Özel gider indirimi

Gerçek ücretlerin vergilendirilmesinde, mükellefin kendisi, eşi ve çocukları ile ilgili eğitim, sağlık, gıda, giyim ve ikamet edilen konuta ait kira harcamalarına ait belgeleri 01.01.2005 tarihinden itibaren toplamaya devam edeceklerdir. (255 Seri No’lu G.V. Genel Tebliği)
 
Vergi Ä°ndiriminin Uygulanması          Â

1- Ãœcretliler Tarafından Yapılacak Ä°ÅŸlemler :  Ücretliler bir takvim yılı boyunca yaptıkları vergi indirimine konu eÄŸitim, saÄŸlık, gıda, giyim ve kira harcama tutarlarını, ertesi takvim yılının 20 Ocak tarihinin mesai saati sonuna kadar "Ãœcretlilerde Vergi Ä°ndirimine Ait Bildirim"Âile iÅŸverenlerine beyan edeceklerdir. Bu bildirimin "vergi indirimine esas belgeler" ile ilgili arka yüzü doldurulurken, harcama belgelerinin 50'den fazla olması halinde, bildirimin arka yüzünün fotokopisi çekilerek, her bir belgenin yazılabileceÄŸi kadar yaprak kullanılabilecektir.

 
Ücretliler bu bildirimde, yıllık harcama toplamının bir önceki yıl vergi matrahını aşmayan tutarını göstereceklerdir. Harcama tutarının bir önceki yıl vergi matrahını aşması halinde, indirime esas tutar olarak vergi matrahı esas alınacaktır.

 

2004 yılı harcamalarına uygulanacak tarife 3 milyara kadar %8, ilave 3 milyara %6 ve 6 milyarı aşan kısma ise %4’ tür.

 

2- İşverenlerce Yapılacak İşlemler : İşverenler, ücretliler tarafından kendilerine verilen bildirimi ve harcama belgelerini 20 Ocak tarihine kadar alacaklardır. İşverenler kendilerine ibraz edilen harcama belgelerinin geçerli belge olup olmadığını, harcamanın vergi indirimi kapsamına girip girmediğini ve harcama toplamının doğru beyan edilip edilmediğini kontrol edeceklerdir.

 
Ä°ÅŸverenler, kendilerine ibraz edilen vergi indirimine ait bildirimlerde yer alan harcama tutarını dikkate alarak, Ocak ayı sonuna kadarÂ"Vergi Ä°ndirimine Ait Bordro"yuÂdüzenleyeceklerdir. Her bir ücretlinin yararlanacağı vergi indirimi ayrı ayrı hesaplanarak bordroda gösterilecektir. Ä°ÅŸverenler bu bordroyu, fiilen çalışan ücretliler için ayrı, emekli olanlar, iÅŸten ayrılıp baÅŸka bir iÅŸveren nezdinde çalışmayanlar ile vefat edenler için ayrı düzenleyeceklerdir.

İşverenler kendilerine ibraz edilen bildirim ve harcama belgelerini tarh zaman aşımı süresi içinde saklamak ve istenildiğinde vergi incelemesine yetkili olanlara ibraz etmek zorundadırlar.

  

3- Vergi İndiriminin Gerçekleştirilmesi : İşverenler, Ocak ayı sonuna kadar düzenleyecekleri vergi indirimine ait bordroda her bir ücretli için hesaplayacakları vergi indirimi tutarını, Şubat ayından itibaren ödeyecekleri ücretlerin gelir vergisinden mahsup edeceklerdir. Mahsup işlemi her bir ücretli için ayrı ayrı yapılacaktır. Bir ücretliye ait mahsup edilecek vergi indirimi, diğer ücretlilerin vergileriyle ilgilendirilmeyecektir.

 
Bu mahsup iÅŸlemi için iÅŸverenler, düzenledikleri ücret bordrosunda, "Vergi indiriminden doÄŸan mahsup edilecek gelir vergisi" baÅŸlığı altında bir sütun daha açacak ve mahsup ettikleri vergi tutarını bu sütunda göstereceklerdir. Mahsup edilecek vergi indirimi, ücretlinin o aydaki ücretinden kesilen gelir vergisinden fazla olamayacaktır. AÅŸması halinde ise aÅŸan kısım izleyen aylarda ödenen ücretlerden kesilen gelir vergisinden mahsup edilecektir.         Â

 
Ücretler üzerinden hesaplanan vergilerden mahsup edilen vergi indirimi tutarları muhtasar beyannamede mahsuplar arasında gösterilecek ve kalan tevkifat tutarı ödenecektir. Muhtasar beyannamede vergi indirimi tutarının mahsup edilebilmesi için mutlak suretle ücretlilere ödenmiş olması gerekmektedir. Ücretlilere ödenmeyen tutarların mahsup edilmesi halinde bu tutar işverenlerce muhtasar beyanname üzerinden eksik beyan edilmiş ve ödenmemiş gelir vergisi olarak addolunacaktır.

 

ÖRNEK:

(C) Anonim Şirketinde çalışan ücretli (D)’nin 2004 yılı gelir vergisi matrahı 10.000.000.000 TL (10.000 YTL) olup, ücretli vergi matrahının tamamı kadar işverenine harcama belgesi ibraz etmiştir. Ücretlinin Şubat ayında aldığı ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisi 150 YTL’dir.

7-GAYRİMENKUL SERMAYE İRATLARININ BEYANI VE ÖDENMESİ:  GVK’nun 70.maddesinde sayılan mal ve hakların (bina, arazi, gemi, motorlu araçlar, patent ve telif hakları ile kanunda sayılan diğer mal ve hakların ) sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri irtifak ve intifa hakkı sahipleri tarafından kiraya verilmesinden elde edilen gelirler gayrimenkul sermaye iradıdır.

 

Gayrimenkul sermaye iratları içinde ise konut ve işyeri kira gelirleri önemli bir yer tutmaktadır. Konut ve işyeri kira gelirlerinin vergilendirilmesinde genel kural; bu gelirlerin yıllık beyanname ile beyan edilmesidir. Yıllık beyanname dışında diğer bir vergileme şekli ise kira gelirlerinin GVK Md. 94 uyarınca kiracılar tarafından stopaja tabi tutulmasıdır. Stopaja tabi kira geliri elde edenler de aşağıda belirtilen belli şartların oluşması halinde anılan gelirlerini yıllık beyanname ile beyan etmek zorundadırlar.

 
*2005 yılı içinde elde ettikleri konut kira geliri istisna tutarı olan 2.000 YTL.’nı aşanlar, (2004 yılı için 1.800.000.000 TL)

*İşyeri kira gelirleri üzerinden stopaj yapılanlardan kira gelirlerinin brüt tutarı GVK’nun 103.maddesinde yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan 15.000 YTL.’nı aşanlar, (2004 yılı için 14.000.000.000 TL)

*İşyerlerini stopaj yapma zorunluluğu olmayanlara kiralayanlar. (2004 için 750 milyonu, 2005 için 800 milyonu aşanlar)

 

8-YENİ ASGARİ ÜCRET: Asgari Ücret Tespit komisyonu, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 39. maddesi gereğince 01.01.2005 – 31.12.2005 tarihleri arasında geçerli olacak asgari ücreti belirlemiştir.

 

Yeni asgari ücret tutarı, tarım ve orman işçileri de dahil olmak üzere tüm sektörler için aynıdır.