan personel vs…Hepsini değerlendiriyoruz.

AVM furyası bitiyor mu?

Artık eskisi gibi AVM yapılmıyor. Yapılanlar da full açılamıyor. Biz de artık çok dikkatli davranıyoruz. Türkiye’nin ekonomik şartları ve dünyadaki paranın artmaması nedeniyle AVM yatırımları eskisi gibi olmaz. Yeni gelen kurlarla kira giderlerini hesaplamakta zorlanıyorum. Giderler artıyor, satış fiyatı artmıyor. Ciro artmıyor. Ayakkabı satın alma maliyetlerinde artış var. Biz çok ciddi ciro kayıpları yaşamadık daha önceki dönemlerde. Şu dönemde de kampanyalarla müşteri ilgisinin devam etmesini sağlıyoruz. Krizler öyle ya da böyle geçiyor. Kuvvetli markalar bu krize de dayanacaktır. Anadolu’daki bazı AVM yatırımlarla ilgileniyoruz, çünkü Anadolu illeri için hala AVM yatırımları önemli. Biz Bağdat Caddesi’nden 4 yıl önce çıkmıştık. Kısa süre önce yeniden mağaza açtık. İstiklal Caddesi’ni ise hiç terk etmedik. Bazı şehirlerin en işlek caddelerinde de olmaya devam edeceğiz. AVM’ler konusunda ise çok daha temkinliyiz.

Perakendecilerden nasıl bir tepki bekliyorsunuz?

AVM’lerin 3’te 1’i indirim yapmadı. Cirosu iyi olan yerlerde bile verimlilik yoksa mağaza kapatırım. Cirosu iyi olan ama kira gideri çok yüksek olan bir AVM’den çıktık. Yabancı fonların hakim olduğu AVM’ler direniyor. Bir gerçek var perakendeci çok rahatsız. Artan kurlar ve gelinen nokta rahatsızlık yaratıyor. Anlaşılamayan bazı lokasyonlarda perakendeciler sert hareketler yapabilir. Bağdat Caddesi’nden bir anda herkes çıktı, benzer durumlar AVM’ler için de geçerli olabilir. Kriz reflekslerimiz kuvvetli. Hızlı tepki verebiliyoruz.

100 YILI DEVİREN İLK MARKA

Türkiye’de 100 yaşını geçmiş ilk moda markasısınız değil mi?

Evet. Geçen yıl 100’üncü yaşımızı kutladık. Bu büyük bir gurur ve sorumluluk. Biz de bunun bilinciyle İnci Deri’nin rotasını belirliyoruz.

İnci Deri’nin büyüklüğü nedir? Kaç mağaza oldu? 2018 beklentiniz nedir?

İnci Deri’nin 36 ilde 99 mağazası var. 17 bin metrekare satış alanında servis veriyoruz. Satışlarımızın yüzde 55’i kadın, yüzde 45’i erkek ürünü. Erkek ürünü satışlarında artış oldu son yıllarda. 2017’de tüm kanallarda 2 milyon adet ürün sattık, yüzde 20’lik büyüme yakaladık. 2017’de yüzde 20’yi yakalayıp, 2018 için de yüzde 30 büyüme hedefledik. İlk 4 ay verilerine göre de yüzde 25’lik bir büyüme yakaladık.

AYAKLAR BÜYÜYOR

- Ayaklar büyüyor. Erkek ve kadın erkek numaraları büyüyor. Ortalama numara 38’e geldi kadınlarda. 35 sistem dışına çıktı. Ama bizden hala 35 numara isteyenler var. 3 farklı geniş konçlu çizmeler isteniyor. Bunları da koleksiyonumuza aldık.

- Sneaker modası 3-4 yıl önce başladı ve hızlı yayıldı. İnsan hayatına konfor modası geldi, yaşam tarzı değişti. Sneaker koleksiyonlarının payı da büyüdü.  2016 Aralık ayında Londra bazlı veri kadın müşterilere yüzde 65 sneaker satıldığını, geri kalanının topuklu ayakkabı aldığını gösteriyor. Şimdi geriye gidiş var ancak bu rahatlık kolay kolay gerilemez. Geçiş dönemleri için ara sezonlar için sneaker kurtarıcı.

OYUNCU TERLİĞİ SORULARI

Dizilerde sponsorluklarınız var. Geri dönüşü nasıl size?

Dizilerin çok sıkı takipçileri var. Bazı karakterlerin kıyafetleri giydiklerinin markalarına ciddi anlamda bakılıyor. Bu ilk “Bihter” karakteriyle başlamıştı, şimdilerde Merve terliği ve ayakkabısı diye mağazaya gelenler var.

7 YÖNETİCİNİN 4’Ü KADIN

Kadın çalışan oranınız nasıl?

Kadın istihdamnı artırmak için ciddi bir mücadele veriyoruz. Merkezde yüzde 50 kadın çalışıyor. 7 direktörün 4’ü kadın. Ancak biz daha çok sahada zorlandık, kadın satış danışmanlarına direnç oldu. Başta hiç yoktu artık var. Tüketici mağazaya geldiğinde yanında biri yoksa satış danışmanına danışıyor bu yüzden de satış danışmanı önemli.

ALİ MURAT KIZILTAŞ KİMDİR?

Ali Murat Kızıltaş dedesi Hacı Murat Kızıltaş’ın 1917’de kurduğu markanın 3’üncü kuşak temsilcisi. 1961 İstanbul doğumlu olan Ali Murat Kızıltaş markanın 1947 yılında Fatih’te açılan perakende mağazasındaki deneyimleri yaşayarak büyüdü. 1980 yılında Boğaziçi Üniversitesi’ne giren Ali Murat Kızıltaş, eğitiminden sonra İnci Deri’de çalışmaya başladı. İnci Deri markasını adım adım büyüten, Anadolu’ya ve yurtdışına açan Ali Murat Kızıltaş, son dönemde Turquality desteğini alan İnci Deri’yi yurtdışında mağazalaştırmayı hedefliyor.