Otomatik BES’e işveren de katılsın

Garanti Emeklilik Genel Müdürü Burak Ali Göçer, Bireysel Emeklilik Sistemine (BES) otomatik katılımda 2,8 milyon kişiye ulaşıldığını, katılımcıların 448 milyon TL fonu olduğunu belirterek, böylece 2,8 milyon kişinin tasarruf ettiğini, bunun da ülke ekonomi için sevindirici, ilerisi için umut verici olduğunu söyledi. Göçer, işveren katkısının bu sistemin başarısını artırmada önemli olduğunu ifade ederek, “Sistemin işveren katkısı ile özendirilmesi halinde caymalar, sistemden ayrılmalar minimuma inecek. Daha az cayma, işveren katkısıyla birlikte daha çok katkı payı, emeklilik için daha çok birikim demek olduğu gibi, işveren için de çalışan bağlılığını artırma gibi faydaları olacak. Dünya örneklerine baktığımızda İngiltere, ABD, Yeni Zelanda’da hep işveren katkısının olduğunu görüyoruz” dedi.

6.8 MİLYON KATILIMCI

Burak Ali Göçer, otomatik BES’in 5 ayda devreye girmesinin katılımcıların sisteme adapte olmasını zorlaştırdığını vurgulayarak, şunları söyledi: “BES, 2003 yılında başladığında güvensizlik vardı, bugün ise gönüllü olan bu sistemde 6,8 milyon katılımcı var. Belli bir algı ve ihtiyaç oluştu. Otomatik BES’te de benzer alışma dönemi olacaktır. Ancak bunu, uzun süreli çaba olarak görmek lazım. Çünkü otomatik BES’in en başta kişiye fayda sağladığı fark edilmeli. Bu da sadece emeklilik şirketlerinin çabası ile başarılamaz. Kamu, işverenler, meslek odaları, sendikalar hep birlikte toplumun bu noktaya gelmesine yardımcı olacağız.”

SGK DEVREYE GİREBİLİR

Göçer, “Otomatik katılımda bazı düzenlemelere ihtiyaç var mı?” sorusunu ise şöyle yanıtladı: “İşveren katkısı sistemin başarısını artırmada önemli. Bir de Ocak-Şubat döneminde işverenlerin yaşadığı operasyonel sıkıntılar oldu. Önümüzdeki dönemde daha küçük ölçekli firmaların sisteme gireceğini göz önüne alırsak, hızlı ve kolay operasyonun önemi artacak. Örneğin, çalışanlara ait bilgiler ve katkı payı tutarları zaten SGK’nın elinde olduğu için SGK tarafından emeklilik şirketleriyle paylaşılması planlanabilir. Böylece işveren sadece emeklilik şirketinin bildirdiği katkı payını gönderip herhangi bir operasyonun altına da girmemiş olur.”

DEVLET KATKILARI ÖDENDİ

Göçer, otomatik BES’in aylık 50 lira birikimle bile iyi bir getiri elde etmenin yolunu açtığını belirterek, şunları söyledi: “Emeklilik fonları ilk 5 ayda yüzde 7,7 getiri sağladı. Enflasyonun yüzde 6,2 olduğunu düşünürsek katılımcılarımızı sevindirdiğimizi söyleyebilirim. Fon getirilerinin yanı sıra gönüllü BES’te devam eden yüzde 25 devlet katkısı, otomatik BES’te de var. İki sistemde de yer almayı tercih edenler için limitler ayrı hesaplanıyor, devlet katkısından toplamda 10 bin TL üzerinde faydalanabiliyor. Buna ilave, sistemde kalanlara 1000 lira devlet katkısı veriliyor. Ocak, şubat ayında giriş yapan katılımcılar için ilk ödemeler yapıldı bile. Emekliliğe hak kazananlara yıllık gelir sigortasını tercih etmeleri durumunda birikimlerinin yüzde 5’i kadar da devlet katkısı verilecek. Otomatik BES’in çok avantajlı olduğunu söyleyebilirim.”

TOPLUMDA YANLIŞ ALGI OLUŞTU

Burak Ali Göçer, otomatik BES yerine ‘ikinci emeklilik’ tanımlamasının daha doğru olacağını belirterek, şunları söyledi: “Otomatik BES, yani ikinci emekliliğin, asıl hedefi insanların emeklilik dönemlerinde bugünkü yaşam standartlarını korumak. Otomatik katılımda genelde insanlar ‘zorunlu’ kelimesinden rahatsız oluyor. Zaten sistemin adı zorunlu değil, otomatik BES. Zaman içinde öncelikli zorunlu algısı yıkılacak, ikinci emeklilik algısıyla bütünleşecek. Sistemden ayrılmalarla ilgili yanlış anlamanın yaygın olduğunu düşünüyorum. Devam etmek için kişilerin kendi kararları asıl belirleyici. İsterlerse kalıp sistemin avantajlarından faydalanıyorlar, zorlanırlarsa da cayma veya erken çıkış haklarını kullanabiliyorlar. Ancak ilk 2 aydan sonra çıkılamazmış gibi bir hava oluştu. Katılımcılar istedikleri zaman çıkış aidatı ya da başka bir ödeme yapmadan sistemden ayrılabiliyor.”