Para Kararı’na faizsiz banka rötuşu
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ekim 18, 2003 01:53
Bankalar Kanunu'nda yapılan değişikliklerden sonra Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 33 Sayılı Karar Taslağı tartışmaya açıldı. Bu taslaktaki düzenlemeler, özel finans kurumları olarak bilenen, faizsiz finans kurumlarının tümüyle banka gibi çalışmasını sağlayacak.
Özel finans kurumları, yenilenen yasalarla banka statüsünde çalışma imkanına sahip oluyor. Böylece özel finans kurumları da yabancı sermaye mevzuatına göre Türkiye'ye getirilecek dövizlerin alışını yapabilecek.
Özel finans kurumlarının, her açıdan ‘banka statüsü’nde çalışmasına imkanı sağlayan, Türk Ticaret Kanunu (TTK), Medeni Kanun gibi kanunlardaki bankacılık işlemlerinde de çeşitli düzenlemeler yapan ‘Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 33 Sayılı Karar Taslağı’ finans kesiminin tartışmasına açıldı.
Yapılan son düzenlemelerin etkisiyle Türk bankacılık sistemi Avrupa Birliği'ne normlarına bir adım daha yaklaşmış oldu.
Bankalar Kanunu'ndaki son değişiklikler ve ‘32 Sayılı Karar’ın güncellenmesi gerekliliği nedeniyle yapılan yeni düzenlemelere yer verilen ‘33 Sayılı Karar Taslağı’, özel finans kurumlarına, Türk Lirası ve döviz ile ilgili olan ve bankalarca yahpılan tüm işlemleri yapma imkanını verdi.
Özel finans kurumlarının, Bankalar Kanunu'na tabi hale gelmesinden sonra bu kanun paralelindeki diğer düzenlemelerde de bazı değişikliklerin yapılması zorunluluğu doğmuştu.
‘Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar’da, özel finans kurumları, bankalar tarafından yapılan işlemlerin bir kısmını yapamıyordu.
33 Sayılı Karar Taslağı'nda ise özel finans kurumları, Bankalar Kanunu kapsamında yer aldığı şekilde tanımlandı.
Taslağın 6'ncı maddesinde, daha önce, yetkili müesseselerin döviz alım ve satımı dışında başka bir işlem yapamamaları ve kıymetli maden aracı kuruluşlarının yetkili müessese izni olmaksızın döviz alım ve satımı yapmamaları nedeniyle yeniden düzenlendi.
Yabancı sermaye mevzuatına göre Türkiye'ye getirilecek dövizlerin alışının sadece bankalar tarafından yapılacağı yönündeki düzenleme de değiştirildi ve özel finans kurumlarına da Bankalar Kanunu'na tabi oldukları için bu imkan verildi.
17'nci maddede yapılan düzelenmeyle de özel finans kurumlarına yurtdışına, kişi ve kurumların kullanımı için döviz ya da TL kredisi açma imkanı tanındı.
İhracat dövizinin yarısı dışarda kalabilecek
33 Sayılı Karar Taslağı, ihracatçılara yönelik düzenlemeler de içeriyor.
Taslakta, ihracat bedelinin yüzde 50'sinin 180 gün içinde Türkiye'ye getirilmesi halinde, ihracat kazancının geriye kalan yüzde 50'sini ihracatçının kullanımına bırakıyor.
Böylelikle ihracatçı ihracat bedelinin yüzde 50'sini tanınan sürede Türkiye'ye getirirse, kalan yüzde 50 ihracat bedelli döviz ile ihracatçıların dövizli işlemlerini serbestçe gerçekleştirmelerine imkan veriyor.
Kişisel sermaye transferi değişiyor
Türk Parası Kıymetli Koruma Hakkında 33 Sayılı Karar Taslağı, Uluslararası Para Fonu (IMF), OECD vie Avrupa Birliği (AB) tarafından sermaye hareketleri altında ayrı bir başlık olarak sınıflandırılan ‘kişisel sermaye hareketleri’ne yönelik düzenlemeyi de içeriyor. Bu düzenleme ile Türkiye'de yaşayan kişilerin yurtdışına, yurtdışında yaşayanların da yurtiçine yapacakları transferler, kapsamı Maliye Bakanlığı tarafından belirlenecek şekilde serbest bırakılıyor.
Para Kararı'na kendi damgasını mı vuruyor
Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 33 Sayılı Karar Taslağı'nın Türkiye Bankalar Birliği aracılığıyla bankalara gönderilip, tartışmaya açılmasının ardından, şu yorumlar dikkati çekiyor:
‘‘Anlaşılan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve AKP Hükümeti, ‘Türk parasına kendi damgamı vurmalıyım' mantığıyla hareket ediyor. Türk Parasını Koruma Kararı'ndeki en köklü değişiklikler Turgut Özal'ın ilk iktidar yılında yapılmıştı. AKP de şimdi bunu yapıyor.’’
Dövizle alışverişe yasak geliyor
33 Sayılı Para Kararı Taslağı, Türkiye'de yerleşik kişilerin yurtiçindeki alışverişlerinde döviz kullanmasını da yasaklıyor. Bu durumda, bankalar kişisel müşterilerine döviz çeki veremeyecek. Dövizle otomobil, konut alım satımı yapılamayacak.
Bildirim sınırı 15 bin dolara iniyor
33 Sayılı Para Kararı Taslağı, bankalar ve özel finanskurumlarının ithalat, ihracat ve görünmeyen işlemler dışındaki para transferlerindeki bildirim sınırını 50 bin dolardan 15 bin dolara indirdi. Buna göre, yurtdışına yapılan ve 15 bin doları aşan transferler 30 gün içinde bildirilmek zorunda.
Özel finans kurumlarının, her açıdan ‘banka statüsü’nde çalışmasına imkanı sağlayan, Türk Ticaret Kanunu (TTK), Medeni Kanun gibi kanunlardaki bankacılık işlemlerinde de çeşitli düzenlemeler yapan ‘Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 33 Sayılı Karar Taslağı’ finans kesiminin tartışmasına açıldı.
Yapılan son düzenlemelerin etkisiyle Türk bankacılık sistemi Avrupa Birliği'ne normlarına bir adım daha yaklaşmış oldu.
Bankalar Kanunu'ndaki son değişiklikler ve ‘32 Sayılı Karar’ın güncellenmesi gerekliliği nedeniyle yapılan yeni düzenlemelere yer verilen ‘33 Sayılı Karar Taslağı’, özel finans kurumlarına, Türk Lirası ve döviz ile ilgili olan ve bankalarca yahpılan tüm işlemleri yapma imkanını verdi.
Özel finans kurumlarının, Bankalar Kanunu'na tabi hale gelmesinden sonra bu kanun paralelindeki diğer düzenlemelerde de bazı değişikliklerin yapılması zorunluluğu doğmuştu.
‘Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar’da, özel finans kurumları, bankalar tarafından yapılan işlemlerin bir kısmını yapamıyordu.
33 Sayılı Karar Taslağı'nda ise özel finans kurumları, Bankalar Kanunu kapsamında yer aldığı şekilde tanımlandı.
Taslağın 6'ncı maddesinde, daha önce, yetkili müesseselerin döviz alım ve satımı dışında başka bir işlem yapamamaları ve kıymetli maden aracı kuruluşlarının yetkili müessese izni olmaksızın döviz alım ve satımı yapmamaları nedeniyle yeniden düzenlendi.
Yabancı sermaye mevzuatına göre Türkiye'ye getirilecek dövizlerin alışının sadece bankalar tarafından yapılacağı yönündeki düzenleme de değiştirildi ve özel finans kurumlarına da Bankalar Kanunu'na tabi oldukları için bu imkan verildi.
17'nci maddede yapılan düzelenmeyle de özel finans kurumlarına yurtdışına, kişi ve kurumların kullanımı için döviz ya da TL kredisi açma imkanı tanındı.
İhracat dövizinin yarısı dışarda kalabilecek
33 Sayılı Karar Taslağı, ihracatçılara yönelik düzenlemeler de içeriyor.
Taslakta, ihracat bedelinin yüzde 50'sinin 180 gün içinde Türkiye'ye getirilmesi halinde, ihracat kazancının geriye kalan yüzde 50'sini ihracatçının kullanımına bırakıyor.
Böylelikle ihracatçı ihracat bedelinin yüzde 50'sini tanınan sürede Türkiye'ye getirirse, kalan yüzde 50 ihracat bedelli döviz ile ihracatçıların dövizli işlemlerini serbestçe gerçekleştirmelerine imkan veriyor.
Kişisel sermaye transferi değişiyor
Türk Parası Kıymetli Koruma Hakkında 33 Sayılı Karar Taslağı, Uluslararası Para Fonu (IMF), OECD vie Avrupa Birliği (AB) tarafından sermaye hareketleri altında ayrı bir başlık olarak sınıflandırılan ‘kişisel sermaye hareketleri’ne yönelik düzenlemeyi de içeriyor. Bu düzenleme ile Türkiye'de yaşayan kişilerin yurtdışına, yurtdışında yaşayanların da yurtiçine yapacakları transferler, kapsamı Maliye Bakanlığı tarafından belirlenecek şekilde serbest bırakılıyor.
Para Kararı'na kendi damgasını mı vuruyor
Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 33 Sayılı Karar Taslağı'nın Türkiye Bankalar Birliği aracılığıyla bankalara gönderilip, tartışmaya açılmasının ardından, şu yorumlar dikkati çekiyor:
‘‘Anlaşılan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve AKP Hükümeti, ‘Türk parasına kendi damgamı vurmalıyım' mantığıyla hareket ediyor. Türk Parasını Koruma Kararı'ndeki en köklü değişiklikler Turgut Özal'ın ilk iktidar yılında yapılmıştı. AKP de şimdi bunu yapıyor.’’
Dövizle alışverişe yasak geliyor
33 Sayılı Para Kararı Taslağı, Türkiye'de yerleşik kişilerin yurtiçindeki alışverişlerinde döviz kullanmasını da yasaklıyor. Bu durumda, bankalar kişisel müşterilerine döviz çeki veremeyecek. Dövizle otomobil, konut alım satımı yapılamayacak.
Bildirim sınırı 15 bin dolara iniyor
33 Sayılı Para Kararı Taslağı, bankalar ve özel finanskurumlarının ithalat, ihracat ve görünmeyen işlemler dışındaki para transferlerindeki bildirim sınırını 50 bin dolardan 15 bin dolara indirdi. Buna göre, yurtdışına yapılan ve 15 bin doları aşan transferler 30 gün içinde bildirilmek zorunda.