Pazara dört yeni banka mı geliyor? Aralarında...

Özellikle son dönemde, faizsiz finans sisteminin gelişmesi için düzenlemeler yapıldı, yapılmaya da devam ediyor.

Son Torba Yasada, katılım bankalarının yatırım yapabilecekleri, Hazine’nin de kaynak aktaracağı bir fon kurulması bunlardan biri. Diğer taraftan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) faizsiz finansman kanun taslağı hazırladı ve ilgili tarafların görüşüne sundu. Bunlar da gösteriyor ki, 2018’de faizsiz finansmanın gelişmesi için önemli adımlar atılacak.

YENİ DÜZENLEMELER YOLDA

Peki, yeterli mi? Önce tespiti doğru yapalım. Bugün katılım bankalarının toplam finans pazarındaki payı, yüzde 6’nın üzerinde. Bu paya, 5 banka ile ulaşıldı ki, unutmamak lazım geçtiğimiz yıllarda katılım bankası sayısı daha fazlaydı. 2016’da Bank Asya’nın pazardan çekilmesi her ne kadar faizsiz bankacılığın payını fazla etkilemese, banka ile çalışanların büyük kısmı katılım sistemi içinde kalsa da yine de bir banka daha piyasadan çıkmış oldu. Bu süre içinde Ziraat ve Vakıf Katılımın pazara girmesinin iki önemli etkisi oldu. Birincisi, katılım bankası sayısı arttı; ikincisi ve daha önemlisi devlet de taşın altına elini koydu. Bana göre faizsiz finansmana yönelik düzenlemeler de bu aşamadan sonra hızlandı.
Ama yeterli değil. Katılım bankaları farkını ortaya koyacaksa, pazardaki payı artacaksa ve ekonomi içinden daha fazla pay alacaksa; bu, 5 bankayla olmaz, sadece özel bankalarla da olmaz. Bir kere bunu altını çizelim. Siz ne kadar düzenleme yaparsanız yapın, ne kadar faizsiz finans enstrümanı çıkartırsanız çıkartın, yatırım yapacak yeni fonlar kurarsanız kurun; tüm bunlar, 5 banka üzerinden yürümez, yürüse de derinlik kazanmaz.

ARALARINDA EMLAK BANKASI DA VAR

Şimdi gelelim şu, dört yeni banka konusuna. Hem öğrendiğime hem de duyumlara göre 2018’de dört banka katılım bankası olarak faaliyete geçecek.
Bunlardan biri, bir dönem Uzan ailesine ait olan, sonradan el konularak TMSF’ye geçen Adabank. Malum, Adabank’ı, TMSF yeniden satışa çıkardı ve İslam Kalkınma Bankası da yakından ilgileniyor. Eğer, satış gerçekleşir, İslam Kalkınma Bankası Adabank’ı satın alırsa banka, katılım bankası olarak faaliyet gösterecek.

Bir diğeri ise; ilk özel banka olarak bilinen, kuruluşunda adı Adapazarı İslâm Ticaret Bankası olan ve bugün TMSF’nin elinde bulunan Türk Ticaret Bankası. Duyduğuma göre Bankanın tekrardan ekonomiye kazandırılması gündemde ve talipleri de varmış. Eğer Türk Ticaret Bankası geri dönerse, katılım bankası olacakmış.

Konuşulan bir başka isim de Emlak Bankası. Tasfiyeden çıkarak, yeniden bankacılık yapmasının önü açılan ve banka lisansı verilen Emlak Bank’ın adı da yeni katılım bankaları arasında geçiyor.

İsmi geçenlerden biri de PTT. Havale, EFT, kredi kart ödemesi gibi bankacılık işlemlerine aracılık eden PTT’nin, katılım bankacılığına geçmesi de konuşuluyor.

 

KİRA SERTİFİKASI İHRACI BÜYÜYOR

Katılım bankalarının kira sertifikalarına talep yoğun. Türkiye Finans bu yılın 9 ayında 833 milyon TL tutarında kira sertifikası ihraç etti. Banka, Ağustos’ta 80 milyon TL’lik, 175 gün vadeli kira sertifikası ihracını da tamamladı. Ayrıca Türkiye Finans iştiraki TF Varlık Kiralama da Eylül ayında 125 milyon TL tutarında yeni kira sertifikası ihracını bitirdi. Ziraat Katılım iştiraki Ziraat Katılım Varlık, 100 milyon TL tutarında kira sertifikası ihracını gerçekleştirdi. Ziraat Katılım, Ağustos ayında gerçekleştirdiği 150 milyon TL tutarlı kira sertifikası ihracı ile Ağustos ayında toplamda 250 milyon TL kira sertifikası ihracı gerçekleştirdi ve Bankanın kira sertifikası ihracı toplamda 850 milyon TL’ye ulaştı. 2016 yılının Şubat ayında hizmete giren Vakıf Katılım iştiraki Vakıf Varlık Kiralama aracılığıyla 200 milyon TL tutarındaki dördüncü kira sertifikası ihracını gerçekleştirdi. Vakıf Katılım’ın ise şu ana kadar gerçekleştirilen kira sertifikası ihraçlarının büyüklüğü 950 milyon TL’ye ulaştı.