Tolga TANIŞ/WASHINGTON
Oluşturulma Tarihi: Haziran 24, 2010 00:00
Bir dönemin önemli işadamlarından biriyken, 1994’te Civangate skandalının başrolündeki ‘rüşvetçi müteahhit’ olarak karşımıza çıkan Selim Edes, bugün Amerika’da uluslararası bir müşavir olarak hayatını devam ettiriyor. Eski bir CIA ajanıyla ortak olan Edes, “60 yaşından sonra yeni bir hayata başlıyorum” diyerek büyük işler peşinde olduğunu anlattı.
BUNDAN 16 yıl önce Emlak Bankası eski genel müdürü Engin Civan vurulunca, o dönemin parlak müteahhitlerinden Selim Edes gündeme oturmuştu. Civan’a 5 milyon
dolar rüşvet veren, işi görülmeyince parayı geri isteyen, alamayınca da Civan’ın vurulmasına karışan, “Rüşvetin belgesi mi olur pez...” lafının sahibiydi Selim Edes. Olaydan sonra hapis yatan, para cezaları ödeyen, iflas eden Edes, şimdi Amerika’da 67 yaşında ikinci bir hayat kurdu. Bugün 67 yaşında, Washington ve İstanbul arasında sürekli seyahat edip Libya, Azerbaycan, dünyanın birçok yerinde iş kovalamaya devam eden Selim Edes, ‘büyük işler’ yapmak için çalışırken, 24 yıl CIA’de çalışıp Ortadoğu ülkelerinde istasyon şefliği yapmış eski bir istihbaratçıyla uluslararası alanda müşavirlik yapıyor.
Benim işim danışmanlıkBir dönem Türkiye’den kaçak yaşadığı yıllarda kullandığı Virgina’daki Pentagon manzaralı dairesinde buluştuğumuz 80’lerin ‘yetenekli mühendisi’, 90’ların ‘rüşvetçi müteahhiti’, 2000’lerin ‘müflis işadamı’ Selim Edes, şimdi nasıl bir hayat sürdüğünü şöyle anlattı: “Benim yaptığım iş üst düzey danışmanlık. Diyelim Moskova’da tren istasyonlarının yenilenmesi işi var. Ben önce gidip işin değerlemesini yapıyorum. Amerikan Eximbank’ından
kredi almaya uygun mu değil mi bakıyorum. Projenin yüzde 70 Amerikan malı ile yapılması lazım mesela. Sonra gelip Amerika’da o işi yapacak şirketi buluyorum. O şirkete de Eximbank kredisi başvurusu yapması için yardımcı oluyorum.”
Ortağım eski CIA ajanıİşin içinde Amerikan devlet kuruluşu Eximbank olduğu için Amerikan şirketleriyle çalışmak zorunda olduğunu anlatan Edes, kurucusunun eski bir CIA ajanı Ralph Hughes olduğu Global Enterprises ile olan ilişkisini şöyle aktardı: “Ralph, 20 yıl önce CIA’deymiş. Çok önemli değil. 2 yıl önce Washington’da Robert Kelly adlı bir arkadaşım tanıştırdı beni. O zaman eski ajan olduğunu bilmiyordum. Robert ile beni yıllar önce tanıştıran ise Üzeyir Garih. Alarko’nun İsrail’deki ortağının Washington’daki adamıymış Kelly. 2 yıldan beri de Ralph ile çalışıyorum. Şimdiye kadar Ralph’in ağzından bir kere bile CIA lafı duymadım. Hiç bahsetmez bu konulardan. Çünkü adam şimdi işadamı. Aslına bakarsanız Global benim Amerika’da çalıştığım şirketlerden sadece bir tanesi. Turner diye başka bir şirket var. Memphis merkezli Saba diye başka bir şirket var. Birkaç tane ilişkim olan şirket olunca, menfaat çatışması olmasın diye de Global’deki başkan yardımcılığı görevinden ayrıldım zaten. Şimdi sadece danışman gibiyim.”
Çok büyük işler olacakAyrıca Ralph ile sadece inşaat bazlı projelerde birlikte çalıştığını anlatan Edes, şu bilgileri verdi: “Bizim işimizde nakliye çok önemli. O da bu konuda çok tecrübeli. Ama güvenlik konularında benim hiçbir ilgim yok. Onları Ralph kendi yürütüyor. 60 yaşından sonra hayata yeniden başlıyoruz şimdi. Azerbaycan’da ve Irak’ta konut işi almak üzereyiz. Çok büyük işler olacak. Her şeyimizi satmak zorunda kaldık. Sıkıntılar çektik. Ama gücüm olduğu müddetçe çalışmaya devam edeceğim.”
Şimdi olsa, rüşvet verdim diye suçlanmazdımYILLAR önce suçlanmasına yol açan rüşvetin, bugün artık kanunda suç oluşturmadığını belirten Belim Edes,şöyle konuştu: “Benim verdiğim rüşvet şimdi kanunda suç değil. Çünkü kanun artık rüşveti ikiye ayırıyor. Birincisi haketmediğini almak için verilen rüşvet, ikincisi, hakkı olanı almak için verilen rüşvet. Benim bankadan alacağım vardı. O alacağı alabilmek için rüşvet verdim. Şimdi olsa ceza almazdım.”
Devlete 2 milyar dolarlık dava açtımSELİM Edes, Ataşehir’deki arazilerim için devlete 2 milyar dolarlık dava açtığını söylerken, şunları dile getirdi: “Ticaret mahkemelerinde 6-7 dosya görüşülmeye devam ediyor. Bakıyorum reddetmediler. Beni, devletin yanında ikinci sınıf gibi görmüyorlar. Bilirkişi raporları, dilekçeler, adalet işliyor. Ama 10 yıl önce
açsaydım bu davaları, büyük ihtimalle reddedilirdi. Devleti korurlardı. Avrupa Birliği sürecinin olumlu bir yanı bu ülkeye.”
Özal Ailesi ile artık görüşmüyorumCİVANGATE 1990’da şimdi Ataşehir olan arazinin Emlak Bankası tarafından Toplu Konut İdaresi’ne satışıyla başladı. Emlak Bankası ile kredi ilişkisi olan müteahhit Selim Edes, o satışta kendisine ait 4 bin dönüm arazinin de satışa eklenmesi için vekalet verdi. Ancak kendi ifadesiyle, 250 milyon dolar arsa bedeli kendisine ödenmedi. Bankaya olan borçlarına sayıldı. Parasını almak için dönemin Emlakbank Genel Müdürü Engin Civan’a 5 milyon dolar rüşvet verdi. Alamayınca, parasını geri istedi. Yine olmayınca Alaattin Çakıcı’nın adamı 1994’te Civan’ı vurdu ve 8’inci Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın ailesine kadar uzanan Civangate patladı. Hakkındaki suçlamalardan biri olan rüşvet nedeniyle hapis yatan, adam öldürmeye azmettirmekten ise para cezası ile kurtulan Edes, bir dönem çok yakın olduğu Özal Ailesi ile ise artık görüşmediğini açıkladı.