ÖTV matrahları güncellenmedi ‘yerli’ üretici avantajını kaybetti... 10 otomobilin 8’ini ithal aldık
Güncelleme Tarihi:
Türkiye’de satılan tüm otomobillerin haziran itibarıyla yüzde 80’lik ÖTV dilimine girmesiyle ‘yerli’ üreticinin satışlardaki payı hızla azaldı. Ağustos ayında satılan 66 bin 131 adet otomobilin yüzde 78.1’i ithal otomobillerden oluştu. Bu sonuçla, hem 2023 yılının hem de ağustos bazında son 7 yılın ithal otomobil rekoru kırılmış oldu.
HAZİRAN ayındaki fiyat artışlarıyla birlikte yüzde 45, 50, 60 ve 70’lik ÖTV matrah limitleri geçerliliğini yitirmiş, Türkiye’de satılan tüm otomobiller yüzde 80’lik ÖTV dilimine dahil olmuştu. Bu tablo ‘yerli’ üreticilerin avantajını hızla ortadan kaldırdı ve ithalatın payını ağustosta rekor seviyelere taşıdı. Otomotiv Sanayii Derneği’nin (OSD) son verilerine göre, ağustos ayında satılan otomobillerin yüzde 78.1’ini ithal modeller oluşturdu. Böylece hem 2023 yılının hem de ağustos bazında son 7 yılın ithal otomobil rekoru kırılmış oldu. Otomobil satışlarında ithalatın payı Ağustos 2022’de yüzde 67.2, Ağustos 2021’de yüzde 55.4, Ağustos 2020’de yüzde 62.8 seviyelerindeydi. Son rekor yüzde 81’le Ağustos 2016’da kırılmıştı.
HAFİF TİCARİDE YÜZDE 66.7
2023 yılının ocak-ağustos döneminde ise otomobil satışlarında yerli modellerin payı yüzde 31’e kadar geriledi. Geçen senenin aynı döneminde yerli üreticilerin payı yüzde 39 olarak gerçekleşmişti. Diğer yandan, Türkiye’nin önemli bir üretici konumda olduğu hafif ticari araçlar alanında da yerli üretimin payı ağustos ayında rekor seviyede geriledi. OSD verilerine göre, hafif ticari araç pazarında ithalatın payı ağustos ayında yüzde 66.7’ye yükseldi. Ağustos 2022’de bu oran yalnızca yüzde 49.1 olarak gerçekleşmişti. Bu arada, hafif ticari araçlar alanındaki gerilemede Fiat’ın Doblo modelinin üretimine son vermesinin de etkisi var.
‘MATRAH’ FAKTÖRÜ
Ortaya çıkan tabloda rekor kıran talebin yanı sıra ÖTV matrah limitlerinin güncellenmemesi etkili oldu. Çünkü, arttırılan matrah limitleriyle özellikle Türkiye’de üretim yapan Fiat, Hyundai, Renault gibi markalara ait otomobiller yüzde 45, 50, 60 ve 70’lik ÖTV dilimlerine girebiliyor ve tüketiciler ithallere göre daha ulaşılabilir fiyatlarla araç sahibi olabiliyordu. OSD Başkanı Cengiz Eroldu da, konuyla ilgili yaptığı son açıklamada, “Tüm araçların 80’lik vergi dilimine konu olmasını eşit gelire sahip olmayan vatandaşların mobiliteye erişimi açısından uygun bulmuyoruz” ifadelerini kullanmıştı.
HAFTANIN OTOMOBİLİ: PEUGEOT E-3008
PEUGEOT markasının yakın gelecekte yollarda olacak otomobillerinin ilk gösterimi niteliğindeki e-3008’e ait resmi fotoğraflar paylaşıldı. Fastback çizgilerine sahip bir SUV gövde tipiyle karşımıza çıkan e-3008’de sürücünün önünde yer alan tek bir geniş ekran bulunuyor. Yarın markanın Fransa’nın doğusunda yer alan Sochaux’daki tarihi fabrikasında tanıtımı yapılacak modelin ilk olarak yüzde 100 elektrikli, ardından içten yanmalı versiyonları piyasaya sürülecek. Stellantis’in yeni nesil “STLA Medium” platformunda yükselen ilk model olma özelliği de taşıyan Peugeot e-3008’in 700 kilometreye kadar elektrikli sürüş menzili sunması bekleniyor. Avrupa’nın en büyük ikinci segmenti olan kompakt SUV segmentinde ise rekabet giderek zorlaşıyor. Bu kapsamda, e-3008’in en yakın rakiplerinden birisi Renault’nun geçtiğimiz hafta Münih’teki IAA Mobility fuarında tanıttığı 620 km menzile sahip Scenic E-Tech olacak.
ÜRETİM 1 MİLYON ADEDE YAKLAŞTI
OSD’nin açıkladığı ocak-ağustos verilerine göre, otomotiv sanayinin toplam üretimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13 artarak 943 bin 609 adede, otomobil üretimi yüzde 21 artarak 599 bin 915 adede ulaştı. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim ise 981 bin 897 adede yükseldi. Ticari araç grubunda, yılın ilk 8 ayında üretim yüzde 2, ağır ticari araç grubunda yüzde 27 artış yaşanırken hafif ticari araç grubunda geçen yıla paralel seyretti.
SEKİZ AYDA 22.8 MİLYAR DOLAR İHRACAT
ULUDAĞ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) verilerine göre, otomotiv sektörü ağustosta yüzde 21 artışla 2.7 milyar dolar ihracata imza attı. Böylece bugüne kadarki en yüksek ağustos ayı rakamına ulaşan endüstri, yüzde 14.8’lik payı ile Türkiye ihracatında yine ilk sırada yer aldı. Sektörün ilk sekiz aylık ihracatı ise yüzde 17 artışla 22 milyar 802 milyon dolara yükseldi. OİB Yönetim Kurulu Başkanı Baran Çelik, “Otomotivde fabrika bakımları ve yıllık izinlere rağmen bugüne kadarki en yüksek ağustos ayı ihracat rakamına ulaştık. Binek otomobillerde yüzde 50 artış olurken, ülkelerde de Almanya’ya yüzde 22, Fransa’ya yüzde 41 ve Birleşik Krallık’a yüzde 29 artış kaydettik” dedi.