Nebati: 600 milyar dolarlık mal hareketinin geçiş noktasındayız

İMEAK Deniz Ticaret Odası 2019 yılı mart ayı olağan meclis toplantısı, odanın genel merkez binasında gerçekleşti.  Toplantıda konuşan Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Nureddin Nebati, medeniyetimizin denizciliğe hep önem verdiğini belirtti.

Bulunduğumuz coğrafi konumum itibariyle 8 bin 400 kilometreye yakın sahil şeridi ile çevrilmiş bir ülke olduğumuzu dile getiren Nebati, Oğuz Destanı'nda geçen “Daha Deniz, Daha Müren”sözünün, coğrafyamızın ve Türklerin bu konuda ne kadar hassas olduğunu ortaya koyması açısından önemli olduğunu vurguladı.

Nebati, denizciliğin küresel bir boyut kazandığı bir dönemde, denizcilerimizi eğitmek ve denizciliği şahlandırmak durumunda olduğumuzu vurgulayarak, dünya da artan ticaret hacmi ile birlikte deniz ticaretinin de öneminin her geçen gün arttığını ve bugün deniz yolu taşımacılığının dünya ticaretinin yaklaşık yüzde 86’sını oluşturduğunu belirtti. 

“600 MİLYAR DOLARLIK MAL HAREKETİNİN TAM GEÇİŞ NOKTASI ÜZERİNDEYİZ”

Nebati, ülkemizin sahip olduğu mevcut filosu, coğrafi konumu, genç nüfusu ve büyüme potansiyeli ile önemli bir denizcilik ülkesi olduğunu belirterek, “Doğu-batı arasında geçen yıl itibariyle 600 milyar dolarlık mal hareketinin tam geçiş noktası üzerindeyiz. Tüm dünyada olduğu gibi, Türkiye’de de uluslararası ticaretin büyük bölümü maliyeti en ucuz taşıma olan deniz yolu ile gerçekleşmektedir.” diye konuştu.


Denizcilik sektörüne 3 milyar dolarlık alt yapı yatırımları yapıldığına işaret eden Nebati, “Sektörün yıllık faaliyeti 2,5 milyar dolarları aşmış durumda. 2003 yılında deniz ticaret filomuz 9 milyon detveyt ton'dan (dwt) bugün 20 dwt'ye çıkmış durumda. Önümüzdeki yıl çok daha artarak devam etmesi umudumuzdur.” değerlendirmesinde bulundu.

Nebati, Türk bayrağını cazip kılacak gümrük vergileri düzenlemesine ek olarak KDV’nin yüzde 1’e indirildiğini belirterek, şunları kaydetti:

“Sektör ÖTV, damga vergisi, ithalat vergisi, benzeri diğer vergilerden muaf tutuldu. Süre kısıtlaması koymaksızın, yabancı bayrak taşıyan teknelere de Türk bayrağına geçiş hakkı, fırsatı tanındı. Söz konusu düzenleme sonrasında Türk bayrağına çok hızlı bir geçiş yasandı. Sektör istatistiklerine göre, 6208 sahipliği yabancı bayraklı tekne Türk bayrağı taktı.”

“SIKINTILARIMIZ ÇÖZÜME KAVUŞTU”

İstanbul ve Marmara, Ege, Akdeniz, Karadeniz Bölgeleri (İMEAK) Deniz Ticaret Odası (DTO) Başkanı Tamer Kıran da eylül ayında 85 Sayılı Kararname ile döviz ile işlem yapılamama konusunda birçok yeni uygulama getirildiğini dile getirerek, “Biz denizcilik sektörüyüz. Hayatımız döviz bizim. Bu konu, denizcilik sektörünü ilgilendiren bir konuydu. İlk başlarda ciddi sıkıntılar yaşadık. Sayın Bakanım ile buluştuk ve 8 maddelik sıkıntımızı kendisine ilettik. 2 ay sonra yayınlanan tebliğde 8 sorunumuzun 6’sı çözülmüştü. 7’nci de 15 gün önce Hazine ve Maliye Bakanlığımız'dan gelen bir yazıyla çözüme kavuştu.” ifadelerini kullandı.

Kıran, 2018 yılında dünya deniz ticaret filosunun 1 milyar 845 milyon dwt olduğunu dile getirerek, “Türk armatörlerin kontrolü altında bulunan Türk Deniz Ticaret filosu 29,3 milyon dwt ile dünyada 16’ncı sıradadır. Bu miktarın 7,8 milyon dwt'si Türk bayrağında, 21,5 milyon dwt'si yabancı bayrak altında işlemektedir. Bu dünyanın bir gerçeğidir. Japon filosunun yüzde 92'si, Yunanistan filosunun yüzde 85’i, Çin Halk Cumhuriyeti’nin yüzde 60 filosu Hong Kong bayrağında. Bazı ülkeler bunu tersine çeviremeseler de en azından bir kısmını elinde tutmaya çalışıyorlar. Bizim de bu konu ile ilgili çalışmalarımız var.” ifadelerini kullandı. 

"2018 YILINDA DÜNYA TİCARETİNİN YÜZDE 83’Ü DENİZ YOLUYLA GERÇEKLEŞTİ"

2018 yılında dünya ticaretinin yüzde 83’ünün, Türkiye’nin dış ticaretinin ise yüzde 89’unun deniz yoluyla gerçekleştiğini belirten Kıran, “Türkiye’nin 2018 yılında 391 milyar ABD doları olarak gerçeklesen dış ticaret hacminin 2023 yılında 500 milyar dolar ihracat hedefimiz gerçekleştiği takdirde 1,1 trilyon dolara ulaşması öngörülmektedir. Bu hedef doğrultusunda deniz ticaret filomuzun nitelik ve nicelik olarak dünya standartlarına uygun şeklide geliştirilmesi öncelikli hedeflerimizdendir.” değerlendirmelerinde bulundu.

Tamer Kıran, gemi inşa sektörünün 2002 yılından bu yana ülkemizin en hızlı büyüyen sektörlerinden biri olduğuna dikkati çekerek, “2002 yılında 37 olan tersane sayımız, bugün itibariyle 73’e, bunların üretim kapasiteleri de 4,5 milyon dwt'ye ulaşmıştır. Tersanelerimizde inşa edilen gemilerimizin çoğu başta Avrupa Birliği ülkeleri olmak üzere birçok ülkeye ihraç edilmektedir. Mart 2019 itibariyle gemi inşa sipariş defterinde ülkemiz 136 gemiyle adet bazında 4’üncü sıradadır. Ülkemiz 2018 verilerine göre, 24 metre ve üstü yat inşasında da toplamda 3 bin 594 metre ile uzunluk ile dünya sıralamasında 3’üncü olarak yer almaktadır.” ifadelerini kullandı. 

UBM Fuarlar Direktörü Esin Aslıhan Göksel ise 2007 yılından beri deniz ticaret odası adına Exposhipping İstanbul Fuarı'nı organize ettiklerini belirterek, “5 bin çalışanıyla yılda 360’dan fazla fuar, gösteri ve organizasyon düzenliyoruz. Farklı sektörlerde farklı buluşmalarımız var. UBM küresel anlamda 12’den fazla gemi inşa fuarını organize ediyor. Bizim Türkiye’deki amacımız, bu küresel networkü Türkiye’ye getirmek. Bu seneki fuarımız 2-5 Nisan tarihleri arasında Tuzla Marina’da gerçekleşecek. Hedefimiz Türkiye’ye yakışır bir organizasyon gerçekleştirmek” diye konuştu. 
M