Mezbahalar ‘deri’ doldu

SON dönemlerde mezbaha sahipleri ve bazı deri ihracatçıları deri ihracatının azalmasıyla birlikte mezbahaların deri dolduğunu, çalışamaz duruma geldiklerini söyledi. Bunun nedeni olarak ise 2017 yılında kromlu deri yani yarı mamül deri ihracatına getirilen 500 dolarlık fonu gösterdi. Bazı deri firması sahipleri sırf bu fon sebebiyle ihraç edilemeyen derinin iç piyasadaki fiyatları da düşürdüğünü söylerken, bazı ihracatçılar ise deri ihracatının azalmasında 500 dolarlık fonun bir etkisi olmadığını, dünya çapında deriye olan talebin azaldığını söyledi.

1000 DOLARA ALINIYOR

Yarı mamül deri ihraç etmek isteyenlerin ton başına 500 dolarlık fon ödemesi gerektiğini dile getiren Etçii firmasının sahibi Mehmet Emin Arslan, deride kaliteye göre 5 sınıfın olduğunu dile getirdi. Arslan, “Türkiye’de deriden üretim yapan firmalar ilk iki sınıfı kullanıyor. Geri kalan ise kalitesinden dolayı Türkiye’de kullanılmıyor. Bu yüzden deri daha kumaş haline gelmeden ihraç ediliyor. Ancak devlet derinin işlenip satılması için yarım mamüle 500 dolarlık fon getirdi. Burada amaç katma değer yaratmaktı. Burada bir itirazımız söz konusu değil ama üçüncü ve dördüncü sınıf deriler Türkiye’de işlenmiyor. İşlenmediği için ve getiren fon sebebiyle ihraç da edilemiyor. Şu anda mezbahalarımız bu sınıflardaki derilerle doldu. Eğer satamazsak toprağa gömmeyi düşünüyoruz” dedi. 1 ton derinin mezbahalardan 1000 dolara alındığını belirten Arslan, “Alınan bu deriler 1200 dolara satılıyor. 500 dolar fon ödenirse zarar edilmiş oluyor. İhracat durdu. Mezbahalardaki deri yoğunluğu sebebiyle çalışamaz duruma geldik” diye konuştu.

500 dolarlık fonun deri ihracatı önünde bir engel olmadığı, dünya çapında deriye olan ilginin azalmasıyla böyle bir durum yaşandığı hakkında yapılan yorumlara da cevap veren Arslan, “Etkisi yok deniyor ancak kaldırılması halinde bu derilerin satılacağı yerler mevcut. Pazarımız hazır ama bu fon yüzünden satış yapılamıyor” ifadelerini kullandı.

ABD’DE DE DURUM AYNI

İstanbul Deri ve Deri Mamülleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mustafa Şenocak ise 500 dolarlık fonun ihracata çok büyük bir etkisinin olmadığını söyledi. 500 dolarlık fonun kaliteli derinin işlenmeden yarı mamül olarak satılmasını engellemek için getirildiğine dikkat çeken Şenocak, “Birçok ihracatçı bu fona karşı değil. Dünya piyasalarında deriye olan talep çok azaldı. Otomotiv firmaları dahi maliyeti sebebiyle deri koltuklardan vazgeçiyor. ABD’den gelen haberlere göre oradaki mezbahalarda deri ile dolmuş. Onlarda böyle bir fon yok. Yine de derilerini satamıyorlar. Bu durgunluk tamamen talebin azalmasıyla ilgili. Dönemsel olarak bu durum yaşanabiliyor. Çin bile şu anda deri almıyor” diye konuştu.

PAZARLARI KAYBETTİK

FON uygulaması yüzünden ihracatçının zor durumda kaldığını belirten Ensar Deri’nin sahibi Nusret Aytekin, “Derilerimiz çöpe gitmeye başladı. Ben hem bitmiş hem de yarı mamül ürün satıyordum. Şimdi yarı mamül ürünü satamıyorum. Bu ürünler az gelişmiş ülkelere gidiyordu. Kimseye faydası olmayan bir uygulama yüzünden dünyada rekabette de çok geri kaldık. Bizim ürün satamadığımız ülkelerde başka ülkeler devreye girdi” dedi.

İÇ PİYASADA FİYATI DÜŞÜRÜYORLAR

BERK Deri’nin sahibi Yunus Özaktaç da, “Fonun gelmesiyle birlikte satış yaptığımız pazarlarımızı kaybettik. İhracat yapamadığımız için Türkiye içinde deri fiyatları da bir hayli geriledi. Deriye ihtiyacı olan firmalar elimizde ürün kaldığı için hem uzun vadelerle hem düşük fiyatlardan deriyi almak istiyor. Birçok mezbaha da düşen fiyatlar sebebiyle deriyi satmak istemiyor. Çünkü zarar ediyor. Direk deri olarak ihracatta da fon var. Buna kimse itiraz etmiyor. Derininin yarı mamül olması için Türkiye’de çalışan yüzlerce insan var. Bunlar da çalışamıyor. Avrupa’da bile serbestken biz fon uyguluyoruz” ifadelerini kullandı.