Mültecilerin ekmek parası

DÜNYANIN en değerli şirketletinden Appel’ın kurucusu Steve Jobs, Suriyeli bir göçmenin oğluydu. Google’un kurucusu Sergey Brin ise Rusya’dan göçmüş bir ailenin çocuğu. Son yılların en dikkat çeken isimlerinden Tesla’nın kurucusu Elon Musk da Güney Afrikalı bir göçmen. Bunlar dünya çapında bilinen çok büyük isimler olduğu için sık sık gündeme gelse de, göçmenlere ilişkin daha bölgesel çapta kalan başarı hikayeleri de giderek çoğalıyor. Bu tarz başarı hikayelerinin artışı bugüne kadar genelde ‘risk unsuru’ olarak görülen mültecilere yeni bir açılım da getirdi. Mülteciler artık sadece risk olarak değil, yeteneklerin doğru değerlendirilmesi halinde önemli bir fırsat olarak da görülüyor. Son yıllarda uluslararası kuruluşlar ve kamu kurumlarının politikalarının yanında mültecilere yönelik çözüm üreten sosyal girişimler ve bunları destekleyen şirketler artmaya başladı. Örneğin İngiltere’de 2 yıl önce hayata geçirilen Breadwinners (Ekmek parası kazananlar) platformu, mültecilerin en büyük problemi olan iş bulma ya da iş kurma konusunda destek veriyor. Bunun için ‘ekmek parası’ vurgusu ile de mültecilerin işsizliğine çözüm bulmaya çalışıyor.

HER KÜLTÜRDE KUTSAL

Breadwinners’ın Başkanı Martin Cosarinsky Campos, Zorlu Holding’in kurucu ortak olduğu sosyal girişim platformu İmece’nin davetiyle geldiği İstanbul’da, mültecilere yönelik iş modelini Türk sosyal girişimcilerle paylaştı. İmece’nin Direktörü Buğra Çelik ile birlikte Hürriyet’in sorularını yanıtlayan Campos, her kültürde ekmeğin ve ekmek parasının kutsal olduğu fikriyle yola çıktıklarını ve bunun mültecilere ilişkin önyargıyı aşmada son derece etkili olduğunu söyledi. Breadwinners’ın global sosyal girişimciler ağının bir parçası olduğunu kaydeden Campos, “Londra’nın en iyi organik ekmeklerini yapıp, satıyoruz. ‘Taze ekmek, taze başlangıç’ sloganıyla sadece mültecilerin çalıştığı bir girişim. Kâr amacı gütmüyoruz. Mültecilere bir yandan ekmek yapmayı öğretiyor, bir yandan da mentorlük programımızla ilk işlerini bulmalarına veya ilk işlerini kurmalarına destek oluyoruz. Böylelikle mültecilerin ülke ekonomisine yük olmalarındansa, ekonomiye katkıda bulunmalarını hedefliyoruz” dedi.

AVANTAJ YARATABİLİR

Mültecilere sadece ‘sorun’ olarak bakmanın doğru olmadığını ve bu bakışın artık dünyada değişmeye başladığını belirten Campos, şöyle konuştu: “Mülteciler gittikleri ülkeye bazı riskler getirirken aynı zamanda inanılmaz yetenekler de kazandırabilir. Çünkü gerçekten çok güçlü olabiliyorlar. Zaten çok büyük sorunları aşmışlar, büyük felaketlerden kaçıp hayatta kalmayı başarmışlar. Son yıllarda mültecilere yönelik çok daha büyük ülkelerin atmadığı adımları atan Türkiye için şu anda sorun olarak görülen bazı konularda mülteciler gelecekte çok önemli avantajlar sunabilir. Biz Breadwinners olarak bu avantajların hayata geçtiğini gördük dolayısıyla İmece ile mülteciler konusundaki deneyimlerimizi paylaşmaya devam edeceğiz. Ayrıca bu konuda Türkiye ile her türlü işbirliğini yapmaya hazırız.”

YAPTIKLARINIZ İNANILMAZ

BİRLEŞMİŞ Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin (UNHCR) 2017 sonu verilerine göre dünyada 70 milyona yakın zorla yerinden edilmiş insan yani ‘mülteci’ bulunuyor ve bunların 30 milyona yakını sığınacak güvenilir bir liman bulabilmiş değil. Türkiye ise son verilere göre 4 milyonu aşkın mülteciye ev sahipliği yapıyor. Türkiye’nin mülteci sorunlarının çözümü konusunda en çok gündeme gelen ülke olduğunu söyleyen Martin Cosarinsky Campos, “Gelişmiş büyük ülkelerin mülteci sorununun çözümüne yönelik katkılarına bakıldığında Türkiye’nin yaptıkları inanılmaz. Türkiye bu konuda gerçekten çok büyük bir başarı elde etti. Umarım bugün ekonomik açıdan yük olarak görülen mülteciler arasından Türkiye ekonomisine çok büyük katkı sağlayan mülteci girişimciler çıkar” diye konuştu. 

TÜRKİYE SORUNA ÇÖZÜM ÜRETEBİLİR

BU yıl İmece’nin, 3.’sünü gerçekleştirdiği Destek Programı’nda eşitsizliklerin azaltılmasına odaklandığını ve Türkiye’de önemli gündem maddelerinden mülteciler konusunda da başvuru kabul edeceklerini söyleyen Buğra Çelik şunları anlattı: “İmece olarak mültecilere çözümler sunan sosyal girişimleri destekleyeceğimiz 3. programımız için başvuru almaya başladık. Destekleyeceğimiz sosyal girişimler ile mültecilere yeni hayatlarındaki ilk ve belki de en büyük şansı tanımak istiyoruz. 4 milyonu aşkın mültecinin ülkemize neler katabileceğini görmek istiyoruz. Türkiye’de mülteciler için yapılan her girişim büyük bir kalkınma hareketi aslında. Mültecilerle yönelik sosyal girişim projeleri için Türkiye şu anda çok iyi bir yer. Türkiye’de mültecilere yönelik bir çözüm modelini tüm dünyada bu sorunu yaşayan ülkelere ihraç edebiliriz. Türkiye önemli bir ihracat ülkesi ve artık dünyanın sorunlarına yönelik çözümler de üretip ihraç edebilecek konumda.”