Oluşturulma Tarihi: Haziran 10, 2002 00:00
VERGİ sistemimiz içinde yer alması için, uzun zamandan beri yoğun bir çaba sarfedilen Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), TBMM'ce kabul edildi.ÖTV NEDİR?Belirli mal ve ürünler üzerinden maktu veya oransal olarak alınan bir harcama vergisidir.KDV gibi aynı malın her el değiştirmesinde ÖTV doğmaz. Malın ithal edilmesi veya üretilen malın ilk alıcısına teslimi nedeniyle ÖTV doğar. Motorlu taşıtlarda ise nihai tüketici adına ilk tescili sırasında ÖTV ödemek gerekir.Verginin mükellefi ithalatçılar ve ilk satıcılar olmaktadır.Modern ve çağdaş bir vergi olarak bilinen ÖTV aslında, ülkemizde 1950'li yıllardan başlayarak uzun yıllar uygulanan 'İstihsal Vergisi'nden başka bir şey değildir. ÖTV NEDEN GELDİ?Avrupa Birliği vergi mevzuatına uyum sağlamakGümrük Birliği nedeniyle kaldırılan gümrük vergilerinin neden olduğu gelir kayıplarını telafi etmekDağınıklık arzeden on altı çeşit vergi ve fonun kaldırılarak yerine tek bir vergi getirmek suretiyle vergide kolaylık, basitlik sağlamak.Mükellefinin, kaldırılan vergilerde olduğu gibi milyonlarca alıcı yerine, sınırlı sayıda ithalatcı ve üretici olması nedeniyle, takibini daha kolay hale getirmek, vergi kayıp ve kaçağını azaltmak, vergi toplama giderlerini indirmek. ÖTV'yle birlikte 60 katrilyonluk vergi gelirleri içinde 15 katrilyonluk payı bulunan 16 çeşit vergi ve fon kaldırılarak 15 katrilyonluk tek bir vergi ÖTV geldi.VATANDAŞA YÜK OLUR MU?Maliye Bakanı Oral, ÖTV uygulaması nedeniyle bütçenin vergi gelirlerinde ne bir azalış, ne de bir artış olmayacağını israrla savunuyor. Kaldırılan % 26 ve 40 nispetindeki KDV'nin yerine de ÖTV ve düşük oranlı KDV gelecek. Yük aynı kalacak.Satışın her safhasında alınan KDV, bir maliyet unsuru değildi ve satış bedeli üzerinden hesaplanır ve beyan edilirken, ödenen KDV'ler hesaplanan KDV'den indirilerek ödeme yapılırdı. Şimdi ilk safhada satış fiyatının içinde ödenen ÖTV, daha ilerki el değiştirmelerde KDV hesaplaması sırasında bir maliyet unsuru olarak yer alacak aynı oranda fakat daha fazla KDV ödenmesine neden olacak.Oranları belirli sınırlar dahilinde indirmek ve arttırmak Bakanlar Kurulu yetkisinde. Bu yetki, arttırmak suretiyle kullanılırsa vergi yükünün çoğalacağı tabiidir.İKİNCİ EL TAŞITTA DURUMKanunda ikinci el taşıtların satışı ile ilgili özel bir düzenleme yok. Fakat Taşıt alım vergileri ve tescil harçlarının kaldırılarak yerine taşıtların ilk iktisabı sırasında ÖTV gelmesi, dolaylı olarak ikinci el taşıtların da vergisiz tescili sonucu doğuracak.Şu anda trafikte dolaşan taşıtların kime ait olduklarını ne Emniyet ne de Maliye bilmiyor. Bu da güvenlik ve vergisel açılardan sorun yaratıyor. Vergi nedeniyle taşıtları devralanlar, tescilleri üzerlerine yaptırmıyorlar.UYGULAMA NASIL OLACAK?ÖTV, 1 Ağustos 2002'den itibaren yürürlüğe girecek.I, II, III, IV sayılı listelerdeki maktu vergiler ve oranlar uygulanacak.Bakanlar Kurulu vergi oranlarını çeşitli sınırlar dahilinde indirmeye ve yükseltmeye yetkili olacak.Vergiyi beyan ve ödeme zamanı, birer aylık dönemlerdir. I sayılı listedeki mallar(Petrol ürünlerİ) için ayın onunda, diğerleri için onbeşinde beyan ve ödeme yapılır. Taşıtların ilk iktisabında ise tescilden önce beyan edilir ve ödenir.İSTİSNALARI VAR MI?Yurt dışında bir müşteriye teslimi yapılan ve gümrük bölgesinden çıkan mallar ÖTV istisnası kapsamındadır.İhraç edilen malların alış faturaları üzerinde gösterilen ÖTV de ihracatçıya iade edilir.Türkiye'deki diplomatik temsilciliklerin kendi ihtiyaçları için aldıklarıSilahlı Kuvvetlerin ihtiyacı için aldıkları mallar da ÖTV istisnası kapsamındadır.İhraç edilmek kaydıyla ihracatcılara teslim edilen malların ÖTV'leri vergi dairelerince tarh ve tahakkuk ettirilir, fakat üç ay içinde ihraç edilmek kaydıyla tecil olunur.
button