Patron içerde şirketi ilk 100'de
Güncelleme Tarihi:
Nilgün KARATAŞ
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 27, 2001 01:25
Türkiye'nin ‘‘500 Büyük Sanayi Kuruluşu’’ ligine yeni giren 82 şirket arasında Yeşim Tekstil gösterdiği performans ile dikkatleri çekti. Halen Kartal Cezaevi'nde bulunan Cavit Çağlar'ın şirketi Yeşim Tekstil, listeye 77'inci sıradan girdi.
İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) üretimden satışlarına göre belirlediği ‘‘Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’’ sıralamasında bu yıl 82 yeni şirket yerini aldı. 2000 yılı verileriyle Türk sanayiinin en büyükleri arasına giren şirketlerden, Yeşim Tekstil genel sıralamada 77'inci, özel sektör kuruluşları arasında ise 65'inci oluşuyla dikkatleri üzerine çekti.
Kartal Cezaevi'nde bulunan eski bakan Cavit Çağlar'ın bir süre önce hisselerini devrettiği Yeşim Tekstil, geçen yıl yargı ve haciz gibi birçok sorun yaşamasına karşın gösterdiği performans ile pekçok dev şirketi geride bıraktı. Cavit Çağlar ve dayısı Şükrü Şenkaya'nın Ekim 1983'de ortaklaşa kurdukları Yeşim Tekstil, örme, boya terbiye, hazırgiyim ve ev tekstili alanlarında faaliyet gösteriyor. Önceki yıl çıktığı listeye, 92 trilyon 292 milyar liralık üretimden satışı ile yeniden giren Yeşim Tekstil, kárlılık ve ihracat gibi rakamlarda önceki yıllara göre performansını kaybetmiş durumda. Geçtiğimiz yılı 7.6 milyar lira zararla kapatan şirketin, ihracat performası da oldukça geriledi. Yeşim Tekstil, Türkiye'nin 500 büyük sanayi kuruluşu arasında 1997 yılında 124'üncü, 1998 yılında 85'inci olarak yer alırken, geçen yıl bu sıralamaya girememişti.
YABANCILAR SAYESİNDE
Geçen yıla kadar üretiminin neredeyse tamamını başta ABD ve Avrupa ülkeleri olmak üzere yurtdışı pazarlara ihraç eden Yeşim Tekstil, geçen yıl ancak 3.2 milyon dolarlık ihracat yapabildi. Oysa şirketin ihracatı son birkaç yıldır sürekli artış gösteriyordu. 1996 yılında 85 milyon dolarlık, 1997 yılında 100 milyon dolarlık, 1998 yılında ise 120 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren şirketin, bu rakamı 1999 yılında 131 milyon dolara ulaştı.
İhracatı bu kadar gerilerken şirketin üretimden satışları ile ilk 100 arasına girmesindeki en büyük etken, birçok yabancı marka tarafından Türkiye'de iç partner seçilmiş olması. İngiltere'nin ünlü markası Marks&Spencer'a direkt satış yapan Yeşim Tekstil'i Türkiye'de partner olarak seçenler arasında GAP, Zara, Reebok, Sergio Tachini, Tommy Hillfiger, Ralph Lauren, Nike gibi pekçok dünya markası bulunuyor.
Geçen yıl devdi şimdi yok
İSO araştırmasındaki bazı veriler aslında yıl sonundan bu yana çok şeyin değiştiğinin de göstergesi. Gümüşsuyu Halıcılık da bu gösterlerden bir tanesi. Kasım ve şubat krizlerinde aldığı ağır darbelerin ardından bankaların haciz işlemleriyle karşı karşıya kalan ve tüm çalışanlarının iş akitlerini fesh eden Gümüşsuyu, birkaç ay öncesine kadar ilk 500 şirket arasında 267'inci olarak görülüyor. Gümüşsuyu geçen yılki performansı ile özel sektörün ise ilk 250 şirketi arasında.
Telekom da devler arasında
Listeye yeni giren şirketler arasında kamu kökenli olanlar da bulunuyor. Bunların arasında en dikkat çekici olanı ise Türk Telekom. Son dönemlerin en çok tartışma konusu olan Türk Telekom, özelleştirme çalışmalarının sonuçlarını 2000 yılında almışa benziyor. Telekom, 20 trilyon 513 milyar liralık üretimden satışı ile geçen yıl 421'inci sıradan devler arasına girmeyi başardı. Bu arada listede İstanbul Büyükşehir Belediyesi de iki iştirakiyle yer aldı. İstanbul Asfalt ve İston İstanbul Beton bu yıl ilk 500 büyük arasına girdi.
Lige giren-çıkan şirket sayısı 82
Devler ligine çıkan 82 şirket arasında Yeşim Tekstil gibi, Yücel Boru, Çukurova Çelik, Nursan Çelik gibi bazı firmalar listeye yukarılardan girerek, iyi bir performans sergiledi. Büyükler arasına katılan şirketlerin faaliyet alanına bakıldığında en iyi performansı dokuma, gıda ve demirçelik sektörü kaydetti.
Adının açıklanmasını istemeyen 18 şirketin tamamını yeni girenler oluştururken, bunlardan 2 tanesi ilk 50 arasında yer aldı. Genel sıralamaya 33'üncü ve 42'inci sıradan giren bu şirketlerin faaliyet alanı gıda. Adını açıklamayan şirketlerin 7 tanesi daha bu sektörde. Geçen yıl Koç ve Sabancı grupları birer şirketlerini daha listeye soktu. Koç'un Tek-İz İzolasyon'u, Sabancı'nın da Danonesa Tikveşli'si devler arasındaki yerini aldı.
Devler arasına yeni şirketlerin katılmış olması, bir o okadarının da ‘‘500 Büyük’’ arasından çıktığının göstergesi. Ege Biracılık, Anadolu Efes bünyesine katıldığı için listeden çıkarken, Türkiye'deki üretimine son veren Opel Türkiye de listeden ayrıldı.
Kartal Cezaevi'nde bulunan eski bakan Cavit Çağlar'ın bir süre önce hisselerini devrettiği Yeşim Tekstil, geçen yıl yargı ve haciz gibi birçok sorun yaşamasına karşın gösterdiği performans ile pekçok dev şirketi geride bıraktı. Cavit Çağlar ve dayısı Şükrü Şenkaya'nın Ekim 1983'de ortaklaşa kurdukları Yeşim Tekstil, örme, boya terbiye, hazırgiyim ve ev tekstili alanlarında faaliyet gösteriyor. Önceki yıl çıktığı listeye, 92 trilyon 292 milyar liralık üretimden satışı ile yeniden giren Yeşim Tekstil, kárlılık ve ihracat gibi rakamlarda önceki yıllara göre performansını kaybetmiş durumda. Geçtiğimiz yılı 7.6 milyar lira zararla kapatan şirketin, ihracat performası da oldukça geriledi. Yeşim Tekstil, Türkiye'nin 500 büyük sanayi kuruluşu arasında 1997 yılında 124'üncü, 1998 yılında 85'inci olarak yer alırken, geçen yıl bu sıralamaya girememişti.
YABANCILAR SAYESİNDE
Geçen yıla kadar üretiminin neredeyse tamamını başta ABD ve Avrupa ülkeleri olmak üzere yurtdışı pazarlara ihraç eden Yeşim Tekstil, geçen yıl ancak 3.2 milyon dolarlık ihracat yapabildi. Oysa şirketin ihracatı son birkaç yıldır sürekli artış gösteriyordu. 1996 yılında 85 milyon dolarlık, 1997 yılında 100 milyon dolarlık, 1998 yılında ise 120 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren şirketin, bu rakamı 1999 yılında 131 milyon dolara ulaştı.
İhracatı bu kadar gerilerken şirketin üretimden satışları ile ilk 100 arasına girmesindeki en büyük etken, birçok yabancı marka tarafından Türkiye'de iç partner seçilmiş olması. İngiltere'nin ünlü markası Marks&Spencer'a direkt satış yapan Yeşim Tekstil'i Türkiye'de partner olarak seçenler arasında GAP, Zara, Reebok, Sergio Tachini, Tommy Hillfiger, Ralph Lauren, Nike gibi pekçok dünya markası bulunuyor.
Geçen yıl devdi şimdi yok
İSO araştırmasındaki bazı veriler aslında yıl sonundan bu yana çok şeyin değiştiğinin de göstergesi. Gümüşsuyu Halıcılık da bu gösterlerden bir tanesi. Kasım ve şubat krizlerinde aldığı ağır darbelerin ardından bankaların haciz işlemleriyle karşı karşıya kalan ve tüm çalışanlarının iş akitlerini fesh eden Gümüşsuyu, birkaç ay öncesine kadar ilk 500 şirket arasında 267'inci olarak görülüyor. Gümüşsuyu geçen yılki performansı ile özel sektörün ise ilk 250 şirketi arasında.
Telekom da devler arasında
Listeye yeni giren şirketler arasında kamu kökenli olanlar da bulunuyor. Bunların arasında en dikkat çekici olanı ise Türk Telekom. Son dönemlerin en çok tartışma konusu olan Türk Telekom, özelleştirme çalışmalarının sonuçlarını 2000 yılında almışa benziyor. Telekom, 20 trilyon 513 milyar liralık üretimden satışı ile geçen yıl 421'inci sıradan devler arasına girmeyi başardı. Bu arada listede İstanbul Büyükşehir Belediyesi de iki iştirakiyle yer aldı. İstanbul Asfalt ve İston İstanbul Beton bu yıl ilk 500 büyük arasına girdi.
Lige giren-çıkan şirket sayısı 82
Devler ligine çıkan 82 şirket arasında Yeşim Tekstil gibi, Yücel Boru, Çukurova Çelik, Nursan Çelik gibi bazı firmalar listeye yukarılardan girerek, iyi bir performans sergiledi. Büyükler arasına katılan şirketlerin faaliyet alanına bakıldığında en iyi performansı dokuma, gıda ve demirçelik sektörü kaydetti.
Adının açıklanmasını istemeyen 18 şirketin tamamını yeni girenler oluştururken, bunlardan 2 tanesi ilk 50 arasında yer aldı. Genel sıralamaya 33'üncü ve 42'inci sıradan giren bu şirketlerin faaliyet alanı gıda. Adını açıklamayan şirketlerin 7 tanesi daha bu sektörde. Geçen yıl Koç ve Sabancı grupları birer şirketlerini daha listeye soktu. Koç'un Tek-İz İzolasyon'u, Sabancı'nın da Danonesa Tikveşli'si devler arasındaki yerini aldı.
Devler arasına yeni şirketlerin katılmış olması, bir o okadarının da ‘‘500 Büyük’’ arasından çıktığının göstergesi. Ege Biracılık, Anadolu Efes bünyesine katıldığı için listeden çıkarken, Türkiye'deki üretimine son veren Opel Türkiye de listeden ayrıldı.