Mevduat faizinde Merkez etkisi

Son haftalarda düşüşe geçen TL mevduat faizleri, Merkez Bankası’nın (TCMB) geçen hafta aldığı ilave önlemler sonrası yönünü yeniden yukarı çevirdi.

Merkez’in parasal aktarım mekanizmasını desteklemek amacıyla geçen hafta zorunlu karşılık uygulamasında değişikliğe gitmesinin ardından, mevduat faizindeki gerilemenin durması, ilerleyen günlerde de yeniden artışa geçmesi bekleniyordu. Banka yetkililerinden edindiğimiz bilgiye göre, TCMB’nin ‘Mevduatta düşüşe izin yok’ şeklinde değerlendirilen hamlesinin etkisi, önceki gün itibarıyla piyasaya yansıdı. Bir özel banka, döviz dönüşümlü kur korumalı TL vadeli mevduat hesapları için verdiği faiz oranlarında bu hafta itibarıyla 2 puanlık artışa gitti. Başka bir özel banka ise 100 bin ila 300 bin TL aralığındaki TL mevduata verdiği faizi yüzde 45’ten 46’ya, 300 bin ila 500 bin TL aralığındaki mevduata verdiği faizi yüzde 46’dan 47’ye, 1 ila 5 milyon TL aralığında verdiği faizi yüzde 49’dan 50’ye, 5 milyon ve üzeri mevduata verdiği faizi ise yüzde 50’den 51’e çıkardı. Ancak bu artışın tüm tutarlar için yalnızca 32-45 gün, 46-60 gün ve 61-75 gün vade seçenekleri ile sınırlanması dikkat çekti.  Bu vadelere sunulan faizde 1 puanlık artış yaşanırken, 92-100 günlük vade seçeneğinde ise 0.5 puanlık artış oldu. Geçen hafta 100 bin-300 bin TL aralığındaki TL mevduata 92-100 gün vadede yüzde 46 faiz verirken, bu hafta bu oranı yüzde 46.5’e; 1 --5 milyon TL aralığındaki mevduata verdiği faizi ise yüzde 50’den yüzde 50.5’e çıkardı.

4 PUANLIK ARTIŞ BEKLENTİSİ

Garanti BBVA Başekonomisti Seda Güler Mert, TCMB’nin son hamlesi sonrası TL mevduat faizlerinin yukarı gitmesinin beklentiler dahilinde olduğunu ancak tüm bankalar geneline aynı hızla yayılmayacağını kaydetti.

İnfo Yatırım Satış ve Pazarlama Direktörü Ali Acer, Merkez’in geçen haftaki kararı sonrası TL mevduat faizindeki geri çekilmenin durmasının beklendiğini kaydederek “Hatta ilerleyen süreçte 3-4 puanlık artış yaşanması beklenebilir” dedi. Ancak Acer, bu artışın bu kez daha çok müşteri bazlı olacağını ve KKM’den dönenler için geçerli olmasının beklendiğini dile getirdi.

TCMB’NİN HAMLESİ SONRASI BEKLENİYORDU

TCMB geçen hafta, gerçek kişi TL mevduat payı yüzde 45 ila 50 arasında bulunan bankalar için aylık artış hedefini 0.8 puana yükseltti. Gerçek kişi TL mevduat payı yüzde 60’ı geçen bankalar için aylık artış hedefi kaldırılarak yüzde 60’ın üzerinde kalınması koşulu getirdi. KKM’den TL’ye geçişte hedef hesaplamasına tüzel kişi KKM’yi de dahil eden Merkez; TL mevduat için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılık tutarına uygulanan faiz oranı üst sınırını ise politika faiz oranının yüzde 84’üne yükseltmişti. Kararın ‘yukarı yönlü’ etkileri bekleniyordu.

NİSANDA 22 YILIN ZİRVESİNE ÇIKMIŞTI

Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre 29 Mart ile biten haftada yüzde 59.5’e çıkan 1-3 aylık TL mevduat faizi, 5 Nisan haftasında yüzde 67.4’e; 19 Nisan haftasında ise yüzde 68.8’e yükselerek yüzde 70 seviyesine dayanmıştı. Nisanda 22 yılın zirvesine ulaşan mevduat faizi, 21 Haziran haftasında yeniden yüzde 60’ın altına çekildi. Yani zirve sonrası 10 puanlık gerileme yaşandı. TCMB’nin verileri 9 Ağustos haftası itibarıyla 1-3 aylık mevduat faizinin yüzde 58.47 ile son 1.5 ayın; 1 ay vadeli TL mevduat faizinin ise yüzde 53.89 ile son 4 ayın en düşük seviyesine indiğini ortaya koymuştu. Enflasyon düşmeye başlarsa mevduat faizindeki düşüşün de hızlanacağını aktaran uzmanlar, sıkılaşmanın sürmesi halinde ise yeniden artışa işaret etmişti. Ancak Merkez’in geçen hafta Türk lirası mevduatı destekleyici ilave adımlar alması sonrası mevduat faizlerinde yeniden yukarı yönlü ivmenin başladığı görülüyor.