Nilgün Karataş: Beyaz eşya ve bilişim keyifli
Güncelleme Tarihi:
Pekçok sektörün aksine son iki yıldır ciddi bir hareketlilik yaşayan beyaz eşya sektörü, bu yıl 1999'un oldukça üzerinde bir satış grafiğini yakaladı. Peşin fiyatına taksitli ve uzun vadeli kampanyalarla bahar aylarından itibaren satışlarını katlayan sektörde yılın ilk 9 ayında pek çok ürün yüzde 7 ile yüzde 21 arasında artış kaydetti. Son 10 yılda artan teknoloji ve kalite ile ihracatta da önemli gelişmeler kaydeden sektör, burada da yüzde 15 civarında büyüme gösterdi. Son aylarda ortaya çıkan kriz sektörde moralleri biraz bozdu ama genel olarak 2001 beklentileri büyümenin devam edeceği yönünde. Siyasi bir bunalım çıkmması halinde, büyüme beklentisi yüzde 8-10 civarında. Gerçi bu sektörde belirsizlik ortamları iç pazarda talebi kıssa bile, genel olarak üretiminin yüzde 30-40'ını ihraç eden firmalar bunu bir ölçüde aşabilmekte.
Yerli üretimdeki gelişmenin yanı sıra ithalat da performans kaydetti. Özellikle Çin malları, ev tipi klima ve küçük mutfak aletlerinde pazar payını artırdı. Vade farkından KDV farkı alınmasından şikayetçi olan beyaz eşyacılar, bu uygulamanın ve oranın yüksekliğinin faturasız satışı özendirdiğine dikkat çekiyorlar.
Satışlar yüzde 15 arttı
Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği Genel Sekreteri Ertan Yurtözü: Derneğimiz üyelerinin toplam üretimi yaklaşık yüzde 17'lik artış gösterirken, ihracatları yüzde 13 arttı. 2001 yılının, eğer beklenmedik bir gelişme olmazsa, 2000 yılı seviyelerinde geçeceğini tahmin etmekteyiz. İthalat ise, yaklaşık yüzde 10'luk bir artış oldu. 2001 yılının, eğer beklenmedik bir gelişme olmazsa, 2000 yılı seviyelerinde geçeceğini tahmin etmekteyiz.
Elektronikte yeni pazar arayışı
ALT sektörleriyle birlikte giderek büyüyen bir sektör olan elektronik, ithalatın yüzde 13.4'ünü, ihracatın ise yüzde 4.3'ünü oluşturuyor. Son yıllarda Türkiye'nin büyüme hızının üzerine çıkan sektörde, 2001 yılı beklentileri de oldukça yüksek. Almanya ve İngiltere gibi pazarlara ihracat yapabilen sektörün, 2001'e yönelik hedeflerinin başında da ihracatı artırmak geliyor. Yeni pazarlar arayışını da sürdüren sektör, Türkiye'nin toplam ihracatındaki payını yüzde 5'lerin üzerine çıkarmayı hedefliyor. Teknolojiyi takip etmek yerine Türkiye'nin teknoloji yaratan bir ülke olmasını savunan sektör temsilcileri, bunun için ar-ge'ye daha fazla önem verilmesi gerektiğini söylüyor.
Bilişime yüzde 30'luk büyüme yetmiyor
SON yıllarda büyük ivme kaydeden bilişim sektöründe pazar büyüklüğü 10 milyar doları aştı. 600 milyar doları aşan Avrupa pazarıyla karşılaştırınca daha alınacak çok yol olduğuna dikkat çekilen sektörde, her yıl kaydedilen yüzde 30-40'lık büyüme yeterli gelmiyor. Gerçi bu yıl taksitli satışlarla artan PC satışları yılın son aylarında bankaların tüketici kredilerini durdurması nedeniyle hız kesti. Bu durumu uygun koşullarda peşin satışlı kampanyalarla aşmaya çalışan sektörde bu yıl pazarın 12.5 milyar dolar seviyesine ulaşmış olması bekleniyor. Sektörü üzen, büyük çaplı donanım ve yazılım satışlarının daha çok yılın son üç ayında yapılıyor olması ve bu yıl bunun aksaması. Ancak yine de yaşanacak daralmanın birkaç puanı aşmayacağı öngörülüyor. 2001'de de önceki yıllarda olduğu gibi yüzde 30 büyüme hesapları yapılan sektörde, beklenti enflasyondaki düşüşün sürmesi, faizlerin yeniden eski seviyesine gerilemesi ve KOBİ'lere yönelik kredi olanaklarının artması.