Pamukta hasat zamanı

Şemsi Bayraktar, pamuk hasadı dolayısıyla yaptığı açıklamada, 1995-2012 döneminde verimin kütlü pamukta yüzde 61,6, pamuk lifinde yüzde 56,4 arttığını belirtti.

Bayraktar, yıl boyunca daimi, geçici yüzbinlerce işçiyi istihdam eden, satıcı, çırçırcı, nakliyeci ve benzeri alanlarda çalışanlarla milyonlarca kişinin geçimini sağlayan, Türkiye açısından stratejik bir ürün olan pamukta, ekim alanlarının 1995-2012 döneminde yüzde 35,4 gerileyerek 7 milyon 566 bin 940 dekardan 4 milyon 884 bin 963 dekara gerilediğini ifade etti.

Verimdeki yüksek artış nedeniyle Türkiye'nin pamuk ekim alanlarının azalmasının olumsuz etkilerini çok fazla hissetmediğine değinen Bayraktar, üretimin, 2012'de, 1995 yılına göre kütlüde yüzde 4,3, pamuk lifinde yüzde 0,8 arttığına dikkati çekti.

Şemsi Bayraktar, 2012'de, 2011'e göre yüzde 10,1 azalmayla 2 milyon 580 bin tondan 2 milyon 320 bin tona gerileyen kütlü pamuk üretiminin, bu yıl 2 milyon 380 bin tona çıkmasının beklendiğini belirtti. Geçen yıl üretimdeki düşüşün temel sebebinin pamuk ekim alanlarının 5 milyon 420 bin dekardan 4 milyon 884 bin 963 dekara inmesi olduğuna işaret eden Bayraktar, kütlü pamuk veriminin 1 kilogram düşüşle dekarda 476 kilogramdan 475 kilograma indiğini, pamuk lifi veriminde 176 kilogramlık rakamda bir değişiklik olmadığını bildirdi.

Şanlıurfa üretimin yüzde 41,09'unu tek başına karşılıyor

Güneydoğu Anadolu Projesi'nin (GAP) devreye girmesiyle pamuk üretiminde Şanlıurfa'nın öne çıktığını belirten Bayraktar, şunları kaydetti:

"Pamuk lifi üretiminde Çukurova'yı geride bırakan Şanlıurfa, yüzde 41,09 payla birinci sırada bulunuyor. Bir zamanların pamuk diyarı Adana ise yüzde 10,31 payla, yüzde 10,82 payı olan Aydın'ın ardından üçüncü sıraya düşmüş durumda. Pamuk lifi üretiminde Hatay yüzde 9,06, Güneydoğu Anadolu Bölgesi illerinden Diyarbakır yüzde 7,55, Mardin yüzde 5 pay alıyor. Pay olarak Mardin'i yüzde 4,80 ile İzmir, yüzde 2,88 ile Adıyaman, yüzde 1,97 ile Gaziantep, yüzde 1,34 ile Antalya, yüzde 1,16 ile Denizli izliyor. Pamuk lifi üretiminde, Kahramanmaraş'ın yüzde 0,94, Şırnak'ın yüzde 0,88, Mersin'in yüzde 0,77, Manisa'nın yüzde 0,71, Batman'ın yüzde 0,22, Muğla'nın yüzde 0,13, Balıkesir'in yüzde 0,12, Osmaniye'nin yüzde 0,11, Kilis'in yüzde 0,08, Siirt'in yüzde 0,05, Çanakkale'nin yüzde 0,02 payı bulunuyor. Uşak ve Bursa'nın payları ise yok denecek kadar az. Şanlıurfa, 2012'de 858 bin 400 tonluk pamuk lifiyle Türkiye üretiminin 352 bin 688 tonunu üretiyor. Aydın'ın pamuk lifi üretimi 92 bin 868, Adana'nın ise 88 bin 465 ton düzeyinde bulunuyor."

Yapılması gerekenler

Bayraktar, pamuk üreticisinin neden üretimden kaçtığına bakmak, araştırmak gerektiğini ifade ederek, "Gümrükle koruyamadığımız üreticinin pamuğa yeniden dönmesinin yollarını aramalıyız. Stratejik bir ürün olan pamukta ekim alanlarının ve üretimin acilen artırılması gerekiyor. Aksi takdirde bu yılın temmuz ayı itibarıyla son bir yıllık dönemde 2,8 milyar doları aşan pamukta ithalatın önüne geçilemeyecek" değerlendirmesinde bulundu.

Şemsi Bayraktar, öncelikle yapılması gerekenin, üreticilerin mağdur olmaması için maliyet bedelinin üzerinde bir fiyatın piyasada oluşmasını sağlayıcı tedbir almak olduğuna dikkati çekti.

Bayraktar, "beyaz altın" adıyla anılan pamuğun, diğer tarım ürünleri arasında sağladığı yüksek katma değer ile istihdam oluşturan, tarım-sanayi sektörlerinin bütünleşmesinde rol oynayan, direkt ve dolaylı yollarla yaklaşık 50 farklı ürünün imalatında hammadde olarak kullanılan, dünya tarım ürünleri ticareti açısından önemli, stratejik bir ürün olduğunu belirtti. TZOB Genel Başkanı Bayraktar, ana hammaddesi pamuk olan Türk tekstil sanayinin ihracattaki önemli payı nedeniyle ayrı olarak ele alındığını, kazandırdığı döviz, sağladığı katma değer, oluşturduğu istihdamla, ülke ekonomisine en fazla katkıyı sağlayan sektörlerden biri olduğunu vurguladı.

Kütlü pamuk maliyeti

Birlik olarak, her sene yaptıkları pamuk maliyet çalışmalarının, Ege, Akdeniz ve Güneydoğu olmak üzere üç bölge için ayrı hesaplandığını, daha sonra ortalamalar alınarak sonuçlandırıldığını belirten Bayraktar, maliyetle ilgili şu bilgileri verdi:

"Türkiye genelinde 1 kilogram kütlü pamuk maliyetini, üretici karı ve refah payı olmadan 1 lira 74 kuruş olarak bulduk. ABD Tarım Bakanlığı Ekonomik Araştırmalar Servisi verileri göre, ABD şartlarında 1 kilogram kütlü pamuk maliyeti, 1 lira 44 kuruştur. Ülkemizle kıyaslandığında, ABD çiftçisi, Türk çiftçisine göre pamuğu yüzde 17 daha az masraf yaparak üretmektedir. Öte yandan ABD'de dekara 38 cent (77 kuruş) doğrudan destekleme alan üreticilere, ayrıca düşük faizli ürün rehin kredileri, uzun vadeli ihracat desteği kredileri ve 2008 yılından itibaren de gelir koruma ödemeleri gibi çeşitli destekler verilmektedir."