Güncelleme Tarihi:
Artvin'in Şavşat ilçesinde bal üreticiliği yapan Günay Gündüz, endemik bitki çeşitliliği nedeniyle dünyada ender bulunan balların üretildiği ilçede Sarıçay Yaylası'nda bir mağarada buldukları "Peri Balı'nın" içeriğindeki mineralleri nedeniyle yüksek fiyatlara alıcı bulduğunu belirtti.
Bölgede üç kuşaktır balcılıkla uğraştıklarını, 2009 yılında yayladaki bir mağarada arı hareketliliği saptadıklarını ifade eden Gündüz, "1800 metrelik mağarada yaptığımız araştırma sonucu bal olabileceğini tahmin ettik. 500 metrelik halatlarla profesyonel dağcıların yardımıyla indiğimiz mağarada kayalara bağlı olarak 18 kilogram bal bulduk. Bal analizi konusunda en prestijli kurum olan Fransa'daki CETAM laboratuvarına gönderdik. Burada yapılan analizlerde kovan olmadan kayalara bağlı oluşan bu balın içeriğindeki mineraller nedeniyle çok farklı olduğu ve 7 yıllık olduğu saptandı."
Balın 2009 yılında Fransa'daki bal borsasında 1 kilogramının 45 bin avro, 2010 yılında ise Çin'deki borsada 1 kilogramının 28 bin avro fiyatla ilaç firmalarına satıldığını anlatan Gündüz, gıda maddesinden çok tedaviye yardımcı özellikleri nedeniyle tercih edilen balın Türkiye'deki satış fiyatının 5 bin avro olarak tespit edildiğini anlattı.
Balın 6 kilogramının satıldığını belirten Gündüz, sözlerini şöyle sürdürdü:
"170 ve 250 gramlık kavanozlarda sattığımız bala kanser gibi müzmin hastalıklarla mücadele eden insanlar rağbet gösteriyor. İnsanlar balın fiyatını sorduğunda şaşırıyor. Bir otomobil parası etmesi nedeniyle ilk etapta tepki çekiyor. Ancak balın gıda maddesi değil tedavi amaçlı tüketildiği öğrenildiğinde anlayışla karşılıyorlar.
Balın sağlığa olan faydaları bilinmesine rağmen bu konuda bilimsel bir sonuca ulaşabilmek için ayrıntılı analizlerin yapılması gerekiyor. Türkiye'de ise bal konusunda ancak sahte balın tespiti için analiz yapılabiliyor. Türkiye bitki ve çiçek çeşitliliği nedeniyle dünyanın en değerli ballarını üretiyor. Ancak sahteciliğin çok fazla olması nedeniyle Türk balları, uluslararası piyasada kötü bir üne sahip."
Sahteciliğin önüne geçilemiyor
Balda sahteciliğin önüne geçilemediğini, Türkiye'deki üretim kapasitesinin çok üzerinde bir satış rakamının ortaya çıktığını anlatan Gündüz, özellikle tedaviye yardımcı olarak tüketilen ballarda sahteciliğin çok fazla olduğuna dikkati çekti.
Sahte balın yakarak anlaşılabileceği yönünde yargılar bulunduğunu, bunun doğru olmadığını söyleyen Gündüz, "Sahte balı anlamanın tek yolu laboratuvar analizidir. Bunu da her an pratik olarak yapmak mümkün olmadığından tüketici için tek yol balı değil üreticiyi iyi seçmektir. Bugün Karadeniz'de üretilen balın kilogramı 50 liradan aşağı olamaz. Tüketicilerin bal alırken fiyatına dikkat etmesi gerekiyor" dedi.