'Para ustası olmak için çıraklıktan başlayın'

TÜRKİYE’nin bir süredir gündeminde olan tasarrufların artırılmasına ilişkin ekonomi yönetimi ve özel sektörün yürüttüğü bilinçlendirme çalışmalarına Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği (TSPAKB) Başkanı Attila Köksal, yazdığı bir kitapla bizzat katıldı.

Köksal, ‘Geleceğe Yatırım’ adını verdiği kitapta, 12-18 yaş arasındaki çocuk ve gençlere yönelik tasarruf ve yatırım tavsiyelerine yer verdi. Köksal ile birlikte bankacılık ve finans sektöründe 15 yıllık deneyime sahip Hakan Osmanoğlu’nun ortak imzasını taşıyan kitapta, Köksal’ın finans sektöründeki faaliyetleri sırasında tanık olduğu bazı ilgi çekici kişisel yatırım başarısı ve başarısızlıklarından da örnekler bulunuyor. Para biriktirmenin zor ve sabır isteyen bir iş olduğunu vurgulayan Köksal kitabında, paranın ustası olmak için önce çıkar olunması gerektiğini, çraklığın ise tasarruf etmeyi bilmek anlamına geldiğini belirtiyor.

EMEKLİLİĞİN TADINI ÇIKAR
Para, bütçe, yatırım, banka, faiz, tahvil, bono, borsa, hisse senedi, döviz, para piyasaları, enflasyon, belirsizlik, risk gibi birçok ekonomik terimin tanımının yapıldığı kitapta, bir insanın yaşamı boyunca geçirdiği evreler ve bu evrelerde parayla olan ilişkisi anlatılıyor. ‘İşte yol haritanız başlıklı’ bölümde 20’li yaşlarda eğitim ve kariyere odaklanılması gerektiği belirtilirken, kredi kartı harcamalarına dikkat ederken bir yandan da para biriktirmeye başlamak gerektiği hatırlatılıyor. 30’lu yaşlarda ihtiyaçların değiştiği ev-araba gibi büyük alımlar için kredi kullanılırken, kredinin tatil, tekne gibi gereksiz harcamalar için kullanılmamasına dikkat çekiliyor. 40’lı ve 50’li yaşlarda artık emeklilik planları ve çocukların geleceğinin şekillendiği belirtilen kitapta, son olarak emeklilik dönemine değiniliyor. Emekliliğin tadını çıkarmak için hayatın her evresinde sağlık konularına ve tasarrufa önem vermenin altı çiziliyor.

BABİLİN EN ZENGİNİ
Köksal, mitolojiden, tarihten ve günümüzün güncel gelişmelerinden verdiği örneklerle süslediği kitabında çocuklara dünyanın en zengin adamı Babil Kralı Arkad yöntemiyle para biriktirmenin yöntemlerini anlatıyor. Kitabında ilk maaşın çocukların aldıkları harçlık olduğuna dikkat çeken Köksal, Babil’in en zengini Arkad gibi çocukların da kazançlarının (harçlıklarının) bir kısmını mutlaka birikime ayırması gerektiğini vurguluyor. Kitapta mitolojide dünyanın en zengin adamı haline gelen Babil’li Arkad’a para biriktirmenin yolunu danışan Bansir ve Kobbi’nin hikayesi özetle şöyle anlatılıyor: “Bansir ve Kobbi Arkad’a kazandıkları paranın ellerinden uçup gittiğini kendisi gibi zengin olmak istediklerini söylerler. Arkad da zenginliğinin altın kuralını açıklar: ‘Kazancımın bir kısmını bir kenara ayırıyorum. Bunun için güçlü bir irade gerekir. O da kendinize ulaşabileceğiniz hedefler belirlemekle olur.”

Para: Kötü bir efendi
ya da itaatkâr bir uşak

PARANIN her kapıyı açan sihirli bir anahtar olarak tanımlandığı kitapta, yatırım yapmanın büyüsü şu ifadelerle anlatılıyor: “Eskiler paranın kötü bir efendi fakat bulunmaz bir olduğunu söylerler. Eğer onun dilini bilirsek her istediğimizi yapan itaatkâr bir yardımcı olur. Birçok insan zengin olmak için daha çok kazanması gerektiğini düşünür. Daha çok kazanmak için de daha çok çalışması gerektiğini sanır. Ama bu o kadar doğru değildir. Birçok zengin insan şu formülü iyi bilir: Para için çalışmak değil, paranızın sizin için çalışması zengin eder. Yatırım sözcüğünü mutlaka duymuşsunuzdur. Yatırım paranızın sizin için çalışmasını ifade eder. Yani paranız itaatkâr bir yardımcı gibi sizin için çalışır size para kazandırır.”

Finansal özgürlük
için 72 kuralı

YATIRIMLARI uzun vadeli bir stratejiyle planlamak gerektiği ancak bu yolla finansal özgürlüğün elde edileceği vurgulanan kitapta, getiri oranı ile yıl sayısının çarpımı 72 olduğunda yatırımın iki katlanacağı anlatılıyor. Bunun ‘72 kuralı’ olarak anıldığı kaydedilen kitapta şu ifadeler kullanılıyor: “Örneğin yatırımlarınız yılda yüzde 9 getiri sağlıyorsa toplam birikiminiz her 8 yılda bir ikiye katlanacaktır. Bu bileşik getirinin gücüdür. Dünyanın en dahi insanlarından biri olan Einstein’a göre dünyanın en büyük icadı bileşik getiri.”

En güvenilir
bankalar anneler

KİTAPTA bazı ilgi çekici ifadeleri şöyle:
*Para ya kötü bir efendi ya da itaatkâr bir uşak olabilir.
*Anneler dünyanın en güvenilir bankalarıdır. Annenize verdiğiniz para güvenilir ellerde rahat ve huzurlu bir şekilde mışıl mışıl uyur.
Oysa paranızı bankaya yatırırsanız para sizin için gece gündür çalışır.
*Nasıl meyve için manava, ekmek için fırına gidiliyorsa hisse senedi, fon veya tahvil gibi yatırım araçları için de aracı kuruma gidilir.

Ne yapmalı

*Tutumlu olun: Herşey gereksiz harcamamakla, israf etmemekle başlar, paranızın kıymetini bilin.
*Biriktirin: Ama az ama çok mutlaka gelirinizden belirli bir miktarı gelecekteki ihtiyaçlarınız için ayırın.
*Yatırım yapın: Tasarruflarınızı atıl, hareketsiz tutmayın, onları zaman içinde büyüyecek ve size faiz, kâr payı, değer artışı olarak gelir sağlayan para ve sermaye piyasası araçlarına yönlendirin.
*Yatırımlarınızı planlayın: Riski yayın, dalgalanmalara hazırlıklı olun.

Ne yapmamalı

*Yatırımcıların bilmesi gereken altın kural: Kimse piyasadan daha akıllı değildir.
*Borsada endeksi yenmeye çalışmayın.
*Yatırımları nakit, hisse senedi, sabit getirili menkul kıymetler gibi varlık gruplarına yaymak, profesyonellerin işidir.
*Payasalardaki iniş-çıkışları tahmin ederek yatırım yapmak.
*Riskli karmaşık enstrümanlara rağbet etmeyin.
*Tüyolara kulak asmayın, kesinlikle kredi kullanmayın.

İlk parada tasarruf vurgusu

PARANIN tanımının yapıldığı kitapta ilk parayla ilgili şu bilgiye yer veriliyor: Dünyanın ilk kağıt parası 807 yılında Çin’de basılmıştı. Bugün Rusya’da Leningrad Müzesi’nde sergilenen paranın üzerinde aynen şu yazıyor: “Kazanabildiğin kadar kazan, fakat tasarruf ederek harca.” Çocukların aldığı ilk maaşın harçlık olduğu kaydedilen kitapta paranın aldığı isimler şöyle sıralanıyor: Harçlık, tasarruf, pazar parası, ekmek parası, mevduat, sermaye, kredi, vergi, sadaka.

Anne ve babalara ayrı
çocuklara ayrı önsöz

KİTAPTA Attila Köksal anne ve babalar için, Hakan Osmanoğlu ise, yarının anne babaları için önsöz yazdı. Önsözde günümüz Türkiye’sinde 3-80 yaş arası ve üstü yaş kuşağındakilerin yüksek enflasyon ortamını gördüklerini o nedenle de yatırım alışkanlıklarının buna göre şekillendiğini belirten Köksal, 2001 krizi sonrasında alınan önlemler ve uygulanan tutarlı makroekonomik politikalar sayesinde Türkiye’de bugün artık farklı bir yatırım ortamının söz konusu olduğunu belirtti. Köksal şu ifadeleri kullandı: “Sermaye piyasasının daha sağlıklı gelişmeye başladığı ülkemizde artık yerli yatırımcıların yatırım alışkanlıklarının bu yeni döneme uyum sağlaması bir zorunluluk haline geldi. Yatırımcıların artık enflasyon dönemindeki alışkanlıklarından kurtulmaları orta/uzun vade hedefli yatırım planları yapmaları ve geleceğe yatırım yapmak kavramına sadık kalmaları gerekiyor. Bu kitap ile ergenlik çağına girmiş ve girmekte olan 14-18 yaş arasındaki gençleri paranın değeri ve önemi konusunda bilinçlendirmeyi, onlara tasarruf kavramını öğretmeyi ve ileride tasarruflarını nasıl değerlendirecekleri konusunda bir altyapı oluşturmayı hedefliyoruz.”

hguler@hurriyet.com.tr