Otomotiv sektörüne gökten taş düştü, pazar 1 milyonu bulamadı

Türkiye otomotiv sektörüne ilişkin soruları yanıtlayan Ilısal, bu yıl otomotiv pazarının ağır vasıta dahil 900 bin adet civarında bir rakamla kapanacağını belirterek, 900 binlik pazarın 850 binin otomobil ve ticari vasıtadan, geri kalanının ise kamyon, otobüs vs gibi ağır vasıtadan oluşacağını kaydetti.

Ilısal, bu yılın başında “Gökten taş düşmez ise otomotiv pazarının 1 milyon adeti bulması, hatta geçmesi işten bile değil' dediklerini anımsatarak, “Ancak, Avrupa'da yaşanan krizler, döviz kurlarının yükselmesi, Arap baharı, ÖTV artışı gibi nedenlerle bir nevi 'gökten taş düştü' pazar 1 milyonlu rakamları bulamadı” dedi.

Ağır vasıta dahil 900 binlik pazarın çok önemli bir gelişme olduğuna işaret eden Ilısal, ancak sektörde bu rakamın “rekor” olarak adlandırılmasını tercih etmediklerini, pazarın istikrarlı bir derinlik kazanmasının daha önemli olduğunu ifade etti.

Ilısal, otomotiv pazarının her yıl yüzde 5 ile 10 civarında büyüdüğüne işaret ederek, bu büyümenin sürdürülebilir olmasının daha önemli olduğunu belirtti.

Otomotiv pazarındaki bu büyümenin, Türkiye'de orta sınıfın otomobil alabilirliğinin artmış olduğunu gösterdiğine işaret eden Ilısal, “Bu çok sevindirici bir durum. Çünkü yeni araç alımı yüzde 25 civarında ki bu çok önemli bir veri olarak karşımıza çıkıyor. Diğer önemli bir konu da iç pazarın derinliğini kazanmasıyla dış yatırımcıların ülkeye daha sıcak bakma olasılığının artacak olmasıdır. Bunlara baktığımızda gerçekten şükredilmesi gereken bir pazara sahibiz. Bu yıl hem içerde hem de dışarda yaşanan kimi gelişmeler olmasaydı pazar 1 milyon adetleri bulurdu. Yani yüzde 10'luk daha ek bir büyüme olurdu. Bu yıl 1 milyon olup olmaması önemli değil, bırakın önümüzdeki birkaç yıl önce 900 sonra 950 bin olsun daha sonra 1 milyon olsun. Bu derinliğin istikrarlı biçimde oturmuş olması daha önemli” diye konuştu.

OYDER Başkanı Şükrü Ilısal, “otomotiv pazarının 2012 yılında, bu yıla göre yüzde 10 ila 20 arasında daralacağı” söylemlerinin tedbir amaçlı söylenmiş sözler olduğunu dile getirerek, 2012 yılında toplam otomotiv pazarının maksimum bu yılki gibi, minimum da 2010 yılı gibi olacağı öngörüsünü ifade etti.

Bu yılın başında otomotiv pazarının, önceki yılın aynı dönemlerine göre önce yüzde 120 büyüme ile başladığını, bu büyümenin 6. ayda yüzde 50 civarında olduğunu belirten Ilısal, 11. ayda da yüzde 20'ye gerilediğini, toplam yıl sonunda da yüzde 10'a düşeceğini hatırlattı.

Ilısal, bu yılın başından itibaren artış hızı küçülen pazarın 2012 yılının ilk çeyreğine de yansıyacağını, ancak önümüzdeki yılın ikinci yarısından itibaren otomotiv pazarının tekrar bir ivme yakalayacağını düşündüğünü kaydetti.

Avrupa ekonomilerinde yaşanan sıkıntıların, Türkiye'nin otomotiv ihracatını da olumsuz etkileyeceğini ifade eden Ilısal, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Avrupa'ya ihracat pompalama şansımız çok fazla olmayacak. Otomotiv firmaları iç pazara oynayacak. İç pazarda da taşıt kredilerinin oranları yükseldi ve seçici davranılmaya başlandı. Araçların fiyatları ortalama yüzde 20 ile yüzde 30 oranında arttı. Yedirilmemiş fiyat ayarlamaları da ilk üç ayda yedirilecek, o zamanda araçlar da gerçek fiyatını görecek.

Ticari vasıtalarda uygulanan yüzde 5'lik ÖTV artışı bu yıl sonuna kadar hiçbir marka tarafından uygulanmadı. Biz sanki ÖTV artışı olmamış gibi araç satıyoruz. Dolayısıyla bu ocak ayının başında gerçek haline dönecek. ÖTV artışı ticari araç pazarında bir daralma yaratacaktır. Bana göre bütün bu olumsuzluklara rağmen, 2012 yılında, 2010 yılı pazarı adetlerine ulaşılıyor olması bile sevindirici bir durumdur.”

ÖTV artışları

Şükrü Ilısal, hükümetin geçtiğimiz aylarda yaptığı hafif ticari araçlarda yüzde 5'lik ÖTV artışına ilişkin de hafif ticari araçların çoğunluğunun otomobil gibi kullanılan araçlar olduğunu, hükümetin otomobil vergisi ile ticari araçların vergisini birbirine yaklaştırarak, müşterinin seçim haklarını kontrol ettiği değerlendirmesinde bulundu.

Ilısal, eğer bu kontrol beklenildiği gibi hafif ticari araç satış trendini aşağıya çekerse, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün'ün de geçtiğimiz günlerde açıkladığı üzere hafif ticarideki ÖTV artışının yeniden gözden geçirilebileceğini, ancak bu gözden geçirmenin mart veya nisan aylarını bulacağını dile getirdi.
Şükrü Ilısal, Türkiye'nin hafif ticari araçta bir üretim üssü konumunda olduğunu anımsatarak, hafif ticari araçlardaki bu yüzde 5'lik ek artışın iç pazara zarar vermesi durumunda hükümetin bu konuda yeniden düzenleme yapmasının faydalı olacağını kaydetti.

“Yerli otomobil üretmek zorundayız”

OYDER Başkanı H. Şükrü Ilısal, otomotiv pazarının derinleştiğini, satış adetlerinin her geçen yıl arttığını, otomotiv pazarında yüzde 70'e, yüzde 30, ithal yerli dengesizliğinin olduğuna işaret ederek, şunları söyledi:

“Bu dengesizlik cari açığa her geçen gün artan oranda bir yük getirecek. Görünen bu. O zaman devlet dedi ki; 'Gelin yerli marka bulalım, yerli marka üretelim. Bununla iç piyasaya biraz daha yerli verelim. Bununla da ihracat yapalım.' Bu görüşü hiç kimse tenkit edemez. Şunu yapabilirsiniz, yerli markadan önce uluslararası yatırımcıların Türkiye'de üretim yapmasını daha fazla yoğunlaştırır ve otomobil üretimini artırırsınız, onların yapacağı ürünler de Türk yan sanayisini daha fazla kullanıp, yüzde 70'e yüzde 30 olan ithal-yerli dağılımını yüzde 50-50 seviyelerine getirirsiniz. Zaten bu yapıldığı takdirde sorun çözülmüş olacaktır.
O zaman Türk müteşebbisi yerli markasını ister bir kişi ya da ister 3 kişi bir araya gelerek yapabilir Biz yetkili satıcılar olarak zaten hepsini satabilecek güçteyiz. Bugünkü sanayicilerimiz veya yeni çıkacak sanayicilerimiz, orta vadede adına ister yerli marka ister yerli üretim deyin, bir otomobil üretmek zorundadırlar. Eğer bu ortam oluşturulamaz ise, zenginleşen yeni kesimin doğuracağı otomobil talebi tekrar devlet tedbirleri ile sektörden uzaklaştırılabilecektir. İşte korkumuz o zaman başlayacaktır. İnsanlar otomobil yerine gidip ev alacaktır.”

“Sektör olarak karları da riskleri de paylaşmalıyız”

Otomotiv yetkili satıcıların kar marjlarına da değinen Ilısal, yetkili satıcıların kar marjlarında düşüş olduğunu, sektörde fiyatı kendilerinin belirleyemediğini, fiyatı, müşteri ve rekabetin belirlediğini belirtti.

Ilısal, kendilerinin OYDER olarak “karları da riskleri de paylaşalım” dediklerini ifade ederek, “Artık bu sisteme dışarıdan girecek oyuncu yok. Sektör dışardan yeni bir yatırımcıyı getirebilecek cazibe içinde değil. Sektör anca kendi içindekilerle devam etmesi zorunda olan bir sektör oldu. O zaman siz pazarı büyütüyorsanız, dışardan da yeni oyuncu istihdam edemiyorsanız, mevcut oyuncuları güçlü kılmak zorundasınız. Bunu yapmayan markalar başarılı olamaz” diye konuştu.