Oluşturulma Tarihi: Aralık 13, 2008 00:00
ABD senatosunun üç otomotiv devi GM, Chrysler ve Ford’a verilecek 14 milyar dolarlık desteği geri çevirmesi, zordaki otomotiv devleri için iflas seçeneğini gündeme getirdi. Senato Çoğunluk Lideri Harry Reid 14 milyar dolarlık kurtarma planının başarısız olması nedeniyle çok büyük hayal kırıklığına uğradığını belirterek, "Artık bitti. Çok kötü bir Noel yaşayacağız" dedi.
ABD’de 14 milyar dolarlık paketin Senato’da kabul edilmemesi, zor durumdaki otomotiv devlerini iflas bayrağını çekme riskiyle karşı karşıya bıraktı. Geçtiğimiz çarşamba günü Temsilciler Meclisi tarafından kabul edilen paketin önceki gün Cumhuriyetçilerin karşı çıkması nedeniyle Senato’da takılması, sadece ABD’de değil bütün dünyada borsaların düşmesine ve durgunluğun derinleşebileceği endişeleri artırdı. General Motors (GM) ve Chrysler’e iflastan kurtulmaları için kısa vadeli
kredi sağlayacak paket, iflas tehlikesi olmayan Ford için de gerektiğinde kullanılmak üzere kredi hattı olanağı verecekti.
8 oyla umutlar solduTemsilciler Meclisi’nde ağırlıklı olarak Demokratların oylarıyla kabul edilen paket için Senato’da 52 evet oyuna karşılık 35 hayır oyu çıktı. 100 sandalyeli Senato’da paketin yasalaşması için en az 60 oy gerekiyordu. Demokratların 50 sandalyeye sahip olduğu Senato’da, Cumhuriyetçilerin pakete karşı çıkması sonuçta belirleyici oldu. ABD’de bir yasanın Kongre’den geçmesi için hem Temsilciler Meclisi, hem de Senato’da kabul edilmesi gerektiğinden tasarı da çökmüş oldu.
Hayal kırıklığı olduABD’de otomotiv sektörünü kurtarmak için hazırlanan ve ABD’li otomotiv devlerinin talep ettiği 34 milyar
dolar yerine 14 milyar dolarlık bir rakam üzerinde anlaşılan yardım paketinin Kongre’nin üst kanadı Senato’dan geçememesi üzerine Beyaz Saray, gelişmeden hayal kırıklığı duyduğunu açıkladı. Beyaz Saray’dan yapılan yazılı açıklamada, "Kongrenin bu gece harekete geçememesi hayal kırıklığı verici" ifadeleri kullanılarak, bundan sonra bütün seçeneklerin değerlendirilmekte olduğu belirtildi.
Wall Street’in hali
Senato Çoğunluk Lideri Demokrat Harry Reid ise sektörün üç büyük şirketini kurtarmayı amaçlayan 14 milyar dolarlık kurtarma planının başarısız olması nedeniyle çok büyük hayal kırıklığına uğradığını belirterek, "Artık bitti. Çok kötü bir Noel yaşayacağız" dedi. Reid, paketle ilgili anlaşmaya gidilememesinin ülke için kayıp olduğunu belirterek, "Yarın Wall Street’in halini görmekten çekiniyorum. Hoş bir manzara olmayacak. Sadece otomotiv işçileri, araba satan insanlar, araba galerileri, arabalarda çalışan insanlar değil milyonlarca Amerikalı bu durumdan etkilenecek" diye konuştu.
Beyaz Saray’dan ’700 milyar dolarlık fondan destek’ sinyaliBEYAZ Saray otomotiv üreticilerine destek için bankaların sermayelendirilmesi için ayrılan 700 milyar dolarlık fonunu kullandırabileceğini açıkladı. Ancak otomobil üreticilerini kurtarma planının Senato’ya takılması nedeniyle Beyaz Saray’ın bu adımı ne zaman atabileceği açıklanmadı. Açıklamanın ardından ABD borsa vadeli işlemleri ve General Motors ve Ford hisseleri kayıplarını bir miktar azalttı.
Otomotiv hisseleri çakıldı
ABD’den otomotiv sektörüne ilişkin hayal kırıklığı yaratan kararın ardından tüm dünya borsalarında otomotiv sektörünün hakla açık şirketlerinin
hisse senetleri yaşanan satışlarla hızla erimeye başladı. Özellikle GM ve Chrysler için 14 milyar dolarlık acil durum fonlamasının yeterli oyu almaması GM’nin ’iflas bayrağını çekti’ yorumlarıyla hisseleri Frankfurt borsasında yüzde 41’i aşan değer kaybı gerçekleştirdi. Daimler yüzde 7, BMW yüzde 6.5, Porsche yüzde 4.8, Peugeot yüzde 6.1, Renault yüzde 7.6 ve Fiat yüzde 6.4’yı bulan düşüşler borsalarında domino taşı gibi yıkılmasına neden oldu.
Bush hemen harekete geçsinSENATO Demokrat Çoğunluk Lideri Harry Reid, daha önce Kongre’den geçerek uygulamaya girmiş olan 700 milyar dolarlık finans sektörünü kurtarma paketi içinden bir miktar kaynağın Başkan George Bush tarafından otomotiv sektörüne aktarılabileceğini umduğunu söyledi. Reid ve Temsilciler Meclisi Başkanı Demokrat Partili Nancy Pelosi, Bush’a finans sektörü için ekim ayında hazırlanan 700 milyar dolarlık kurtarma paketi dahil, derhal kısa vadeli finansal yardım için çalışması çağrısında bulundu. Demokrat Partili Carl Levin de harekete geçme sırasının artık ABD Başkanı George Bush’a geldiğini söyledi. Cumhuriyet Partili Senatör George Voinovich de, "Bush şimdi harekete geçmeli. ABD’nin her yerinde domino taşları devrilmeye başladı" dedi. Başta Hazine Bakanı Henry Paulson olmak üzere Bush yönetimi yetkilileri ise, 700 milyar dolarlık paketin sadece finans sektörü için tasarlandığını belirterek, bu kaynağın bir bölümünün de olsa başka sektörlere aktarılmasına karşı çıkıyor.
Obama olumlu, umutlar ocak ayına kaldı DEMOKRAT Partili Senatör Christopher Dodd, ocak ayında Demokratlar Temsilciler Meclisi ve Senato’da çoğunluğu ele geçirdiklerinde otomotiv sektörüyle ilgili ikinci bir girişimde bulunabileceklerini söyledi. ABD Başkanlığına seçilen Barack Obama, sektöre yardıma olumlu yaklaşıyor. 4 Kasım seçimlerinde daha geniş bir Demokrat çoğunlukla oluşan yeni Kongre’nin, 6 Ocak’ta toplandıktan sonra yeniden bu konu üzerinde çalışabileceği belirtiliyor. Ancak durumu en kötü olan otomotiv devi General Motors’un o zamana kadar dayanıp dayanamayacağı bilinmiyor. Bir başka seçenek olarak da, bazı oto sanayicileri ve sektörü destekleyen bazı Kongre üyeleri, ocak ayından önce ABD Merkez Bankası’nın (FED) devreye girerek, otomotiv sektörüne kredi sağlayabileceğini düşünüyor. FED, geçtiğimiz emde şirketlerin nakit ihtiyacını karşılamak için ihraç ettikleri ticari kağıtları doğrudan satın alacağını açıklamıştı. FED, Ticari Menkul Kıymet Fonlama Programı kapsamında şimdike kadar şirketlerden 272 milyar doların üzerinde ticari kağıt satın aldı.
’Batarlarsa maliyeti 300 milyar dolar olur’ denmişti
ABD’nin nakit sıkıntısı içerisindeki otomotiv devleri General Motors (GM), Ford ve Chrysler’in CEO’ları, geçtiğimiz ay Senato’nun Bankacılık Komitesi’nde 4 saat boyunca yaptıkları konuşmada, acil olarak kredi desteğine olduğunu belirterek, "Eğer biz batarsak, bunun ekonomiye maliyeti 300 milyar doları bulur. 3 milyon kişi işsiz kalır ve milli gelir yüzde 4 azalır" uyarısında bulunmuşlardı. GM CEO’su Rick Wagoner, şunları söylemişti: "Başarısız olursak, önümüzdeki üç yılda Amerikalıların gelirleri 150 milyar dolar, devletin vergi geliri ise 156 milyar dolar düşecektir. Bu sadece Detroit’in sorunlarından öte bir durum. Bu, ABD ekonomisini bir çöküşten kurtarmakla ilgili." Ford CEO’su Mulally de, tek bir otomotiv şirketinin bile batmasının büyük çaplı sonuçları olacağını belirterek, şu açıklamayı yapmıştı: "Endüstri bu kadar birbirine bağımlı. Gayrisafi yurt içi hasılasının (GSYH) yaklaşık yüzde 10’unu oluşturuyoruz ve tek bir otomobil üreticisinin ciddi sorunla karşılaşması halinde bile bunun tüm endüstri için büyük etkileri olur."
GM iflası inceletti ’seçenek değil’ dediGM tarafından planın başarısız olmasından sonra yapılan açıklamada, şirketin yeniden yapılanmasını sürdürmek amacıyla bütün seçenekleri değerlendireceği belirtildi. GM iflas korumasına başvuruyu inceletmek için de bankacılar ve hukukçulara başvurdu. Şirketten yapılan açıklamada, yönetim kurulunun iflası iyi bir seçenek olarak görmediği kaydedildi. GM CEO«su Rick Wagoner daha önce birkaç kez iflas koruması altına girmenin stratejik bir seçenek olmadığını, bu durumda şirketin yeniden yapılandırılmasının mümkün olamayabileceğini söylemişti. Chrysler de şirketin varlığını sürdürmesine yardımcı olabilecek işi yarar bir çözümü izlemeyi sürdüreceğini belirtti. Bu iki şirkete göre nakit durumu daha iyi olan ve hükümetten sadece kredi hattı açılması talebinde bulunan Ford’dan ise konuya ilişkin bir açıklama yapılmadı.
FORD MOTORMarkaları: Ford, Volvo, Lincoln, Mercury
Çalışan sayısı: 325.000
GENERAL MOTORS
Markaları: Buick, Cadillac, Chevrolet, GM Daewoo, GMC, Holden, Hummer, Opel, Pontiac, Saab, Saturn, Vauxhall, Wuling
Çalışan sayısı: 266.000
CHRYSLERMarkaları: Chrysler, Dodge, Jeep
Çalışan sayısı: 66.000Paket Senato’dan neden geçmediCUMHURİYETÇİLER, Birleşik Otomotiv İşçileri Sendikası’nın (UAW) üyelerinin ücretlerinin gelecek yıl ABD’deki Japon otomotiv şirketlerinde çalışan işçilerin ücretleri seviyesine çekilmesini kabul etmemesi üzerine sektörü kurtarma planına destek vermedi. Cumhuriyetçi Senatör Bob Corker, Cumhuriyetçiler ile Demokratların anlaşmaya çok yakın olduğunu, ancak sendikanın sözleşmenin sona erdiği 2011 yılından önce işçilerin ücretlerinden ödün vermeyi reddetmesi üzerine görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlandığını söyledi. Corker, "Anlaşmaya üç kelime ötedeydik. Her şeyi halletmiştik ve sonuca ulaşmak için üç kelime vardı" dedi. Senato Bankacılık Komitesi Başkanı Demokrat Christopher Dodd ise asıl anlaşmazlık konusunun, otomotiv sektörünün kalbi Detroit’teki otomotiv işçilerinin ücretlerinin, ABD’de yabancıların sahip olduğu otomotiv fabrikalarında çalışan işçilerin ücretleriyle eşitlenmesi tarihi olduğunu kaydetti.