Ne umduk ne bulduk

RUSYA’ya Avrupa ve ABD ambargosu, geçtiğimiz ağustos ayından itibaren Türkiyenin ihracatçıları için yeni pazar umutlarını doğurmuştu. Özellikle yaş sebze ve meyve ihracatçıları ile kanatlı sektörü Rusya pazarıyla 2015’in hedeflerinin çok üzerinde bir yıl olmasını bekliyordu. Ama daha ihracat başlamadan Rusya krize sürükleniyor. Zaten yılbaşından bu yana Rusya’ya ihracat yüzde 40 kayıp var. Rusya’nın para birimi rublenin dolar karşısında değer kaybetmesi Türk ihracatçılarını şimdiden mağdur etti.

İFLAS KORKUSU

Konuyla ilgili olarak aralarında Batı Akdeniz Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Mustafa Satıcı, Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Dr Salih Çalı, İstanbul Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Latif Ünal, Akdeniz Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Kavak ve Doğu Karadeniz Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Ahmet Hamdi Gürdoğan’ın da yer aldığı 5 birlik başkanı ortak açıklama yaptı. Açıklamada, “Yaş meyve sebze ihracatçılarımızın zararlarının telafisinin sağlanabilmesini teminen acilen önlem alınması gerekmektedir” denildi. Açıklama şöyle devam etti:

ZARARINA SATIŞ

“Rusya’nın yaş meyve sebze ihtiyacının karşılanmasında çok önemli bir konuma sahip olan Türkiye’de, Rusya’ya ihracatın artacağı beklentisi ile önce iç pazarda fiyatlar gerekenin çok üzerine çıktı. İhracatçılarımız ürünleri yüksek fiyatlardan satın almak durumunda kaldı. Arz ve talep dengesi bozuldu. Diğer tedarikçi ülkelerden Rusya pazarına beklentilerimizin çok üzerinde ürün arzı gerçekleşti. Bu nedenle de ihracatçılarımız yüksek fiyatlarla aldığı ürünleri Rusya pazarında büyük zararlarla satmak zorunda kaldı. Ruble’ nin de zaman içerisinde yüzde 60-70’lere varan oranlarda değer kaybetmesi ve Rusya pazarında Ruble ile 3 aya varan vadelerde satış yapıyor olmasından dolayı ihracatçılarımızın alacakları da yüzde 60-70 eridi. İhracatçılarımızı iflasın eşiğine geldi.”

MERKEZ DEĞİL MALİYE DOLAR SATTI

RUS yönetimi, dövizdeki çılgın yükselişin ülkede genel ekonomik ve sosyal krizi tetiklemeye başladığını görünce dün sabah kesenin ağzını açtı. Rusya Merkez Bankası yerine Maliye Bakanlığı hesaplarındaki 7 milyar doları piyasaya sürdü. Bu arada Rusya başkenti Moskova’da ilk kriz intiharı da yaşandı. Finans şirketinin sahibi kaldığı otelde şakağına kurşun sıkarak intihar etti.
Maliye Bakanlığı 7 milyar doları satışa çıkartırken açıklama da yaparak, “Ruble inanılmaz derecede hak ettiği değerin altına düşmüştür. Bu durumun daha fazla devam etmesine seyirci kalamayız. Bakanlık ek hesaplarındaki 7 milyar doları ruble kurunu desteklemek için piyasaya sürme kararı almış bulunuyor” dendi. 7 milyar dolar ise etkisini gösterdi. Döviz borsasında dolar önceki günkü 74 ruble seviyesinden 68 rubleye geriledi. Rus borsasında ise yüzde 4 artış kaydedildi.

SERT ÖNLEM YOK

Ancak bağımsız ekonomi uzmanları piyasadaki rahatlamanın geçici olduğu görüşünde. Merkez Bankası’nın aralık başından bu yana 10 milyar dolar harcadığını belirten uzmanlar, “Ek 7 milyar her gün tekrarlanır ise Rusya mart ayında iflas eder. Önümüzdeki cuma taktiğin işe yarayıp yaramadığı görülecek” dedi.

‘GELİŞMELERİ İZLİYORUZ’

RUSYA’da yatırım yapan Türk şirketlerinin gelişmelerden etkileneceğini ifade eden Anadolu Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan, “Rusya’da 6 fabrikamız bulunuyor. Şu an için kapatma gündemimiz de yok. Ancak önümüzdeki gelişmelere bakacağız. Şuan itibariyle tüketim yavaşladı. 5 bine yakın çalışanımız var. Türkiye’de Rusya’da yaşanan krizden etkilenecektir. Önemli olan bunun şiddeti. Rusya bizim hem komşu ülkemiz hem de çok büyük bir ticari partnerimiz. Yılda 4 milyona yakın turist geliyor. Tüm bunlar bizim için çok önemli” dedi.

ANTALYA RUSYA MAĞDURU OLDU

YILDA 4 milyon Rus turist ağırlayan ve 500 milyon dolarlık yaş sebze ve meyve ihracatının da yüzde 70’ini Rusya’ya yapan Antalya, duble mağduriyet yaşıyor. Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Çetin Osman Budak, “Rus turistlerin Antalya’ya gelen toplam turist sayısı içindeki payı da yüzde 30 civarında. Aralık ayı verilerine göre Antalya’ya gelen Rus turist sayısı yüzde 30 gerilemiş durumda. Rusların bu aylarda çok yoğun gittikleri Mısır’daki Rus turist azalması yüzde 50’yi aştı. Eğer bugünkü şartlar değişmezse 2015 sezonunda 1 milyon Rus turist kaybedebiliriz” dedi. Budak, yaş sebze ve meyve ihracatının gerilemesinden endişe duyduklarını dile getirdi.