Yüz binlerce dolar söz konusu... Bunlara dikkat! Hem paranızdan hem de kalbinizden olmayın
Güncelleme Tarihi:
Pandeminin de etkisiyle ilişkiler flört uygulamaları üzerine taşındı. Geçtiğimiz günlerde bir platformda yayınlanan belgesel diziyle işin korkunç boyutu da yeniden gözler önüne serildi: Flört dolandırıcılığı... Peki flört uygulamaları nasıl güvenli kullanılır, dolandırıcılığa karşı neler yapılır... Uzmanlar Hurriyet.com.tr için yanıtladı.
Günümüzde birçok şey gibi hem pandeminin hem de teknolojinin etkisiyle arkadaşlık kavramı sanal ortamla birlikte hayat bulmaya başladı. Özellikle pandemi ile flört uygulamaları üzerinden başlayan ilişkiler maalesef her zaman masum ve samimi olmuyor.
Birçok kişi flört uygulamalarında işin korkunç boyutunu görmese de kişisel verilerin ifşası ve zafiyet açıklarıyla sadece manevi değil, maddi olarak dolandırılmak da mümkün hale geliyor. Konu geçtiğimiz günlerde yayınlanan belgesel diziyle yeniden gündeme gelirken akıllara 'nasıl korunulabilir? sorusunu getirdi.
Flört uygulamaları her geçen gün kullanıcı verilerini ve mahremiyetini korumak adına daha güvenli hale gelse de hala alınması gereken önlemler söz konusu. Uzmanlar bu önlemleri Hurriyet.com.tr'ye özel açıkladı.
ÇİFT FAKTÖRLÜ GÜVENLİK GEREKLİ
WatchGuard Türkiye ve Yunanistan Satış Mühendisi Alper Onarangil, flört uygulamalarının güvenilirliğini sağlamak için yapılacakları sıraladı ve "Flört uygulamalarına üyelik genellikle basit bir şekilde gerçekleştiriliyor. İsim- soy isim, e-posta ve fotoğraf yükleyerek açılabilen hesaplar daha sonra sosyal medya hesapları ile bağlantı kurmak ve buradan kullanıcı ile ilgili daha çok bilgi toplamak amacını taşıyor. Buna ek olarak, uygulamalar konum bilgilerini kullanarak kullanıcıların çevresindeki kişiler ile eşleşme yapmaya olanak sağlıyor. Kullanıcılar paylaştıkları bilgileri ve verdikleri konum bilgisi, fotoğraf görüntüleme ve iletişim bilgilerine erişim gibi uygulama izinlerini dikkatli bir şekilde inceleyerek bu uygulamaları kendileri için daha güvenli hale getirebilirler. En azından sosyal medya hesaplarını bağlanmadan önce flört uygulamasında yer alan izinler bölümünü kontrol edip daha sonra sosyal medya hesabı ile uygulamayı eşleştirebilirler. Kullanıcılar için basit ve güvenli bir adım olarak uygulamaya girişlerde çift faktörlü güvenlik koruması kullanmak ya da veri izinlerini takip etmek etkili bir yöntem olacaktır" dedi.
2 FARKLI YÖNTEMLE DOLANDIRICILIK YAPILIYOR
'Flört uygulamalarında iki farklı yöntem ile kullanıcılar dolandırılabilir' diyen Onarangil "Birincisi ve en basiti uygulamanın kendisi sahte olabilir ve kullanıcıyı eşleştiği kişiler ile sohbet edebilmesi için para ödemeye yönlendirebilir. Kullanıcı ücreti ödedikten sonra ya kimse ile eşleştirilmez ya da bir bot/sahte hesap ile eşleştirilir. İkinci yöntem ise, daha karmaşık bir durum olan yasal/meşru bir uygulama üzerinden tanışılan veya eşleşilen kişinin bir dolandırıcı olması. Bu durumda kullanıcı dolandırıcı tarafından kandırılarak karşısındaki kişiden farklı yöntemler ile finansal çıkar sağlamaya çalışır. Özellikle geçtiğimiz son iki senede pandeminin de etkisi ile çevrimiçi flört ve tanışma uygulamalarındaki kullanıcı sayısı ciddi oranda arttı. Uygulama sayısındaki artış ile dolandırıcılık vakaları da büyük bir ivme kazandı. Amerikan Ticaret Komisyonun son raporuna göre romantizm dolandırıcılığı (Romance Scam) bir önceki yıla göre %50 artarak toplamda 304 Milyon dolara erişti" açıklamasında bulundu.
İNDİRME SAYISINI KONTROL EDİN!
Onarangil konuşmasına şu şekilde devam etti:
"Kullanıcılar bazı basit önlemler alarak kendilerini potansiyel dolandırıcılardan koruyabilir. Bu önlemler arasında kullanılan uygulamanın gerçek bir uygulama olup olmadığının kontrol edilmesi, uygulamanın indirilme sayısına bakılması, bir web sitesine sahip olup olmadığının incelenmesi, web sitesi var ise yer alan güvenlik tedbirlerinin varlığının kontrolü ve GDPR/KVKK gibi açıklayıcı metinlerin olup olmadığının kontrol edilmesi gibi önemli noktaları içeriyor. Alınacak önlemler haricinde takip edilmesi gereken diğer adımlar ise, kullanıcıların yayınladıkları fotoğrafları ve herkese açık profillerini kontrol etmesi büyük önem taşıyor. Dolandırıcılar potansiyel kurbanları hakkında mümkün olan en çok bilgiyi toplayarak hareket etmek istiyor. Kişisel bilgilerin herkes tarafından görülmediğinden emin olunmalı ve uygulamanın gizlilik ayarları kontrol edilmeli. Yalnızca uygulama üzerinden veya telefon ile iletişim kurulan kişilere kesinlikle para gönderilmemeli ve karşıdaki kişi para göndermeyi teklif etse dahi bu duruma şüphe ile yaklaşılmalı. Sohbet edilen kişi/kişiler sürekli buluşmadan kaçıyorsa ve çeşitli mazeretler ile buluşmayı erteliyor ise temkinli yaklaşmakta fayda var. Sohbet edilen kişiye mümkün oldukça çok soru sorup, tutarsız cevaplar verip vermediği kontrol edilmeli. Son olarak en temel prensipler arasında kullanıcıların yüz yüze veya çevrim dışı ortamlarda yapmayacaklarını düşündükleri bir davranışı ya da eylemi çevrim içi platformlarda da yapmaktan sakınmaları kendileri için en güvenli yol olacaktır."
ONLİNE PLATFORMLAR SÖYLEDİKLERİ KİŞİ OLMAYAN BİRÇOK İNSANLA DOLU
ESET Türkiye Ürün ve Pazarlama Müdürü Can Erginkurban, yaptığı açıklamada, "Günümüzde dijitalleşmenin hayatımızın her alanına girdiğini görüyoruz. Yaşam alışkanlıklarımızdan alışveriş ve eğlence arayışlarına kadar birçok şey değişti. Teknolojinin gelişmesiyle giderek online olmaya başlayan arkadaşlık arayışları, flört uygulamaları siber dolandırıcılıkların da sayısını artırdı. Ayrıca zaman ve mekan bağımsız bir hale de geldi. Dijital dünyada kullanıcılar kendi kimliklerini farklı nedenlerden dolayı gizleme ihtiyacı duyabiliyor. Aynı zamanda online platformlar söyledikleri kişi olmayan birçok insanla dolu. Genellikle bu kişilerin amacı başkalarının parasını ele geçirmek. İnsani duyguları manipüle etme konusunda ustalar. Özellikle yalnız kalpler, onlar için mükemmel kurbanlar durumunda. Burada duygusal istismarın ve sömürünün de devreye girebildiğini göz önüne almak gerekiyor" dedi.
Sözlerine 'Flört uygulamalarını ya da arkadaşlık sitelerini kullananların öncelikle dijital okuryazarlıklarını geliştirmeliler. Bu kural, sadece bu siteleri kullananlar için geçerli değil; online mecralarda herhangi bir uygulamayı kullanırken ya da zaman geçirirken de dikkatli olunması gerekiyor. Bu her yaş grubu için geçerli. İçinde bulunduğunuz platformda sizi kandırmak için gerçek kimliğini saklayanlar olduğunu bilerek hareket etmelisiniz' şeklinde devam eden Erginkurban, kullanıcıların dikkatli olması gereken bazı noktaları şöyle sıraladı:
Maske zorunluluğu kalkacak mı? Bakan Koca'dan açıklama- Dolandırıcının, kurbanın yaşadığı ülkeden başka bir ülkede çalışıyor veya yaşıyor gibi davranması
- Petrol alanında, askeriyede veya doktor olarak çalıştığını iddia etmesi
- Kurbana çok fazla kişisel soru sorması
- Kendi hayatı hakkındaki sorulara kaçamak cevaplar vermesi
- Kurbanla ilişkisini çok hızlı bir şekilde ‘aşka’ dönüştürmesi
- Yüz yüze buluşma veya görüntülü konuşma yapma konusunda gittikçe daha fazla bahane uydurması
- Arkadaşlık sitesi üzerinden görüşmek yerine özel konuşmaya hızlı bir şekilde geçmek istemesi
- Mükemmel fotoğraflara sahip bir profilinin olması
- Neden paraya ihtiyacı olduğuyla ilgili karmaşık hikayeler anlatması
ON BİNLERCE HATTA YÜZ BİNLERCE DOLAR SÖZ KONUSU
Erginkurban konuşmasının devamında şunları söyledi: "Sahte kimlikle dolandırıcılık da denen romantik ilişki veya arkadaşlık dolandırıcılıklarında dolandırıcılar, arkadaşlık sitelerinde sahte kimliklere bürünür. Yalnız kişilerle arkadaş olarak, bu kişilerle yakın bir ilişki kurar ve bu kişilere evlilik teklifinde bile bulunabilirler. Ancak kısa süre sonra para veya kullanabilecekleri yeni bir banka hesabı açmanızı isteyebilirler. Romantik ilişki dolandırıcıları para istediklerinde, genellikle paranın hesaba yollanmasını isterler. Bir başka yöntem olarak sevgililerinin hediye kartı ya da para yüklemesi-önyükleme yapılan kartlar almasını isteyebilirler. Kurbanın bunu reddetmesi durumunda dolandırıcı, paraya neden ihtiyacı olduğuyla ilgili daha abartılı bahaneler üreterek kurban yumuşayana kadar kurbanı taciz etmeye devam eder. Bazı kurbanlar bu yolla on binlerce, hatta yüz binlerce dolar kaybeder."
İŞLERİ AĞIRDAN ALIN, ÖN ARAŞTIRMA YAPIN!
'Şüpheci olmak ve temkinli yaklaşmak önemli detaylar arasında yer alıyor. Online platformlarda tanıştığınız kişilerle ilgili biraz ön araştırma yapın' diyen Erginkurban şu uyarılarda bulundu: "Profil resminin başka bir isimle veya başka bilgilerle eşleşip eşleşmediğini görmek için profil resmini tersine aratın. İsimlerini ve bilgilerini çevrimiçi olarak aratarak, söyledikleriyle uyup uymadığını kontrol edin. Olası bir romantik ilişki dolandırıcısının kurbanı olma ihtimalini en aza indirmek için, sosyal medyada çok fazla kişisel bilgi paylaşmayın. Tüm yeni çevrimiçi ilişkilerinizde işleri ağırdan alın ve pek çok soru sorun. Kaçamak cevaplar alıyorsanız, oldukça dikkatli olun. Ayrıca son olarak söylemeliyiz ki yüz yüze tanışmadığınız hiç kimseye para yollamayın, onlar için yeni banka hesabı açmayın veya bu kişilere uygunsuz fotoğraf/video göndermeyin."
KULLANICILARA CİDDİ İŞ DÜŞÜYOR
Komtera Teknoloji Kanal Satış Direktörü Gürsel Tursun yaptığı açıklamada, "Flört uygulamalarının sayısı her geçen gün artıyor. Güvenlik noktasında ise kullanıcılarına ek özellikleri ücretli sunarak gelişimlerine devam ediyor. Bu özellikler premium olarak kullanıldığında konum servislerini manuel belirleme, belli kişisel bilgilere erişimi kısıtlama, mesaj geçmişini kopyalamayı engelleme, birbirine uygun özellikteki kullanıcıların belli bir bölgede kaç kez kesiştiği ya da yüz bulanıklaştırma gibi birçok önemli güvenlik parametresini aktif hale getiriyor" dedi.
Tursun sözlerine şunları ekledi: "Flört uygulamalarını kullanan kullanıcılara ciddi bir iş düşüyor. Uygulamalar üzerinden her türlü kişisel verinin paylaşılmaması, banka ve benzeri kritik kurumlardaki özlük verilerinin ve özel sorularının bu sitelerde kullanılmaması oldukça önemli. Bu bilgiler anne kızlık soyadı, ilk evcil hayvanının adı, ilkokul adı, en sevdiğiniz renk gibi ayırt edici bilgileri içeriyor. Yöneltilen bu sorulara verilecek cevaplar toplandıktan sonra kötü amaçlı kullanıma açık hale gelebiliyor. Uygulama için paylaşımı yapılan linkin uzantısına ya da sertifikalı olup olmadığına dikkat edilmesi ise oldukça önemli. Yeni sohbete başlanan kişiler ile emin olmadıkça özel verilerin paylaşılmaması gerekiyor. Konum servisleri ulaşılabilir olmamalı zira ciddi tehdit oluşturabiliyor. Mevcut hesapların diğer sosyal medya hesapları ile bağlanmaması, kişi hakkındaki görsellerin, alışkanlıkların ve arkadaşlarının bilgilerinin kötü niyetli kişilerin eline geçmesini engelliyor. Profilinize erişimi belli katı kurallara bağlayabilirsiniz. Uygulama erişimini mutlaka çift katmanlı doğrulama ile eşleştirerek verilerinizi koruma altına alabilirsiniz."
DOLANDIRICILIK YÖNTEMLERİ SAYMAKLA BİTMİYOR
'Genelde flört uygulama dolandırıcılığı sahte hesaplar üzerinden yola çıkarak yapılıyor' diyen Tursun, "Hedef daha çok varlıklı kişilerin hesabı oluyor. Bu nedenle sahte hesaplar üzerinden cezbedici özelliklere sahip bir karakter oluşturularak süreç başlatılıyor. Oltaya takılan kişinin güveni kazanıldıktan sonra gönderilen bir e-posta, paylaşılan URL linki ya da bir dosya içine gömülen zararlı ve benzeri yöntemler ile kişisel verilere ve banka hesap bilgilerine kolaylıkla ulaşılabiliyor" açıklamasında bulundu.
HESABIN ONAYLI OLUP OLMADIĞINA DİKKAT EDİN
Laykon Bilişim Operasyon Direktörü Alev Akkoyunlu konuyla ilgili yaptığı açıklamada, flört uygulamalarının güvenilirliği hakkında konuştu ve "Maalesef böyle bir güvence yaratmak pek mümkün değil. Güvenlik problemi, uygulamadan değil daha çok oltalama yöntemleriyle kullanıcılar yanlış bilgilerle manipüle edilerek yapılıyor. Genelde bu uygulamalar üzerinde dolandırıcılık ve/veya taciz farklı bir durum yaşandığında uygulama üreticisine durum bildirilip hesap kapatılsa bile, bu kişiler farklı hesaplar açarak yine benzer suçlar işleyebilir. Hesabın onaylı olup olmadığına dikkat edilmesi, kişinin çalıştığı şirketin gerçekten var olup olmadığı gibi bilgilerin detaylı analizi de oldukça önemli" dedi.
ROMANTİK DOLANDIRICI
'Özellikle kendilerini farklı göstererek ve karşıdaki kişilerle duygusal bağ kurarak önce kendilerine bağladıktan sonra yaşanılan bazı sıkıntılar, çözülmesi gereken engeller bahane olarak kullanılıp kurbandan maddi olarak taleplerde bulunulabiliyor' diyen Akkoyunlu "Başlangıçta “romantik dolandırıcı” kendisini çok zengin, iyi bir işe sahip biri gibi göstererek buluşmalarında da bunu yansıtıyor. Sonrasında kurbandan kolaylıkla zor durumda olduğunu söylediği zamanlarda para talebinde bulunabiliyor" açıklamasında bulundu.
MADDİ BEKLENTİLERE OLUMSUZ YANIT VERİN!
Akkoyunlu aynı zamanda bazı uyarılarda bulundu ve "Çok emin olmadan kişisel bilgilerimizi karşı tarafla paylaşmamayı öncelikle öneriyoruz. Kısa sürede size olağanüstü aşk ve gelecek vaadi veren kişilere çok fazla inanmamamız gerekiyor. Karşımızdaki kişi ile ilgili araştırma yaparak, gerçekte böyle birinin olup olmadığı ve bize söyledikleri ile tutarlı bilgileri verip vermediği sorgulanmalı. Mümkünse istenen para ve maddi beklentilere olumsuz yanıtlar verilmeli ki sizi zaten seven kişiler bu yüzden sizden uzaklaşmazlar" dedi.
‘Mustafa Söylemez de ateş açtı’
'Herhangi bir uygulama üzerinden tanıştığınız kişi, telefon numaranızı ve e-postanızı hızlı bir şekilde isterse dikkat edin' şeklinde konuşan Akkoyunlu, "Karşınızdaki kişiler hakkında çok emin olmadan kişisel bilgilerinizi paylaşmayın. Dolandırıcılar genellikle sizinle neden görüşemediklerini açıklamak için hikayeler uydurur. Romantik dolandırıcılar genellikle yurt dışında yaşadıklarını veya iş için seyahat ettiklerini söylerler. Adresinizi öğrenmek için size çiçek veya başka hediyeler göndermek gibi harika romantik jestler yapabilirler. Sürekli olması gerekenden daha yoğun ve sonsuz aşk ilan edebilirler. Dolandırıcılar genellikle kişisel bir kriz yaşarlar ve onlara para veya ürün göndermeniz için size baskı yapmaya başlar. Reddedildiğinde, dolandırıcı fotoğraflarınızı veya konuştuklarınızı ifşa etmekle tehdit etmeye başlayabilir" ifadesinde bulundu.