Mezarlık fırsatçıları

İstanbul’da mezar yeri ücretlerine geçen hafta zam geldiği açıklanmıştı. 1 Nisan 2021’den itibaren yürürlüğe girecek yeni fiyatlara göre İstanbul’da mezarlık yer bedelleri 100 lira ile 37 bin 400 liraya arasında değişiyor. Her yıl ortalama 70 bin kişinin hayatını kaybettiği şehirde, özellikle Karacaahmet, Zincirlikuyu, Aşiyan, Edirnekapı gibi mezarlıklarda yer bulunmamasını fırsat bilen kişiler, internet üzerinde yeni bir pazar oluşturdu. Yıllar önce satın aldıkları ya da akrabalarından miras kalan alanları satışa çıkaran kişiler, bu ilanlarda daha önce defnedilmiş ünlü kişilere çok yakın, ‘yeşillikler içinde’ gibi ibarelere de yer verdi. Zincirlikuyu Mezarlığı’nda 17 metrekarelik alanının bulunduğunu belirten bir kişi, burayı 2 milyon liraya satışa çıkarmış durumda. Bir başka kişi ise mezar yerini 150 bin liraya satışa sunmuş.

ANA YOLA YAKIN

DHA muhabirinin telefonla ulaştığı internet üzerinden mezar yeri satan biri “Yerimiz Karacaahmet Mezarlığı’nda hem cadde kapısına hem mezarlığın içindeki ana yola yakın” diyerek şu bilgileri verdi: “Tek kişilik mezar yeri. 100 bin liradan satışa koydum ama pazarlık yapılabilir. Resmi olarak mezarlık yeri satışı yasak ancak biz sadece noter üzerinden size kullanım hakkı vereceğiz. Kızım master kazandı şu andaki ekonomik şartlarım iyi olmadığı için mecburiyetten satıyorum.”

AVUKAT YAPACAK

Tek kişilik yerin 35 bin lira olduğunu belirten bir başka kişi ise “İki mezar yeri var. Tek kişilik yer 35 bin lira. Biz avukatla birlikte satış işlemlerini gerçekleştireceğiz. O neden sıkıntı olmayacak. Bu mezar yeri arkadaşa babaannesinden miras kalmış. Arkadaşım maddi açıdan sıkıştığı için satıyor” diye konuştu.

İDARİ YAPTIRIMLAR OLABİLİR

Konunun hukuki boyutu hakkında değerlendirmede bulunan Kadir Has Üniversitesi´nden Hukukçu Doç. Dr. Nilay Arat, ‘Bu yerler satılamaz ve kazandırıcı zamanaşımı zilyedliği yolu ile iktisap edilemez. Bu kapsamda vatandaşların sahip olabilecekleri hak ‘mezar yeri kullanım belgesi’ ile belirlenen bir ‘kullanım hakkı’dır. Cenaze ve Defin Hizmetleri Yönetmeliği gereğince de bu hak sadece ‘mezar tahsis belgesi alan kişinin mevzuatta belirlenen akrabaları’na devredilebiliyor. 3. şahıslara satış yapılamaz. Satış hukuken mümkün değildir. Bu işi yapanlar idari yaptırımla karşı karşıya kalabilir” dedi.

İŞLEMLER YASAL DEĞİL

Dr. Ayhan Koç, bu tür işlemlerde bulunan ve mezar yeri almak isteyen kişilere şu uyarılarda bulundu: “Benim mezar alanım var, gelin size satayım diyen insanlara kesinlikle inanmayın. Böyle ilişkilere girmeniz zararınıza olacaktır. Bu tür işlemler için yasal adres her zaman mezarlıklar dairesi. Bunun dışında gerçekleşecek tüm ilişkiler gayri yasal olacaktır. Bu tür yasal olmayan işlemler İBB’yi ilgilendirmez. Bütün vatandaşları uyarıyorum.”

‘SATILMASI SÖZ KONUSU OLAMAZ’

Cenaze, mezar alanı üzerinden fırsatçılık yapmanın doğru olmadığını belirten İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Mezarlıklar Daire Başkanı Dr. Ayhan Koç, “Verdiğimiz o tahsis belgeleri üzerinde böyle bir satışın olmayacağını net bir şekilde belirtiyoruz. Vatandaşların ellerindeki ‘mezar yeri kullanım belgelerini’ tapu olarak geçiyor ancak bu tapu değil, kullanım belgesi. Kullanım belgesi kime aitse o kişi kullanır. Bunun devri, satılması söz konusu olamaz” dedi.

KİŞİLER ARASI SATIŞA İZİN YOK

Belgeyi kişinin kendisi ya da varislerinin kullanabileceğini anlatan Dr. Ayhan Koç, “Mezar yeri ile ilgili işlemi bizim aracılığımızla yapmak zorundalar. Birinin başka birine mezar yeri
satması söz konusu değil. Bunun İBB Mezarlıklar Dairesi için bir geçerliliği yok. Kişiler arası satışa izin vermiyoruz. Kendi tahsis belgesini kullanmak istemeyenlerin yapacağı tek şey ise tahsis ettiği mezar yerini İBB Mezarlıklar Dairesi’ne bağışlamak“ ifadelerini kullandı.