Önce Ermenistan’daki santralı kapatın bizim nükleerin yanında balık tutalım

MERSİN Akkuyu’da kurulması planlanan nükleer santral için Ruslar’la anlaşan, Sinop için de Japonlar ile görüşen Türkiye’de, Japonya’daki felaketten sonra kaygılar artarken, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, yanında balık tutulacak bir santral hedeflediklerini söyledi. Yıldız, Japonya’daki nükleer kaza üzerine Türkiye kamuoyunda oluşan kaygıları giderecek adımları anlatırken, sınırımıza 16 kilometre mesafede Ermenistan’ın Metsamor santralının kapatılması amacıyla uluslararası girişimlerini artıracaklarını açıkladı. Rusya dönüşünde Hürriyet Ankara Bürosu yöneticileri ile bir araya gelen Yıldız, şunları söyledi:

Metsamor’u kapattırma girişimi

Japonya vesilesiyle dünyada nükleer santral kapatılacaksa 35-40 yaşındakilerden Metsamor’dan başlanması gerektiğini söylüyoruz. Biz eski teknolojiyle kurulan o santralın orada bulunmasından rahatsızız. Bununla alakalı mutlaka bir şey yapılması lazım. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’na başvurduk. Çok ciddi etkileri olur bizim için. Çernobil’i hatırlayın, ilk 4 gün Finlandiya tarafına rüzgar esti, 6’ncı gün Türkiye tarafına esti.

Lada araba değil

Rus teknolojisi deniyor, Lada araba muamelesi görüyor. Bu çok haksızlık. Bulgaristan’daki Belene santralı için yüksek standartlı güvenlik önlemlerine AB onay verdi. Bunun şemsiye, çatı organizasyonunu Rusya yapıyor, belki jeneratörünü Avrupa’dan, tribününü, nükleer dizaynını başka bir yerden alacak.

Ek tedbirlerimizi ilettik

Sayın (Rusya Devlet Başkanı Dimitriy) Medvedev’le de görüştük, ilave taleplerimizi ilettik. Japonya’ya bakarak bunun net tarifini yapacağım bir durum yok. Çünkü Japonya’daki santralin kendi zafiyetinden olmadı bu. Genel tanımını yaptık, ‘Siz bir çalışma yapın, artı neler yapılabilir, bunu bize söyleyin’ dedik. Çubuktan çıkan atık yakıtı, bütün bu risklerin hiçbirine karışmamak açısından, ‘bunları götürün, Türkiye dışına çıkarın’ dedik. Bu çok önemli.

Yanında balık tutacağız

Çıtanın ayarlanması uluslararası standartlarda bizim elimizde. Anlaşma ‘Bulunduğu ülkenin otoritesinin izinlerini almayı kabul eder’ diyor. Çok farklı bir güvenlik sistemi olacak. Yeni nesil santral, pasif soğutma dediğimiz bir modda kalıyor. Yani hiçbir motor çalışmaksızın tabii sirkülasyonla kendini soğutabiliyor. Ana kurguda güvenlik sistemine harcanan para, santrale harcanan paraya denk geliyor. Orada balık tutacağız. Eğer biz oradan balık tutamayacaksak o santralı oraya kurmayız. Çok net bir şey bu.

MHP: Nükleer işini referanduma götürün

MHP Grup Başkanvekili Mehmet Şandır, Başbakan Tayyip Erdoğan’a nükleer santral kurulmasını referanduma götürmesini önerdi. “Başbakan bedelli askerlik gibi bir konuyu referanduma götürebileceğini söylüyor, aslında nükleer santral meselesini referanduma götürmelidir. Millet kendi geleceğine kendi özgür iradesiyle karar vermelidir” diyen Şandır, düzenlediği toplantıda şunları dile getirdi: “Kör inat uğruna milletin hayatı ile kumar oynamaya kimsenin hakkı yok.
Japonya’daki felaket Türkiye’nin süreci yeniden gözden geçirmesi için yeterli bir sebeptir. Başbakan ‘İmzamın arkasında dururum’ efelenmesiyle kazmayı vuracağını söylüyor. Bu yaklaşımı topluma karşı saygısız ve sorumsuz bir yaklaşım olarak görüyoruz. Akkuyu üzerinde yeniden düşünmesini ve bunu ertelemesini Başbakan’dan halkımız adına talep ediyoruz. Enerji Bakanı bu hazırlıksız ortamda bir inat uğruna üçüncü santrali de yapacağını söylüyor. Milletin aklıyla alay ediyor.”

Akkuyu ve Sinop literatüre 8 santral olarak geçecek

TANER Yıldız, “Tüketimin yüzde 5’i için değer mi” yönündeki eleştirilere, şu yanıtı verdi: “Doğru değil. Dünya elektrik üretiminde nükleer güç oranı yüzde 17. Biz Akkuyu diyoruz ama, orada 4 ünite olacak, 4 tane de Sinop’ta. Bu dünya literatürüne 8 nükleer santral olarak geçecek. 2020-23’te Akkuyu işletmeye alındığında elektrik tüketimimizin beşte birini nükleerden karşılayacağız. Japonya, Güney Kore petrol ve doğalgazın yüzde 100’ünü ithal ediyor, buna rağmen ithalat oranları bizden düşük. Niçin? Nükleer santralden yararlanıyor.”

Japonlarla Sinop görüşmesi ötelenebilir

SİNOP’ta kurulması planlanan ikinci nükleer santral projesiyle ilgili Japonya ile müzakerelerin devam ettiğini kaydeden Taner Yıldız, “Depremin olası sonuçlarının anlaşmamazı nasıl etkileyeceğini şu anda ben kestiremiyorum. Bizim açımızdan kararlılığımız devam ediyor” diye konuştu. Müzakerelerin çok kapsamlı olduğunu dile getiren Yıldız, Japonya’daki olağan dışı hal nedeniyle mart ayı sonuna kadar koydukları tarihin değişebileceğini ve daha ileri bir tarihe ötelenebileceğini, bunu da makul karşılayacaklarını bildirdi.

Yol ayrımında eksen kayıyor

JAPONYA’daki nükleer sızıntı konusunda Avusturya’daki kaynaklarımızdan saatlik bilgiler aldıklarını belirten Taner Yıldız, şunları söyledi: “Bugün itibariyle kesinlikle Çernobil değil. Bunu bilimsel olarak da söyleyebiliyoruz. Bu yol ayrımı, bu mantık o kadar çok şeyi etkiliyor ki, bir teşhis koymak gerekiyor. Bu tartışmanın ekseni kaydı. ‘Nükleer santrala evet mi, hayır mı’? On-off noktasına getirilirse bu yanlıştır. ‘Güvenlik sistemleri daha yükseltilebilir mi’ denirse bu doğru bir tartışmadır. Bu tartışmaya girilmesinden yanayım.

Çernobil’den sonra, 30 ülke 170 santral kararı aldı, ben niye deli olayım

NÜKLEER santral konusunda yatırımları bulunan ülkeleri ‘akıllı’ olarak nitelendiren Taner Yıldız, şöyle konuştu:
Dünyada şu anda işletmede 442 santral var. Bunlardan hiçbiri vazgeçmediler. Daha ilginç bir şey, Japonya’da deprem oldu, 6 şiddetinde artçı depremler olmasına rağmen Japonya’da 54 ünite çalışmasını sürdürüyor.
Çernobil çok kötü bir kazaydı değil mi, tarihlere kazandı. Belki 500 yıl konuşulacak. Çernobil’den sonra dünyada 30 ayrı ülke 170 santral kurma kararı aldı. ABD, Japonya ve Fransa’da dünyadaki nükleer santrallerin yarısı var.
Ben bunlara akıllı diyordum, niye o zaman ben deli olayım? Dünyadaki doğru tespit edilmiş olan eğilimlerin dışında kalamayız. Birtakım yanlış tespitler var, onları da çek ediyoruz. Bu noktada tereddüt göstermek doğru değil.

Deprem riski görülürse Akkuyu’dan vazgeçilir mi

TANER Yıldız, “Deprem riskiyle Akkuyu’dan vazgeçilebilir mi” yönündeki sorulara şu yanıtı verdi: “Bir risk görüp de en kayıtsız kalmayacak sorumlu olan benim. Bir tereddüt hasıl olduğunu gördüğüm anda bile bu kararı veririz. ‘Bu da böyle aradan gitsin kardeşim’ diyebilir miyiz? Havanın neminden tutun da güneşin ışıma düzeyine kadar bütün yerlerle alakalı test kalemleri var. Yaklaşık 60 parametre değerlendiriliyor.”