Öğrenciler okul sütlerine kavuşuyor

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın, Milli Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı'yla işbirliğinde düzenlediği Okul Sütü Programı çerçevesinde yurt genelinde 7,2 milyon öğrenciye süt dağıtımı bugün itibarıyla başlıyor.

Hayvancılık Genel Müdürü Ali Karaca, yaptığı açıklamada, 17 Nisan'da gerçekleştirilen süt ihalesini kazanan 4 ortak girişim ile sözleşmelerin imzalandığını hatırlatırken, bu çerçevede ilk teslimatların bugün itibarıyla tamamlandığını ifade etti.

Bölgeler itibarıyla süt dağıtımında herhangi bir problemin yaşanmadığını belirten Karaca, uzun ömürlü 200 mililitrelik sütlerin, okulların depolama ve şirketlerin üretim kapasitesine göre dağıtımının gerçekleştiğini, bu kapsamda günlük dağıtımların yapılacağı gibi haftalık da dağıtımların yapılabileceğini söyledi.
Karaca'nın verdiği bilgiye Türkiye'nin süt üretimi yıllık 13 milyon 600 bin ton düzeyinde. Bunun 7 milyon tonu sanayide işleniyor.

Okul Sütü Programı ile hem öğrencilere süt içme alışkanlığı kazandırılacak hem de piyasadaki arz fazlası süt değerlendirilmiş olacak. Program ile günlük 1500 ton olmak üzere Mayıs ayında toplam 30 bin ton süt piyasadan çekilecek.

Süt Tozu Projesi kapsamında piyasadan günlük çekilen 2 bin tonluk süt de dikkate alındığında, okul sütü programı ile birlikte toplamda günlük 3 bin 500 ton süt çekilmiş olacak.

Dağıtılacak sütler, sıkı kontrol altında olacak

Okullara dağıtılacak sütler en kalitesinden tam yağlı sütler olacak. Okul Sütü Programı kapsamında her bir okul kendine sevk edilen sütlerin her bir partisinden en az 3'er adet ürünü şahit numune olarak raf ömrünün sonuna kadar gerektiğinde analiz edilmek üzere saklayacak. Okul Sütü Komisyonu da sorumlu olduğu ildeki her bir üreticinin minimum iki farklı parti ürününe gerekli analizleri yaptıracak. Son tüketim tarihi aynı olan sütler bir parti sayılacak. Yükleniciler de UHT okul sütünün temininden teslimine kadar her aşamada Bakanlık veya Okul Sütü Komisyonunca haberli veya habersiz denetlenebilecek. Bakanlık gerekli gördüğü üretim, taşıma, depolama, dağıtım aşamalarında; ürün bütününü temsil edecek miktarlarda ve Türk Gıda Kodeksi Mevzuatı'na uygun numune alacak. Okul Sütü Komisyonu dağıtımı yapılacak her parti ürün için numune alacak. Alınan bu numunelerin analiz ücreti yükleniciler tarafından karşılanacak.

Dünyadaki uygulamalardan örnekler

Türkiye'de kişi başına yıllık süt tüketimi 26 litrede kalıyor. Bu miktar, Avrupa Birliği ülkelerinde ortalama 89, ABD'de 83, Avustralya'da 107 litreyi buluyor.
Dünyada birçok ülke süt tüketimi için bireyleri özendirici ve teşvik edici okul sütü programlarına başvuruyor. Dünyada okul sütü projesi 80'den fazla ülkede değişik zamanlarda uygulanırken, uygulamalardaki farklılıklar ise ülkeden ülkeye değişiklik gösteriyor. Örneğin, AB'de eğitim kuruluşlarındaki öğrencilere, işlenmiş süt ürünlerinin tedarik edilmesi için topluluk yardımları veriliyor.

Ayrıca, bu yardımlara ilaveten üye ülkeler, aynı ürünler için ulusal yardımlar da verebiliyor. Üye ülkeler, ulusal yardımlarını süt sektörüne bir vergi koymak ya da süt sektöründen diğer herhangi bir katkıyla finanse edebiliyor. Küçük ölçekli bir işletme tarafından 1996 yılında Çek Cumhuriyeti'nin başkenti Prag'da başlatılan Okul Sütü Programı ise AB'ye üyelik sürecinde, 1999 yılından itibaren devlet projesi haline geldi. Çek Cumhuriyeti'nde, 2004 yılında, 2 bin 569 okulda 540 bin öğrenciye süt dağıtılırken, programın süt tüketiminde yüzde 19 oranında bir artış sağladığı gözlendi. Program “Laktea” adlı kar amacı gütmeyen bir kuruluş tarafından yürütüldü ve finansmanın yüzde 50'si ulusal ve topluluk yardımları ile yüzde 50'si ise aileler tarafından karşılandı. Portekiz'de de okul sütü uygulamaları sonucunda yıllık kişi başına içme sütü tüketimi 29 litreden 70 litreye yükseldi.

Okul sütünün, toplam ulusal süt tüketiminin, Tayland'da yüzde 25, Japonya'da yüzde 9, ABD'de yüzde 7, Finlandiya'da yüzde 5, Norveç'te yüzde 4, İsveç'te yüzde 4, Kanada'da ve Danimarka'da yüzde 3'ünü oluşturuyor.