Mevcut müteahhitlik düzeniyle dönüşüm zor

TÜRKİYE genelinde 90 bine yakın müteahhidi tek çatı altında toplayan İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Başkanı Tahir Tellioğlu, ‘kentsel dönüşüm’ün sağlıklı ve başarılı yapılabilmesi için mevcut müteahhitlik sisteminin değişmesi gierektiğini belirterek, “Hedefimiz meslek disiplinini sağlamak, mesleğe giriş çerçevesini oluşturmak ve müteahhitler odasını kurmak. Ehliyet, liyakat ve mesleğe giriş çerçevesini oluşturmadan mesleği disiplinize etmeden inşaat sektörünün kentsel dönüşümün altında kalkması mümkün değil. Ülkemizde halen yalnızca kamu sektörüne iş yapan müteahhitlere ‘iş bitirme’ veriliyor. Onun dışında bir akreditasyon sistemi yok” dedi.
Her kesimin şikayetçi olduğu mevcut ‘çok riskli’ yapı stokunu oluşturan müteahhitlerden, aynı sistemle daha sağlıklı bir yenileme beklenemeyeceğini vurgulayan Tellioğlu, müteahhitlik sistemin başarıdaki önemini de “Türk müteahhidi yurt dışında çok başarılı küresel sıralamada en önde. Yurt içinde ise uluslararası standartlarda bina üretimi pek yolunda gitmiyor. Yine denetim yapmadan imzalar atılabiliyor. Öyleyse sorun müteahhitlik sisteminde” diye vurguladı. Tellioğlu, akreditasyona dayalı bir müteahhitlik sistemi kurulması gerektiğini söyledi ve “Örneğin; bir müteahhitlik firmasına önce sınırlı metrekarede proje yapma yetkisi verilir. Bunun başarılı, teknik ve hukuki açıdan dörtdörtlük tamamlarsa yapabileceği metrekare miktarı yükseltilir. Daha büyük inşaatlar yapabilecek yetkiye kavuşur” dedi. İMKON Başkanı Tahir Tellioğlu şöyle konuştu:

İNŞAATIN GÜCÜ BÜYÜK

İnşaat sektörü ekonominin ana sektörlerinden ve yüksek istihdam oluşturuyor katma değer üretiyor. 2011 yılı TUİK verilerine göre sektörde direkt istihdam 1.9 milyon, dolaylı en az 4 milyon. 2011 yılında sektörün resmi yatırım tutarı 100 milyar lira. Müteahhitlik sektörünün marka şehirler planlayıp yeni yaşam alanlarını oluşturabilmesi için sektörün yapısal temellerinin kurulması ve yasal altyapılarının oluşturulması gerekiyor. Avrupa Birliği ile bütünleşme veya gelişmiş ülkeler seviyesini yakalama açısından da bu konu önemli.

BİR KANUNUMUZ BİLE YOK

Müteahhitlik mesleğinin bir yasası bile yok. Yapı Denetim Yasası da genel yapısı itibariyle sektörü düzenleyen ve geliştiren bir yapıdan uzak. Mevcut hukiki yapı sektöre zarar veriyor.”

Türkiye’de müteahhitlik

· Devletle iş yapıp müteahhitlik belgesi olan 91.400 firma var.
· Özel sektörde karnesiz çalışan müteahhit sayısını ise 200 bin üzerinde.
· 200 binrakamı 27 AB ülkesindeki toplam müteahhit sayısından daha fazla.
· Kamu dışı inşaat sektörüne girişte hiçbir mesleki standart ve çerçeve yok.
· Önümüzdeki dönemde müteahhitlik mesleğinin giriş çerçevesinin belirlenmesi ve belli bir akretidasyona tabi tutulması öneriliyor.

Bilgi bankası ve sicil takibi olmalı

İMKON Başkanı Tahir Tellioğlu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bünyesinde müteahhitler bilgi bankasının oluşturulmasını, her müteahhide müteahhitlik sicil numarası verilmesini ve bilgi bankası üzerinden takip edilebilmesini öneriyor. Tellioğlu, “Aykırı imalat veya yaptığı yapının iskana uygun olmaması halinde bu sicil numarası üzerinden yasaklama gelmeli. Yeniden iş yapmaya kalktığında ilgili kurumların ruhsat vermemesi gibi yaptırımlar getirilmeli” dedi.

DPT planına rağmen kanun hâlâ çıkmadı

İMKON Başkanı Tahir Tellioğlu, Devlet Planlama Teşkilatı’nca hazırlanan 2001-2006 yılları arasını kapsayan VIII. Beş Yıllık Kalkınma planının 5. Bölümündeki ‘Kurumsal ve Hukuki Düzenlemeler’ kısmında “İnşaat Mühendislik ve Müteahhitlik Sektörlerine ait bir bilgi bankası ve İnşaat Müteahhitleri Odası Kurulacaktır” İbaresinin yer aldığını hatırlattı ve müteahhitlik mesleğini disipline edecek, başıbozukluğa
son verecek ‘müteahhit odaları’ veya ‘birlik’ kurulması için artık harekete geçilmesi gerektiğini savundu. Tellioğlu, “Mevcut yasalara göre ticaret ve sanayi odalarına kayıt yaptıran herkes müteahhitlik hizmetleri verebiliyor. Sektörde yaşanan standartsızlık, kalifiye eleman eksikliği ve haksız rekabetin önüne geçmek için hukuki yapı yeniden ele alınmalı” dedi.