Ne olacak bu otomobil vergileri

ORHAN Veli’nin, ‘Kitabe-i Sengi Mezar’ başlığı altında ‘Hiçbir şeyden çekmedi dünyada, nasırından çektiği kadar...’ diye başlayan ve ‘yazık oldu Süleyman Efendi’ye’ diye biten şiirinde olduğu gibi son bir yıldır hem vatandaş hem de Maliye, taşıt vergilerinden çektiğini hiçbir vergiden çekmedi... Geçen yıl iki ayrı ek taşıt vergisi getirildi. Anayasa Mahkemesi ikisini de iptal etti. 14 Ekim’de, otomobil ÖTV’si 3 ila 25 puan arasında artırıldı. 26 Mayıs 2004’te, hurda araçlara ÖTV teşviki bir gecede yarıya indirildi.Bugünlerde kime rastlasak ilk sözü ‘Ne olacak bu otomobil vergileri hocam?’ diye sormak oluyor. Şu anda Anayasa Mahkemesi, Motorlu Taşıtlar Vergisi’nin (MTV) iptali ile ilgili davayı görüşüyor. Kararı yakında, belli olacak. Yürütmeyi durdurma ya da iptal kararı verilirse, Temmuz ayında MTV tahsilatı yapılamayacak. Bir süre önce, Danıştay da otolardaki Özel Tüketim Vergisi ile ilgili ‘yürütmeyi durdurma’ kararı verince, taşıt vergileri, yine ön plana çıktı.YARGI SÜRECİ VE VATANDAŞ1- Kim Etkileniyor?ÖTV ile ilgili karar 1600 cm3’e kadar olan araçları etkilemiyor. 1601-2000 cm3’e kadar olanları ise bir puan etkiliyor. 2001 ve üzerini yaklaşık 20 puan etkiliyor. Bu nedenle, otomobil alanların yüzde 80’i, ÖTV ile ilgili yargı kararından etkilenmiyor. Nitekim; Maliye Bakanlığı ÖTV oranlarını Danıştay kararına göre indirdi. Ancak, yürütmenin durdurulması kararının Vergi Dava Daireleri Kurulu’nca kaldırılması halinde, fark mükelleften tahsil edilecek.2- Yargı Süreciİkiye karşı üç oyla verilen yürütmeyi durdurma kararına, Maliye Bakanlığı, 7 gün içerisinde itiraz edecek. İtiraz Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu’na (VDDK) yapılacak.VDDK, yürütmeyi durdurma kararını iptal ederse, yükseltilen oranlar yine uygulanır. Burada önemli olan, Danıştay Yedinci Dairesi’nin vereceği esas karar. Ancak 20 Temmuz-5 Eylül ‘adli tatil’ olduğu için, esas karar, adli tatil sonrasına kalabilir. Maliye’nin bu karara da VDDK’da temyiz hakkı var.3- Vatandaşın Durumu Maliye’ye göre, Danıştay kararı, daha önce otomobil alanlara vergi iadesi hakkı sağlamıyor. Otomobil alanlar, şu aşamada vergi mahkemesine de doğrudan dava açamıyorlar.ÖTV KARARIÖTV ile ilgili yürütmeyi durdurma kararına baktığımızda, bazı konularda farklı düşünüyoruz. Şöyle ki; Bakanlar Kurulu’nun, motorlu taşıtlara ilişkin ÖTV oranlarını, toplu olarak veya ayrı ayrı bir katına kadar artırma yetkisi var. (ÖTV Yasası Md. 12/2)Bakanlar Kurulu, yasadan gelen yetkisini 1600 cm3’ün altındaki araçlar için yüzde 11.11, 1600-2000 cm3 arasındaki araçlar için yüzde 13.04 ve 2000 cm3’ün üstündeki araçlar için de yüzde 50 oranında kullanmış. Bize göre, bu artırım, yasada yer alan yetkiye uygun bir uygulama.Danıştay’ın yürütmeyi durdurma kararında, her araç için aynı oranda artırım yapılması gerektiği belirtiliyor. Yasada ise ayrı ayrı artırma yetkisi yer alıyor. Burada, ciddi bir çelişki göze çarpıyor. Ayrıca, aynı listede yer alan kamyon, minibüs, otobüs gibi taşıtlarda, ÖTV artışı hiç yapılmamış. Danıştay’ın yaklaşımına göre, bu araçlara da, ÖTV artışı yapılması gerekiyor.Lüks araçlardan fazla vergi alınması, bir yönüyle Anayasa’nın ‘mali güce göre vergi alınması’ ilkesinin, diğer yönüyle de ÖTV’nin, maliye politikası aracı olması ilkesinin gereğidir. Lüks araçlardaki yüksek ÖTV oranı ile bunların ithali azaltılmaya çalışılıyor ki, mevcut ekonomik tablo ve cari açıklar bunu gerektireci niteliktedir.Sonuç olarak, lüks araçlardaki ÖTV artışının, lüks olmayan araçlarla aynı oranda olması gerektiği yönündeki yaklaşım, günümüz Türkiye’sinin sosyal, mali ve ekonomik gerçekleriyle çelişiyor...