Part-time çalışmanın yükselişi

Pandemi gölgesinde geçen 2020 yılı, işyerlerini de ‘part-time’ (yarızamanlı) çalışmaya yönlendirdi. Türkiye İş Kurumu’nun 2020 yılı İşgücü Piyasası Araştırması’na göre, kısa çalışma uygulamasının da etkisiyle, 10’dan fazla çalışanı olan işyerlerinin yüzde 17.2’sinde part-time çalışma uygulandı. Söz konusu oran 2019 yılında yüzde 15.3 iken, bir yıl içinde 1.9 puanlık artış oldu. Part-time çalışmanın en çok kullanıldığı sektör ise eğitim oldu.

Rapora göre, 10-19 istihdamlı işyerlerinin yüzde 20.1’inin, 20’den fazla çalışanı olan işyerlerinin yüzde 22.7’sinin part-time çalışma yaptığı görüldü. İşyeri büyüklüğü arttıkça, part-time çalışanı olan işyeri oranı da arttı. 10-19 arasında çalışanı bulunan işyerlerinden part-time çalışmayı en çok kullanan sektör eğitim olurken, 20’den fazla çalışanı olan işyerlerinde en çok part-time çalışma yapan sektör ise ‘insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri’ oldu. Her iki sektörde de işyerlerinin yaklaşık yarısında part-time çalışan yer aldı.

ETKİSİNİ AZALTTI

Esnek çalışma modellerinden biri olarak uygulanan part-time çalışmanın son yıllarda arttığı belirtilen raporda, şu saptamalara yer verildi: “Part-time çalışmanın en yoğun olduğu sektörler kısa çalışma ödeneğinden de en fazla yararlanan sektörlerdir. Pandemi nedeniyle istihdamın azaltılmasını engellemek için kullanılan kısa çalışma ödeneği part-time çalışma oranını arttırmıştır. Mevcut istihdamda ağırlığını hissettiren imalat ve toptan-perakende ticaret sektörlerinde ise (10+ işyerlerinde) part-time çalışanı olan işyeri oranı sırasıyla yüzde 14.1 ve yüzde 17.4 olmuştur.”

Normal koşullarda nisan ayında yapılması gereken 2020 yılı İşgücü Piyasası Araştırması’nın saha çalışması, pandemi nedeniyle 9 Ekim ile 6 Kasım tarihleri arasında yapıldı. Raporda, pandemi nedeniyle 2015 yılından beri çalışma kapsamında olan 2-9 istihdamlı işyerlerinin bu yıl araştırma dışında tutulduğu belirtilirken, “Araştırma kapsamında Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından seçilen örneklem listesinde kayıtlı bulunan 10-19 ve 20+ istihdamlı 68 bin 146 adet işyerine işyeri bilgi formu uygulanmıştır” denildi.

EN ÇOK DİKİŞÇİ ARANIYOR

Rapora göre, Türkiye genelinde temininde güçlük çekilen mesleklere bakıldığında ilk sırada “makineci (dikiş)” yer alırken, bunu “garson (servis elemanı)” ve “üretim imal işçisi” takip etti. Eleman temininde güçlük çektiğini bildiren işyeri oranı yüzde 11.7 olarak tespit edildi. Eleman temininde güçlük çeken işyeri oranları sektör bazında incelendiğinde, en yüksek oran yüzde 18.7 ile imalat sektöründe oldu. Eleman bulunamama nedenlerinin başında gerekli mesleki niteliğe sahip eleman bulunamaması yer aldı.

İkinci sırada ise yeterli iş tecrübesine sahip eleman bulunamaması geldi.