Ayşegül AKYARLI GÜVEN
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 09, 2009 00:00
Spekülatör Mark Mobius’un Türkiye ve gelişmekte olan ülkelerde yatırım yaptığı Templeton Fonu, birara payını yüzde 10’a kadar çıkardığı THY’de en az yüzde 5’in altına indi. THY Yönetim Kurulu’na bir süre önce Templeton Fonu adına giren Muzaffer Akpınar, ÖİB’yi temsil eder konuma geldi. Mobius, ellerindeki Türk şirketi hisselerinin değerinin 1 milyar dolara indiğini söyledi.
ÜNLÜ spekülatör Dr. Mark Mobius’un Türkiye ve diğer gelişmekte olan ülkelerde yatırım yaptığı Templeton Fonu, bir ara payını yüzde 10’a kadar çıkarttığı Türk Hava Yolları’ndaki hisselerini en az yüzde 5’in altına kadar indirdi. Templeton’ın THY’de büyük bir
hisse satışı yaptığını bazı Yönetim Kurulu Üyeleri bile ancak mayıs ayında gerçekleşen genel kurulda öğrenebildi. Türk Hava Yolları yönetim kuruluna Templeton Fonu’nu temsilen giren Muzaffer Akpınar ise Templeton’un artık üye bulunduracak hisse oranını elinde bulundurmuyor olmasına rağmen görevini koruyor. Ancak, Akpınar’ın görevini artık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı adına gerçekleştirdiği belirtiliyor. Tüm bunlar olurken dün Citibank’ın Citigold Select Özel Bankacılık etkinlikleri kapsamında düzenlediği "Gelişmekte Olan Piyasalar ve Türkiye" konulu seminer için Türkiye’ye gelen Mobius, toplantıda THY’yi övdü.
Sorunca söylemediHavacılık sektörünün genelde başarılı olamadığını ve içinde birçok olumsuz taraf barındırdığını dile getiren Mobius THY hakkında, "Türk Hava Yolları başarılı bir şirkettir. Başarılı oldu ve olmaya da devam ediyor. 10 sene önce THY denince ’THY sizden nefret eder’ derledi. Ama şimdi kendisini çok geliştirdi. Servis konusunda da çok iyi duruma geldi" değerlendirmesi yaptı. Toplantının ardından, "THY’yi satmayı mı düşünüyorsunuz" diye sorduğumuzda da "Ben kimseye herhangi bir hisseyi satın alın demek istemem. Ama yükselince elimdeki hisseleri satma eğilimine girebilirim" dedi.
Yine girebilirizToplantıda hissedarı olduğu şirketlerin listesini istememiz üzerine Franklin Templeton Investments adlı fonun Türkiye Yöneticisi Carlos von Hardenberg, bu şirketleri içeren bir liste gönderdi. Ancak bu listede THY’nin yer almadığı dikkatimizi çekti "THY unutuldu mu? Yoksa hisselerinizi tamamen sattınız mı?" sorularımız üzerine Hardenberg, "Listeyi gördünüz" yanıtı verdi. Hardenberg, "Bu ne zaman oldu?" sorumuzu ise "Biz her zaman ucuza almaya ve hisseler yükseldiğinde de pozisyon küçültmeye çalışırız. Bu bizim şirketi sevmediğimizi veya bir daha girmeyeceğimizi göstermez. Bizim işimiz alıp satmaktır. Bu alım satımları hem yerli hem de yabancı yatırımcıya yapabiliriz" diye yanıtladı. Carlos von Hardenberg’in gönderdiği listede Templeton’ın hisselerinin en az yüzde 5’ini elinde bulundurduğu Türk şirketleri yer alıyor.
1 milyar dolara indiMark Mobius, Türk piyasalarındaki hisselerinin değerinin kriz öncesine göre 1 milyar
dolar azalarak, 1 milyar dolara indiğini söyledi. Mobius şöyle devam etti: "Türkiye’deki hisse senetlerinin fiyatı düştüğü için yatırımların değeri de düştü. Ancak bir takım çıkışlar da yaptık. Türkiye’de çok satış yapmadık çünkü değerlenmeler diğer borsalardan daha iyi. Fonumuzda toplama göre gerilemenin yüzde 15’i para çıkışlarından kaynaklanıyor. Biz hisseler düştüğünde bırakın satmayı, daha fazla alım yapmak istiyoruz. Türkiye, Rusya ve Polonya’dan çok daha iyi durumda."
Önümüzdeki dönemde Türkiye beklentileriMARK Mobius’un önümüzdeki dönemde Türkiye’ye yönelik öngörüleri şöyle:
Halka açılmalarda artış olacak.Para piyasadan dışarı çekilecek.
Alıp satanlar yüzünden dalgalanmalar görülecek.Avrupa’ya ihracat etkilenecek. Çünkü Avrupa’daki alıcılar daha ucuz ürünler arayacak.
Türkiye daha düşük fiyatta ürünlerle rekabet edebilirse bu avantajı kullanabilecek. Siparişler azalacak. Stok tutmak istemeyen şirketler üretim yavaşlatmaya devam edecek.
Şirketler işçi çıkartacak.
Ama bunu zor durumda oldukları için değil endişelenip tedbir almak istedikleri için yapacaklar.
Borsa bugüne kadar yakaladığı en üst noktaları aşacak. Türev ürün büyümeye hálá devam ediyorFİLLERİN çok yumuşak ve vahşi olabildiğini ve krizde salonda iki adet fil olduğunu dile getiren Mark Mobius kriz döneminde en fazla dikkat edilmesi gereken filin türev ürünler olduğuna dikkat çekti ve şöyle devam etti: "Dünyada hálá 600 trilyon dolara varan büyüklükte türev ürün var. Yatırım bankaları şirketleri bu ürünlere yönlendirmeye, şirketler de bu ürünlerin alımını yapmaya devam ediyor. Bugün dünyanın toplam gelirinden 10 kat fazla olan bu ürünlerin etkilerini birçok şirkette gördük. Bu fillere dikkat etmek gerekiyor. Türev piyasaları likidite sunmanın yanısıra çok tehlikeli de olabilir."
Küçük şirketlere yatırım yapacakTÜRKİYE’nin krizden güçlü çıkan bir ülke olduğunu ve Türk çalışanların çok akıllı olduğunu ifade eden Mark Mobius "Bazı zorluk haberleri var. Ama genel olarak Türk şirketleri çok başarılı odu. Bunun sebebi geçmişte yaşanan zorluklar. Zor koşullardan nasıl çıkılacağını biliyorsunuz. Biz Türkiye’ye yatırım yapmaya devam edeceğiz. Küçük şirketlere de yatırım yapmak istiyoruz. İmalatçılara dağıtım şirketlerine de bakıyoruz. Uzun vadede getirisi artacak şirketlerle ilgileniyoruz" dedi.
IMF şart değil vergi talebine katılmıyorumTÜRKİYE’nin IMF programına katılmasının zorunlu olmadığını düşündüğünü ifade eden Mark Mobius, "IMF’nin Türkiye’den vergi yükseltmesi konusundaki talebine katılmıyorum. Ama bazı önerilerinin gerçekten önemli olabileceğini düşünüyorum. Bence insanların IMF’ye odaklanma nedeni ülkenin bir disipline girmesini sağlamak. Bu disiplin içerisinde kamu harcamalarını azaltmak" dedi
Din ve kapitalizm birbirine benzerDİN ve kapitalizmi birbirine benzeten Mark Mobisu’a göre kapitalizmin iniş çıkışlara, dinin de günahlara ihtiyacı var. Ancak inişin her zaman kötü olmadığını dile getiren Mobius "Özellikle iniş zamanları benim için her zaman alım ve fırsat zamanı anlamına gelir" diyor.