Ortak fonla yeni Suriye

RUSYA ile Türkiye arasında yaşanan uçak krizinin ardından özellikle turizm ve yaş meyve sebze ihracatında yaşanan kayıplar 2016’nın en önemli gündem maddeleri arasında yer almıştı. Geçtiğimiz günlerde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yaptığı görüşmeler sonrası ikili ilişkiler yeniden düzelmeye başladı. Dün oynanan Türkiye-Rusya dostluk maçı öncesinde ise İsviçre merkezli Glolabal Connection organizasyonunda Antalya Maxx Royal Belek otelde düzenlenen Türkiye-Rusya medya forumu ile de 60’tan fazla Rus gazeteci Antalya’da ağırlandı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ardından Rus milli takımının da kaldığı otelde konaklayan Rus gazeteciler, otele giriş yapmalarının ardından otel müdüründen Putin’in kaldığı villayı göstermelerini istedi.

ORTAK FONLA YATIRIM
Dün düzenlenen forumda Türkiye’nin G-20 ülkeleri arasında yatırım fonu olmayan tek ülke olduğunun altını çizen Nihat Zeybekci, “Rusya’da bildiğim kadarıyla 2 tane var. Türk-Rus ortak fonu için şartımız iki tarafın birlikte karar verdiği ‘şu projesi desteklensin’ dediğinde o projelere destek verilecek. Rus bir firma ya da Türk bir firma tek başına olduğunda da destek verilebilir. Ancak asıl tercihimiz Rus ve Türk firmalarının bir araya gelerek bu fondan yararlanması” dedi. Ortak fon ile hangi ülkelere yatırım yapılabileceği hakkında da bilgi veren Zeybekci, “Ortak yatırım fonu ile üçüncü ülkelere de yatırım yapılabilir. Bu ülkeler arasında Suriye’de olabilir. Sadece Suriye değil, Afganistan, Pakistan, Irak ve Afrika’da yatırım yapılabilecek ülkeler arasında. Çünkü söz konusu ülkelerde çok büyük sorunlar yaşandı. Yeniden inşa edilmesi gerekiyor. Bu konuda Rusya ile ortaklık yapmak ana hedeflerimizden biridir” diye konuştu. Suriye konusunda Rusya ile ilgili bazı görüş ayrılıkları yaşandığını belirten Zeybekci, “Bu bağlamda geniş bir mutabakat var aramızda. Suriye ile ilgili bundan 1 ay öncesine göre çok daha iyi beklentilerimiz var” diye konuştu.

Türkiye ve Rusya’nın 100 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşmasının da çok uzak ihtimal olmadığına değinen Nihat Zeybekci, “Rusya demir çelik alanında cevherden ara malına kadar en önemli üreticilerden biri. Türkiye’de nihai ürün alanında ön sıralarda geliyor. Otomotiv üretiminde ilk 5’e doğru ilerliyoruz. Aynı zamanda petro-kimya alanında da çok önemli işbirlikleri yapılabilir. Bunların dışında Hayvancılıkta Türkiye ve Rusya bir araya gelirse dünya lideri olabiliriz. İki ülke yapacakları ortaklıkla dünya kağıt piyasasını da kontrol altına alabilir. Enerjiden daha faza gelecekte tarım ve hayvancılık alanında işbirliği yapabiliriz” dedi. 

RUSLARIN GÜVENLİĞİ TEMİNATIMIZ ALTINDA
TURİZM başkenti Antalya’da olmaktan dolayı mutlu olduklarının altını çizen Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı, “Türkiye ve Rusya ilişkilerinin zedelemesi arzu edilen bir durum değildi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olumsuzlukların aşılmasını sağladı. Rus vatandaşlarının konfor ve güvenlik içinde seyahet etmeleri bizim teminatımız altındadır” dedi. Antalya’da Rus-Türk üniversitesi açmak için bir girişimleri olduğunu kaydeden Avcı, “Öncelikle turizm işletmeciliği eğitimi verecek butik bir üniversite kurma girişimimiz var. Turizm meslek liselerinden ortak projeler olabilir. Eğitim dili Rusça olan bir turizm meslek lisesi olabilir. Özel sektörün de okul açma imkanı var” dedi.

'MUHTEŞEM YÜZYIL' İÇİN YARDIM İSTEDİLER
RUS ve Türk gazeteciler Bakan Zeybekci ve Bakan Nabi Avcı’ya sorular sordu. Rus gazeteciler özellikle ‘güvenlik endişesi’, ekonomik ilişkilerin daha fazla nasıl geliştirileceği ve gayrimenkul alanlara vatandaşlık verilmesi ya da uzun süreli oturma izni verilmesi konusunda ayrıntılar soruldu. Diğer dikkat çeken sorular ise Türk dizileri konusunda geldi. Özellikle Muhteşem Yüzyıl dizininin Rusya’da çok ilgi gördüğünü kaydeden Rus gazeteciler, dizinin çekildiği yerlere turlar düzenlenmesi, dizi oyuncularının Rusya’da ağırlanması ve iki ülkenin ortak film yapmaları konusunda Bakan Nabi Avcı’dan yardım istedi. 

MERKEZ BANKALARI GÖRÜŞÜYOR
15 Temmuz’da darbe girişimi olmasaydı 18 Temmuz günü dünyanın şaşıracağı bir yatırım teşvik ve ihracat destekleri sistemini açıklamayı planladıklarını kaydeden Zeybekci, “Ertelemek zorunda kalmıştık. Şimdi Bakanlar Kurulu kararını hazırladık. Gelecek hafta bunu açıklayacağız. Herhangi bir ülke sınırlaması olmayacak. Örneğin yüzde 100’ü Rus olan bir firma Türkiye’de yatırım yaptığına onu Türk firması gibi sayacağız” diye konuştu. Karşılıklı ticarette iki ülkenin para birimlerinin kullanılması konusunda da görüşmelerin devam ettiğini belirten Zeybekci, “Merkez bankaları arasında görüşmeler devam ediyor. Türkiye’ye gelen bir Rus’un ruble ile, Rusya’ya giden bir Türkün de TL ile harcama yapması için çalışılıyor” dedi. 

TELEFON SONRASI CİROLAR YÜKSELDİ
TÜRKİYE ve Rusya’nın birbirini tamamlayan iki ülke konumunda olduğunu ifade eden Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, “Her iki ülkenin liderleri bu süreçte, her iki ülkenin kaybettiği süreci sonlandırmak için inisiyatif aldı. İki ülke liderinin yaptığı ilk telefon görüşmesinin ardından hemen sonra Rusya’daki Türk mağazalarının ciroları yüzde 20’nin üzerinde artmaya başladı” diye konuştu. 

AKKUYU'DA FONDAN YARARLANILABİLİR
Akkuyu santralinin maliyetinin çok yüksek olduğuna dikkat çeken Nihat Zeybekci, “Ancak bunun finansmanı konusunda bir problem görünmüyor. Teknik çalışmalar devam ediyor. Nükleer santral konusunda onlarca Türk mühendis Rusya’da eğitim alıyor. Santral ihaleye çıktığında yüzde 100 Rus sermayesi ile yatırım yapılacak diye yola çıktık. Ancak kurulacak fondan da yararlanılabilir” dedi.

ÇOK DAHA OLUMLU ADIMLAR ATACAĞIZ
ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Türkiye'ye gelen Rus enerji şirketi Gazprom'un CEO’su Aleksey Miller ve beraberindeki heyeti kabulünde, "Rusya ile iş birliğimizin daha iyi bir safhaya taşınmasını umut ediyoruz." dedi. Bakan Albayrak, Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesini ele almak üzere, Türkiye'de bulunan Miller ve beraberindeki heyet ile Beşiktaş'taki Dolmabahçe Başbakanlık Ofisi'nde görüştü. Albayrak ve Miller arasında yaklaşık 45 dakika süren baş başa temasların ardından, heyetler arası görüşmeye geçildi. Burada kısa bir konuşma yapan Bakan Albayrak, Gazprom heyetini uzun bir süre sonra İstanbul'da görmenin kendilerini mutlu ettiğini belirtti.9 Ağustos sonrası, Türkiye ve Rusya ilişkilerinin 24 Kasım öncesinden daha iyi bir noktaya geldiğine dikkati çeken Albayrak, "En kısa sürede bu ilişki çerçevesinde enerji alanında da inşallah çok daha olumlu güzel adımlar atacağız. Bu iş birliğinin daha iyi bir safhaya taşınmasıyla ilgili umudumuzu hep ön planda tutuyoruz." diye konuştu.
Heyetler arası görüşmede, Türk Akımı projesinin yanı sıra Türkiye'nin Rusya ile kontratından kaynaklı hakları çerçevesinde başlattığı tahkim süreci ve bölgesel enerji iş birliğiyle ilgili konuların ele alınacağı kaydedildi. Bir Gazprom yetkilisi ise Türk Akımı projesi hakkında yürütülen görüşmelerde henüz bir ilerleme kaydedilmediğini açıkladı.

THY'DEN MOSKOVA REKORU
TÜRKİYE ile Rusya arasında yaşanan krizi avantaja çeviren THY, Ankara, Antalya ve İstanbul'dan Moskova'ya gerçekleştirdiği sefer sayılarını arttırarak bir günde Moskova'ya karşılıklı uçuş sayısını 11'e yükselterek rekora imza attı. Moskova'nın en büyük havaalanlarından Vnukovo’ya İstanbul'dan günlük 3, Antalya'dan 6 uçuş ve Ankara'dan da haftada 2 uçuş gerçekleştiren THY'nin Vnukovo uçuş tablosunda haftanın iki günü 11 kez THY'nin adı yazıyor.  Charter seferleri iznin çok geç verilmesi ve henüz başlanmamasını fırsata çeviren THY, Türkiye-Rusya krizi süresince yaşanan yolcu kaybını çok kısa sürede telafisini yapıp artıya geçti.