Musluktan aksa fiyat 2.5 TL olur

DÜNYADA bir varil petrolün fiyatı neredeyse 50 dolara kadar geriledi. Buna rağmen, Türkiye’de akaryakıt hala dünyanın en pahalıları arasında. Tüketiciler ise ham petrol fiyatları hızla düşerken, “Bu düşüş, aynı oranda pompaya niçin yansımıyor” sorusuna yanıt arıyor. Petrol Ürünleri İşverenler Sendikası (PÜİS) Başkanı Muhsin Alkan, petroldeki düşüşün benzin ve motorine aynı oranda yansımamasının başlıca sebebinin yüksek vergiler olduğunu vurgulayarak, “Vergiler maktu olmaktan çıkartılıp oransal hale getirilmeli” dedi. Alkan, vergilerin ağırlığına ilginç bir örnekle açıklık getirdi: “Şu an ÖTV benzinde yüzde 51, motorinde yüzde 42’de sabit. Petrol 0 lira olsa da bu maktu vergiyi ödeme durumundayız. Şu an akaryakıt musluktan bedava aksa dahi benzini 2.57 liradan, motorini ise 1.88 liradan daha ucuza kullanamayız.”

BENZİNDE %17 DÜŞÜŞ

PÜİS Başkanı Alkan, Enerji Gazetecileri ve Medya Derneği (EGAD) üyeleri ile bir araya geldiği toplantıda, hazirandan bu yana ham petrol fiyatlarında yaklaşık yüzde 47’lik düşüş olduğunu dile getirdi. Alkan, “Petroldeki bu düşüş, ülkemizde rafineri çıkış fiyatına benzinde yüzde 43.2, motorinde ise yüzde 35.6’lık indirim olarak yansıdı. Son 6 aylık dönemde rafineri de ürün fiyatlarında, petroldeki düşüş oranına yakın indirim gerçekleştirmiş oldu. Birebir aynı oranda indirim yapılamaması ise bu süre zarfında döviz kurunda meydana gelen yükseliş ile izah edilebilir. Peki, petrol fiyatlarındaki düşüş, bu dönemde pompa fiyatlarına nasıl yansıdı? Yine hazirandan bu yana benzinin pompa satışına yüzde 17, motorinin pompa satışına ise yüzde 16.3’lük bir indirim oldu” şeklinde konuştu.

VERGİ ORANSAL OLSUN

Yüksek ve sabit vergilerin, indirimin önündeki engellerden olduğunu vurgulayan Alkan, şöyle devam etti: “Türkiye’de akaryakıt ürünleri üzerinden alınan vergiler oldukça yüksek ve bu vergiler sabit. Petroldeki değişimlerin birebir pompa fiyatlarına yansıtılması bekleniyorsa, o zaman akaryakıt üzerinden alınan vergiler maktu olmaktan çıkarılıp, oransal hale getirilir. Ayrıca akaryakıtta tüketiciyi tatmin edici bir indirimin olması isteniyorsa da, vergiler makul seviyelere düşürülmeli. Bu adımlar atılmadığı müddetçe ‘ham petrol fiyatlarındaki düşüş pompaya niye yansımıyor’ şeklindeki tartışmalar sürer ve vatandaşlarımız da pahalı akaryakıt kullanmaya devam ederler. Varsayalım, petrol evimizdeki musluktan akıyor yani bedava. Petrol evimizdeki musluktan bedava da aksa, yani rafineri, dağıtıcı ve bayi ortadan da kaldırılsa, vergiler nedeniyle benzini 2.57 TL’den (ÖTV+ÖTV’nin KDV’si), motorini ise 1.88 TL’den (ÖTV+ÖTV’nin KDV’si) daha ucuza kullanamayız.”

Kârımız yüzde 4 İla 5

ALKAN, bayilerin kâr oranının iddia edildiği gibi yüzde 40’a değil, yüzde 4-5’e denk geldiğini söyledi. Bu oranın vergi, işletme ve personel giderleri ile daha da daraldığını savundu. Alkan, şöyle konuştu: “Akaryakıt dağıtımında toplam kâr payı (bayi+dağıtıcı) benzinde brüt yüzde 9.66, motorinde ise brüt yüzde 11.73’dür. Toplam kâr payındaki bayiye düşen bölüm ise bu payın en fazla yüzde 45’ini oluşturuyor. Dolayısıyla bir litre benzindeki brüt kârımız 18-19 kuruşu geçmiyor. Yani kârlılık oranı yüzde 4-5 arasında değişiyor.”

Kaçağa özel boru hattı

GAZETECİLERİN kaçak akaryakıt satışına yönelik sorularını ise PÜİS Genel Başkanı, “Türkiye’de taşıt adedi her sene 700-800 bin artıyor ancak akaryakıt tüketimi yerinde sayıyor. Bu da kaçak oranının ne kadar çok olduğunu ortaya koyuyor. Doğu ve Güneydoğu’da bayilerimiz akaryakıt satamıyor. Kaçaktan dolayı satamıyor. Bölgede kaçakçılık için özel boru hattı döşeyen makineler çalıştırılıyor. Kaçağın rakam olarak devlete milyarlarca dolar vergi kaybı var. Vergilerin indirilmesi bu anlamda da önem taşıyor” şeklinde cevapladı.