Özelleştirme mıknatıs gibi sermaye çeker

Türkiye'nin özelleştirmeyi hızlandırması halinde bir mıknatıs gibi yabancı sermaye çekmeye başlayacağını söyleyen Templeton Fonu Başkanı Mark Mobius, Türkiye'de hükümet programının güçlü bir şekilde ilerlediğini söyledi.

ULUSLARARASI piyasalarda ‘‘para sihirbazı’’ olarak tanınan ve Templeton Global Emerging Markets Fund'un Başkanı Dr. Mark Mobius, Türkiye'nin özelleştirmeye hız vermesi halinde, yabancı sermaye akınının başlayacağını savundu.

Mobius, Uluslararası Borsalar Federasyonu (FIBV) tarafından İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) ev sahipliğinde düzenlenen ve üç gün sürecek ‘‘Gelişmekte Olan Global Borsalar Konferansı’’nın ilk gününe konuşmacı olarak katıldı.

‘‘Uluslararası sermaye hareketleri’’ konulu oturumda katılımcılara gelişmekte olan piyasalara global fon akışı üzerine bilgiler aktaran Mobius, Türkiye'de hükümet programının sürekli ve kuvvetli bir şekilde ilerlediği taktirde piyasaların da bundan etkileneceğini ve mıknatıs gibi yabancı sermayeyi çekeceğini söyledi.

Mobius, gelişmekte olan pazarlarda trendin doğrudan hisse yatırımına kaydığını belirterek, yatırımların büyük kısmının yine Asya pazarlarına yöneldiğine dikkat çekti. Gelişmekte olan pazarlardan Asya pazarının net hisse senedi yatırımında 72 milyar dolar ile başta geldiğini vurgulayan Mobius, bunu 56 milyar dolar ile Latin Amerika ve 20 milyar dolar ile de Doğu Avrupa pazarının izlediğini, Türkiye'nin de Doğu Avrupa pazarı içinde yeraldığını aktardı.

YERLİ YATIRIMCI

Türkiye'nin pazardaki payının da artmaya başladığını ifade eden Mobius, son zamanlarda yerli yatırımcıların Türk pazarına büyük miktarda para soktuğunu, bunun da son derece önemli, sağlıklı bir gelişme olduğunu vurguladı.

Mark Mobius, Templeton'un 1999 portföy profilini açıklarken, Asya pazarının yüzde 41 ile başta geldiğini, bunu yüzde 31 ile Latin Amerika ve yüzde 12 ile Afrika pazarının izlediğini bildirdi. Doğu Avrupa pazarının portföylerindeki payının yüzde 11 olduğunu kaydeden Mobius, bunun yüzde 3.9'unun da Türkiye'deki yatırımlarını ifade ettiğini vurguladı.

İnternette soygun var

TOPLANTI sonrasında soruları da cevaplandıran Mark Mobius, internet üzerinden hisse senedi alımı konusundaki bir soru üzerine, internetteki net yatırım trendinin çok ‘‘facia’’ bir gelişme halinde olduğunu savunarak, ileride çok kişinin mutsuz olacağını ileri sürdü. İnternette büyük soygun olduğunu öne süren Mobius, bunun küresel bir olgu olduğunu ve bu yüzden de sorunu tek bir ülkenin çözemeyeceğini vurguladı. Para sihirbazı, bu sorunnu uluslararası bir platformda halledilmesi gerektiğini kaydetti.

Bizim fon düştü baldızım bana küstü

ULUSLARARASI piyasaların son 10-15 yılda büyük darbelerle karşılaştığını hatırlatan Mark Mobius, gülerek, bugün vücudunun her tarafının sargılar içinde olduğunu söyledi. Mobius, sargılarına da şöyle açıklık getirdi:

‘‘1987'deki krizde, büyük çöküş yaşandı. 1994'te Meksika'da vurulduk. Çok acı çektik. Benim baldızım, 1993'te bizim fonlardan aldı. Önce iyi yükseldi. Ardından gelen krizde büyük zarar etti. Kriz sonrasında bir gün onlara yemeğe gittim. Kapıyı çaldım. Benim olduğumu duyunca, kapıyı açmadı ve içerden bana paramı getirmezsen kapıyı açmayacağını söyledi. Ben de, kapıyı açarsa, kaybettiği parayı nasıl kazanacağını söyledim. Bu kez kapıyı biraz araladı. Ancak yine ardında zinciri bağlı duruyordu. Kapı aralığında, zararını, biraz daha fazla alım yaparak kapatacağını söyledim. İnanmadı, kapıyı kapattı. Beklediğimiz gibi 1994 sonrası, tekrar hızlı çıkış başladı. Baldızım kazanabilirdi. Ama alım yapmamıştı. Fakat bu kez 1998'de kriz Asya'da patladı ve dünyayı sardı. Vücudumdaki sargıları hala tam açamadım.’’

İstanbul'a indiğimde borsanız yükselirdi

MARK Mobius Türkiye pazarı ile ilgili olarak şunları söyledi: ‘‘Türkiye pazarına 1987 yılında girdik. Uçaktan İstanbul'a indiğimizde, borsa hemen harekete geçerdi. Çünkü o günlerde Türk borsası çok küçüktü. Son yıllarda hızlı gelişmeye başladı. Bu yüzden artık bizim gelişimizden de etkilenmiyor. Büyük akvaryumda, küçük balık durumuna düştük. Bu her koşulda çok sevindirici bir gelişme. Bu piyasayı bu kadar hızlı geliştirdikleri için yöneticileri de kutlamak gerek. Türk borsası, çok daha hızlı gelişebilir. Özelleştirme bu tür piyasaların büyümesi çin çok kilit bir konu oluşturuyor. Bunun için özelleştirmenin hızla yapılması gerekmektedir. Özelleştirme sayesinde piyasada büşük derinlik oluşucak. Bu oluşum da hızla yabancı yatırımcıyı çekecektir. Bu konuda hükümeti de teşvik ediyoruz. Türk piyasasında 1994'ten 1999'a kadar, genelde net dışarıya çıkışlar söz konusu. Bu yıl, net içeriye giriş bekliyoruz. ’’