Nükleerde zarftan 21.16 sent çıktı ’fiyat yüksek’ tartışması patladı
Güncelleme Tarihi:
Merve ERDİL/ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Ocak 20, 2009 00:00
Akkuyu nükleer santralı için Rus JSC Atomstroyexport-JSC Inter Raoues-Park Teknik Ortak Girişim Grubu’nun teklif zarfından devlete satılacak elektriğin kilovatsaat (kWh) fiyatı 21.16 sent çıktı. Rakam TETAŞ’ın 2008’de sattığı ortalama fiyatın yüzde 170 üzerinde olunca, "fiyat yüksek" tartışması başladı.
MERSİN Akkuyu’da kurulacak nükleer santral için Rus JSC Atomstroyexport-JSC Inter Raoues-Park Teknik (Ciner Grubu) Ortak Girişim Grubu (Rao-Ciner Ortaklığı) tarafından devlete satılacak elektriğe kilovatsaat (kWh) başına 21.16 cent teklif edildi. 415 milyar kWh elektrik üretme teklifinde bulunan şirket, 15 yıllık alım garantisi süresinde devlete 86 milyar 367 milyon dolarlık elektrik satmayı öngördü. 21.16 centi (bugünkü kurdan 34.4 kuruş) olarak açıklanan fiyat teklifi, ihaleyi yapan TETAŞ’ın toptan olarak 2008 yılında sattığı ortalama fiyatın yüzde 170’e yakın daha yüksek düzeyde bulunuyor. Reuters’ın enerji yetkililerinden aldığı bilgiye göre, TETAŞ’ın toptan satış fiyatı ortalaması 2008 yılındaki kWh başına fiyatı 12.82 kuruştu. Nükleer santral ihalesinde bu teklifin verilmesine karşılık, daha ihale oturumu yapılmadan Bakanlığa yeni teklif verildiği açıklandı.
15 yıl alım garantisi
Teklifleri 24 Eylül’de alınan nükleer santral ihalesinde gelen tek teklifin fiyat zarfı Enerji Bakanlığı’nda düzenlenen nihai oturum ile açıldı. 4 ünite olmak üzere 4 bin 800 megavat (MW) kurulu gücünde santral kurmayı teklif eden Rao-Ciner ortaklığının, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’ndan (TAEK) olur almasının ardından fiyat teklifi açıldı. Teklif, Türkiye Elektrik Ticaret Taahhüt Anonim Şirketi (TETAŞ) Genel Müdür Yardımcısı Yaşar Çakmak’ın ihale komisyonu başkanlığında açıldı. Şirket, 15 yıl devlet tarafından alım garantisi verilmesi çerçevesinde, 415 milyar 517 milyon 797 bin 649 kWh elektrik üretmeyi, ortalama fiyatın kWh başına 20.79 Amerikan centi, değerlendirmeye esas indirgenmiş fiyatın kWh başına 21.16 cent, 15 yıl boyunca devlete yapılacak elektrik satışının tutarının da 86 milyar 367 milyon 454 bin 750 dolar olmasını teklif etti.
Pazarlık yapacağız
Teklifin okunmasının ardından şirket, revize bir teklifinin olduğunu bildirdi. Komisyon Başkanı Çakmak da, revize teklifin olduğunu, yeni teklifin ayrıca değerlendirileceğini bildirdi. Oturumun ardından Enerji Bakanı Hilmi Güler, yeni teklifin TETAŞ Genel Müdürlüğü tarafından resmi evrak olarak kayda alındığını, basın huzurunda oturum yapılmaksızın açılıp pazarlığa konu edileceğini söyledi. Böyle bir düzenlemenin yasada ve şartnamede bulunmadığının anımsatılması üzerine Güler, buna engel bir durum olmadığını, tek şirket olduğu için de pazarlık yapılabileceğini savundu. Zarfta ne yazdığını henüz bilmediklerini, TETAŞ zarfı açtıktan sonra öğreneceklerini ifade eden Güler, değerlendirmenin ne zaman yapılacağının sorulması üzerine, "Süratli hareket edeceğiz ama acele hareket etmeyeceğiz" dedi. TETAŞ tarafından fiyat zarfının açılmasının ardından yapılan değerlendirme Bakanlar Kurulu’nun onayına sunulacak.
Zarfın açıldığı gün revize teklif olur mu
NÜKLEER santral ihalesi prosedürüne göre fiyat teklifinin açılması, ardından Bakanlar Kurulu onayına sunulması gerekiyor. İhaleden ayrı revize teklif verilmesinin ilgili düzenlemelere uymadığı savunuluyor. Bu durumda ihale sürecine katılan ama teklif vermeyen şirketlerin durumu soru işareti yarattı. Rao-Ciner ortaklığının küresel ekonomideki değişiklikler gerekçesini kullanan diğer şirketler de yeni teklif vermek isterse ne yapılacağı bilinmiyor. 24 Eylül’de yapılan ihalenin ilk oturumunda; Suez Tractebel (Fransa-Belçika), Unit Investment N.V. (Hollanda), Akenerji (Türkiye), AECL Atomic Energy Of Canada Limited (Kanada) ve Hattat Holding’in (Türkiye) teşekkür mektubu sunmuştu.
Karaduman: Fiyat ’göreceli’ yüksek
ELEKTRİK Üreticileri Derneği Başkanı Önder Karaduman, nükleer santral yarışmasında tek teklif veren JSC Atomstroyexport-JSC Inter Raoues-Park Teknik Ortak Girişim Grubu’nun verdiği teklifi göreceli olarak yüksek bulduğunu ancak bunun aşağıya çekilmesini arzu ettiklerini bildirdi. Karaduman, şunları kaydetti: "Dünyada örneği tek olan bir ihale şekli, tamamı özel sektör tarafından yapılan tek nükleer santral ihalesi. Devreye girme süresi 8-9 yıl. 10 sene önce, doğal gaz için yapılan yap-işlet-devret santrallerinin fiyatlarını çok yüksek bulmuştuk. Bugün en ucuz üretimi o santrallar yapıyor." A.A.
Afşin-Elbistan ’yüksek fiyat’tan iptal edilmişti
TEK teklif sahibi Atomstroyexport-Inter Raoues-Park Teknik Ortak Girişim Grubu’nun fiyatını "yüksek" bulan uzmanlar, Afşin-Elbistan C ve D termik santral üniteleri için açılan ihalenin de yüksek fiyat yüzünden iptal edildiğine dikkati çekti. Enerji güvenliği analisti Faruk Demir Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada, nükleer enerjiye geçişin temel amacının, "elektrikte fiyatları aşağı çekecek rekabetin oluşması" olduğunu vurguladı ve "Bence rakamın 11-12 Euro-cent civarında olması gerekir" dedi. A.A.
15 yıl alım garantisi
Teklifleri 24 Eylül’de alınan nükleer santral ihalesinde gelen tek teklifin fiyat zarfı Enerji Bakanlığı’nda düzenlenen nihai oturum ile açıldı. 4 ünite olmak üzere 4 bin 800 megavat (MW) kurulu gücünde santral kurmayı teklif eden Rao-Ciner ortaklığının, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’ndan (TAEK) olur almasının ardından fiyat teklifi açıldı. Teklif, Türkiye Elektrik Ticaret Taahhüt Anonim Şirketi (TETAŞ) Genel Müdür Yardımcısı Yaşar Çakmak’ın ihale komisyonu başkanlığında açıldı. Şirket, 15 yıl devlet tarafından alım garantisi verilmesi çerçevesinde, 415 milyar 517 milyon 797 bin 649 kWh elektrik üretmeyi, ortalama fiyatın kWh başına 20.79 Amerikan centi, değerlendirmeye esas indirgenmiş fiyatın kWh başına 21.16 cent, 15 yıl boyunca devlete yapılacak elektrik satışının tutarının da 86 milyar 367 milyon 454 bin 750 dolar olmasını teklif etti.
Pazarlık yapacağız
Teklifin okunmasının ardından şirket, revize bir teklifinin olduğunu bildirdi. Komisyon Başkanı Çakmak da, revize teklifin olduğunu, yeni teklifin ayrıca değerlendirileceğini bildirdi. Oturumun ardından Enerji Bakanı Hilmi Güler, yeni teklifin TETAŞ Genel Müdürlüğü tarafından resmi evrak olarak kayda alındığını, basın huzurunda oturum yapılmaksızın açılıp pazarlığa konu edileceğini söyledi. Böyle bir düzenlemenin yasada ve şartnamede bulunmadığının anımsatılması üzerine Güler, buna engel bir durum olmadığını, tek şirket olduğu için de pazarlık yapılabileceğini savundu. Zarfta ne yazdığını henüz bilmediklerini, TETAŞ zarfı açtıktan sonra öğreneceklerini ifade eden Güler, değerlendirmenin ne zaman yapılacağının sorulması üzerine, "Süratli hareket edeceğiz ama acele hareket etmeyeceğiz" dedi. TETAŞ tarafından fiyat zarfının açılmasının ardından yapılan değerlendirme Bakanlar Kurulu’nun onayına sunulacak.
Zarfın açıldığı gün revize teklif olur mu
NÜKLEER santral ihalesi prosedürüne göre fiyat teklifinin açılması, ardından Bakanlar Kurulu onayına sunulması gerekiyor. İhaleden ayrı revize teklif verilmesinin ilgili düzenlemelere uymadığı savunuluyor. Bu durumda ihale sürecine katılan ama teklif vermeyen şirketlerin durumu soru işareti yarattı. Rao-Ciner ortaklığının küresel ekonomideki değişiklikler gerekçesini kullanan diğer şirketler de yeni teklif vermek isterse ne yapılacağı bilinmiyor. 24 Eylül’de yapılan ihalenin ilk oturumunda; Suez Tractebel (Fransa-Belçika), Unit Investment N.V. (Hollanda), Akenerji (Türkiye), AECL Atomic Energy Of Canada Limited (Kanada) ve Hattat Holding’in (Türkiye) teşekkür mektubu sunmuştu.
Karaduman: Fiyat ’göreceli’ yüksek
ELEKTRİK Üreticileri Derneği Başkanı Önder Karaduman, nükleer santral yarışmasında tek teklif veren JSC Atomstroyexport-JSC Inter Raoues-Park Teknik Ortak Girişim Grubu’nun verdiği teklifi göreceli olarak yüksek bulduğunu ancak bunun aşağıya çekilmesini arzu ettiklerini bildirdi. Karaduman, şunları kaydetti: "Dünyada örneği tek olan bir ihale şekli, tamamı özel sektör tarafından yapılan tek nükleer santral ihalesi. Devreye girme süresi 8-9 yıl. 10 sene önce, doğal gaz için yapılan yap-işlet-devret santrallerinin fiyatlarını çok yüksek bulmuştuk. Bugün en ucuz üretimi o santrallar yapıyor." A.A.
Afşin-Elbistan ’yüksek fiyat’tan iptal edilmişti
TEK teklif sahibi Atomstroyexport-Inter Raoues-Park Teknik Ortak Girişim Grubu’nun fiyatını "yüksek" bulan uzmanlar, Afşin-Elbistan C ve D termik santral üniteleri için açılan ihalenin de yüksek fiyat yüzünden iptal edildiğine dikkati çekti. Enerji güvenliği analisti Faruk Demir Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada, nükleer enerjiye geçişin temel amacının, "elektrikte fiyatları aşağı çekecek rekabetin oluşması" olduğunu vurguladı ve "Bence rakamın 11-12 Euro-cent civarında olması gerekir" dedi. A.A.