Öncelik daima çevrede

Küresel ısınmanın yol açtığı sonuçlar bütün dünyada olduğu gibi Türkiye’de de önemi giderek artan sorunlar arasında yer alırken, iklim değişiklikleri, hava, su ve toprak kirliliği gibi çevresel kirlilikler sadece ülkelerin iç problemi değil dünyanın ortak sorunu haline geldi. İstanbul’un ardından en fazla sanayi ihracatının gerçekleştiği Bursa sanayileşmeye paralel olarak kirlilikten nasibini alıyor. Bu kapsamda Bursa Büyükşehir Belediyesi, iklim değişikliğiyle mücadele kapsamında bir taraftan çevre yatırımlarına ağırlık verirken diğer taraftan enerji ihtiyacını da rüzgar, su ve güneş gibi doğal kaynaklardan karşılamaya başladığını duyurdu. Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, enerji, sağlık, ulaşım ve haberleşme gibi yaşamsal ihtiyaçların karşılanmasında kaynakların verimli kullanımının hayati önem taşıdığını söyledi. Türkiye’nin cari açık nedenlerinden birinin de enerji olduğunu ifade eden Başkan Aktaş, “Enerjide tam bağımsızlık için şehirlerimizin üzerine düşen çok büyük sorumluluklar var. Güneş enerjisi, hidroelektrik ve rüzgar santralleri gibi farklı alternatifleri şehrimize uygulayıp, yenilenebilir enerji noktasında kurumsal adımlar atıyoruz. Metro istasyonlarına uyguladığımız güneş enerji santralleri ile istasyonlarda kullanılan iç tüketimin yüzde 47’sini güneşten karşılamış olacağız” diye konuştu.

İSTASYONLAR ENERJİ DEPOSU

Enerji tüketiminin yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanması hedefiyle daha önce BUSKİ’ye ait arıtma tesisleri ve su depolarının üzerine yerleştirilen güneş panelleri ile elektrik enerjisi üreten Büyükşehir Belediyesi, Güneş Enerji Santrali (GES) projelerine şimdi de kent içindeki metro duraklarını ekledi. Büyükşehir Belediyesi ve TEK Enerji işbirliğinde 30 Bursaray istasyonunun çatısına yıllık yaklaşık 2 megavat kapasiteli santral kurulacak. Toplam 30 metro istasyonunu kapsayan proje kapsamında santrallerin kurulumu ve 10 yıllık bakım-onarımı yüklenici firma tarafından yapılacak ve sistem 10 yıl sonra tamamen Burulaş’a devredilecek.

GELİR PAYLAŞIMI

Burulaş’a sözleşme gereğince, 10 sene boyunca yapılan üretimden gelir paylaşımı modeli uygulanacak. Bu modelde elektrik üretiminde ulusal tarifedeki maliyetten minimum yüzde 16.8 tasarruf sağlanacak. Böylece 10 yılda toplam 1 milyon 394 bin TL’lik enerji bedelinden net tasarruf yapılırken, 17 milyon TL’lik tesis de ücretsiz olarak Burulaş’ın işletmesine geçecek. Bu sayede projeden kazanım 18.4 milyon TL’ye çıkarken, toplam 30 istasyonda güneşten elde edilecek elektrik enerjisiyle istasyon iç ihtiyaçlarının yüzde 47’si güneş enerjisinden karşılanacak. güneşten karşılanacak ve böylelikle 17 milyon TL’lik tasarruf sağlanacak.

ÇÖPTEN ELEKTRİK

Yenikent katı atık depolama alanında 2012 faaliyete başlayan tesiste, metan gazından elektrik üretimi yapılırken, saatte 9.8 megavat gücünde, 47 bin konutun enerji ihtiyacına eşdeğer elektrik üretimi gerçekleştiriliyor. 2012 yılından bu yana yaklaşık 510.692.496 kilovat elektrik üretilerek, 254.322.100 metreküp gazın atmosfere karışmadan enerjiye dönüşümü sağlandı. Yine 2017 yılında inşa edilen İnegöl katı atık depolama alanından kaynaklanan deponi gazından elektrik üretim tesisi saatte 2.4 megavat elektrik üretimiyle 14 bin konutun enerji tüketimine karşılık gelen elektrik enerjisi üretiyor. Tesise ilave edilecek biyogaz ünitesi ile İnegöl’deki tesisin kurulu gücü ilk etapta 3,60 megavata ikinci etapta da 7.4 megavata çıkarılacak.

TÜRKİYE’YE ÖRNEK HES’LER

Büyükşehir Belediyesi bunların yanında BUSKİ’nin Doğancı Barajı’ndan gelen suların Dobruca Arıtma Tesisleri’nde arıtıldıktan sonra aktarıldığı d0, d13 ve d12-2 su depoları girişinde HES’ler kurarak Türkiye’ye örnek bir model oluşturdu. Kente su getiren ana isale hatları içerisinde akan suyun gücünden faydalanarak elektrik enerjisi üreten Büyükşehir Belediyesi, sırasıyla d0, d13 ve d12-2 su depoları üzerinde HES’ler kurdu. Yine BUSKİ’ye ait batı arıtma, doğu arıtma ve d46, d12-2, su depolarının üzerine konuşlandırdığı GES yatırımları ile güneşten elektrik üretimi başladı. BUSKİ, ana isale hatları üzerinde kurduğu 3 adet HES ve 4 adet GES yatırımıyla yıllık enerji ihtiyacının yüzde 15’ini karşılar hale geldi. Bu santrallerde hizmete alındığı tarihten bugüne kadar 56.664.071 kwh’lık elektrik enerjisi üretildi. Önümüzde süreçte BUSKİ marifetiyle 5 adet HES ve 3 adet GES tesisi daha hayata geçirilecek.

TABİATIN YARALARI SARILIYOR

Büyükşehir Belediyesi, diğer taraftan doğayı kirletici unsurlara karşı da yoğun bir mücadele veriyor. Özellikle dere kenarları ve verimli tarım alanlarına kaçak olarak dökülen hafriyatların önüne geçmek için il genelinde 28 adet hafriyat depolama sahası oluşturulurken, Bursa’da inşaat sektörünün ürettiği aylık yaklaşık 300 bin ton hafriyat atığı bu alanlarda düzenli olarak depolanıyor. Bursa’daki bu atıkların kontrolsüz dökülmesi ile yaşanacak çevre ve görüntü kirliliğini önlemek amacıyla vasfını yitirmiş ve kullanılmayan maden alanları da rehabilite edilerek yeniden kente kazandırılıyor. Yapılan dolgu işlemleri sayesinde yemyeşil ağaçlar arasında kanserli hücre gibi görünen maden ocağı alanları, hafriyat toprağı ile doldurulup, yeniden ağaçlandırılıyor. Bu çalışmalar kapsamında 2014 yılında Orman Bölge Müdürlüğü’nden Büyükşehir’e tahsis edilen Akçalar sahasındaki 92 bin 344 metrekarelik alan yaklaşık 950 bin metreküp hafriyat toprağı dökülerek yeniden ağaçlandırıldı. Doğal dengesine kavuşan alan 2019 yılında Orman Bölge Müdürlüğü’ne geri teslim edildi. Yine Mudanya ilçesi Altıntaş Mahallesi’ndeki maden ocağı alanı da yaklaşık 21 bin kamyon hafriyat toprağı dökülerek dolduruldu. 200 adet 1 yaşında fıstık çamı, 1000 adet akasya ve yaklaşık 100 adet erguvan fidanı dikilerek ağaçlandırılan alan 2019 yılında Orman Bölge Müdürlüğü’ne geri teslim edildi. Sadece maden ocakları değil, bataklık alanlarda da hafriyat toprağı ile doldurularak tarıma kazandırılıyor. Bu çalışmalar kapsamında Mudanya ilçesi Hasköy Mahallesindeki bataklık alan dolgu toprağı ile doldurulup, üzerine 60 adet incir, 30 adet ceviz, 5 adet kiraz ve 3 adet dut fidanı dikildi.