Müzeye eser kazandırmak tutkusu oldu, Fiat’ın raybüsü 2 yılda geldi
Güncelleme Tarihi:
Koç Holding Şeref Başkanı Rahmi Koç’un müze sahibi bir arkadaşına ait, İtalyan Fiat’ın ürettiği 1937 yapımı raybüs La Littorina, 2 yıllık uğraştan sonra Türkiye’ye geldi. Özel izinle 10 yıl boyunca Türkiye’de sergilenecek La Littorina, Tofaş’ın sponsorluğunda restore edildi.
İTALYAN otomobil devi Fiat’ın 1937 yılında o dönemde artan toplu taşıma ihtiyacına cevap vermek üzere ürettiği raybüslerden biri olan La Littorina, 10 yıl boyunca Rahmi Koç Müzesi’nde sergilenecek. Koç Holding Şeref Başkanı Rahmi Koç’un ABD’de ve İtalya’da 2 müzesi bulunan arkadaşı Mitchell Wolfson’un İtalyan Demiryolları’ndan satın alarak ABD’ye götürdüğü raybüs, Tofaş’ın sponsorluğunda 2 aylık bir yolculukla ABD’den Türkiye’ye getirildi ve burada restore edildi.
Gelişi 2 yıl sürdü
Rahmi Koç Müzesi’ne ilginç ve önemli eserler kazandırmanın kendisi için büyük bir tutkuya dönüştüğünü belirten Rahmi Koç, ilk seferini İtalyan diktatör Benito Mussolini ile yapan dönemin önemli ulaşım araçlarından La Littorina’nın Türkiye’ye geliş serüveninin 2 yıl sürdüğünü söyledi. Rahmi Koç Müzesi’nin Türkiye’de ulaşım, endüstri ve iletişim tarihine adanmış bir müze olduğunu hatırlatan Rahmi Koç, “İtalyan ve hatta bir dönem Türk devlet demiryollarınca da kullanılan dönemin teknik ve estetik değerlerini barındıran bu enterasan demiryolu aracını müzemize kazandırmaktan mutluyuz” dedi.
Özel izinle getirildi
Rahmi Koç, La Littorina’nın Rahmi Koç Müzesi’ne gelişinin öyküsünü şöyle özetledi: “Uzun yıllardır tandığım koleksiyoncu arkadaşım Mitchell Wolfson’ın biri Miami ve biri de İtalya Cenova’da birer müzesi var. Karşılıklı müzelerimizi gezdik. Wolsfon Rahmi Koç Müzesi’ndeki ulaştırma araçları koleksiyonun görünce, bana Fiat’ın ürettiği La Littorina’dan söz etti ve 10 yıl boyunca müzemizde sergilenmek üzere vermek istediğini söyledi. Fiat’ın raylı araç üretmiş olması ilgimi çekti. Ben de bu öneriyi kabul ettim. Ancak bizim yasalarımız, kullanılmış böyle bir aracın ülkemizde ancak 2 yıl sergilenmesine olanak veriyor. Biz de 2 yıllığına La Littorina’nın getirilmesinin değmeyeceğini söyledik. Bunun üzerine ABD’li yetkililere başvuran Wolson’ın ekibi, bu konudaki bürokratik pürüzleri çözdüler ve özel izinle aracın 10 yıllığına Türkiye’de sergilenmesine imkan doğdu.”
Tofaş’tan mektupla sponsorluk istedi
TOFAŞ CEO’su Ali Pandır, 2 yıl önce Rahmi Koç’tan aldığı bir mektupla Fiat’ın bir dönem tren de ürettiğini öğrendiğini belirterek, “Rahmi Koç yazdığı mektupta La Littorina’nın Türkiye’ye getirilmesi konusunda Tofaş’ın sponsor olup olmayacağını soruyordu. Açıkçası Fiat’ın ürettiği bir trenin Türkiye’ye getirilmesi konusunda heyecan duyduk. Tofaş olarak bundan sonra da bu tarz projelere sponsor olmaya devam edeceğiz” dedi. Fiat’ın toplu taşıma çözüm olarak sunduğu La Littorina’nın üretime geçme hikayasinin 1920’li yıllara dayandığını kaydeden Pandır, şunları anlattı: “O dönemde Avrupa’nın bir çok şehrinde demiryolu işletlemeleri yerel üreticilerden trafik sorununu çözecek hafif ve ekonomik toplu taşıma aracı üretmelerini talep etmiş. İtalyan Demiryolları da Fiat’tan bunu istemiş. Fiat’ın 1924-29 yıllar arasında ürettiği 4 adet raybüs hizmete girmiş. La Littorina’yı üreten Fiat Ferroviaria şirketi daha sonra Alstom şirketine satılmış.”
La Littorina ilk seferi Mussolini ile yapmıştı
LA LITTORINA ile ilgili bilgi veren Rahmi Koç Müzesi Genel Müdürü Ertuğrul Duru şunları anlattı:
ALN 56 model raybüs 1927-1981 yılları arasında İtalya’da hizmet verdi.
Trenin ilk seferi Fiat yetkilileri ve dönemin İtalya Devlet Başkanı Benito Mussolini’nin katılımı ile gerçekleşti.
Trenin önünde yer alan bir araya getirilmiş odun bağı ve çift başlı balta sembolü o dönemin İtalya’sını yansıtan önemli bir sembol. Bu sembol son olarak Mussolini tarafından kullanılan bayrakta yer aldı ve daha sonra kullanımı yasaklandı.
Trende birinci ve ikinci mevki şeklinde iki farklı bölge yer alırken, dönemin posta hizmetlerinin yürütülmesi için postacılara ayrılmış bir bölüm de var.
56 yolcu kapasiteli trenin 2 adet 6 silindirli 355 beygirlik dizel moturu bulunuyor.
Müzecilik moda diye sevindi deneyimlerini paylaşıyor
RAHMİ Koç en büyük tutkusunun artık müzeleri gezmek, Türkiye’de olmayan önemli eserleri müzede sergilemek yönünde geliştiğini belirterek, şöyle konuştu: “Memlekette müzecilik moda oldu. Ben bundan büyük memnuniyet duyuyorum. Geçtiğimiz günlerde Ankara’da Makina Kimya Endüstrisi’nde bir müze açılacakmış. Benim de görüşlerimi almak istemişler, gittim, deneyimlerimi paylaştım. Bazı arkadaşlarımın elinde çok güzel eserler var. Örneğin çapı 7 metre olan bir buhar makinesi. Bunu Rahmi Koç Müzesi’ne kazandırmayı çok isterim.”
Sultan Reşat’ın II’nci Wilhelm ile yemek yediği tren restoran oluyor
RAHMİ Koç Müzesi Genel Müdürü Ertuğrul Duru, bu yıl müzenin ziyaretçi sayısının
168 bini aştığını söyledi. Müzenin her geçen gün yeni projelerle daha zengin bir koleksiyona sahip olduğunu kaydeden Duru, önümüzdeki günlerde Sultan Abdullaziz’in Alman İmparator II’nci Wilhelm’in İtanbul’u ziyareti sırasında yemek yediği treni restore edip restorana dönüştürerek hizmete açacaklarını
söyledi. Vagon restoranın farklı bir ortamda yemek yemek isteyen herkese açık olacağını kaydeden Duru, “Rahmi Koç Müzesi’ni gezenler burayı ‘Harikalar Diyarı’ olarak adlandırıyor. Haklılar da burada sergilenen eserler insanda böyle bir duygu yaratıyor” dedi.