‘Metsamor’a karşı birlikte yürüyelim’

Enerji Bakanı Taner Yıldız, Ermenistan’ın Metsamor nükleer enerji santralinin işletim süresini 2026 yılına kadar uzatılmasını eleştirerek, “Çevrecilerin Türkiye’deki projelere göstermiş oldukları hassasiyeti, hemen Iğdır’da sınıra 16 km uzaklıktaki Metsamor Nükleer santraline göstermemelerini anlamıyorum. 30 yıllık ömrünü çoktan tamamlamış bu santral. Mesela Iğdır’da hep birlikte bir çevre yürüyüşü düzenleyelim” dedi.

“ELEKTRİKSİZ KALIRIZ”

21. Enerji ve Çevre Fuarı ve Konferansı ICCI-2015’in dün düzenlenen açılışında konuşan Bakan Yıldız, Ermenistan’ın Türkiye sınırındaki Metsamor nükleer enerji santralinin riskleri ve dolan ömrüyle beraber Uluslararası Atom Enerji Ajansı’nın direktiflerine aykırı olarak çalışmasını doğru bulmadıklarını belirterek, “Yalnızca enerji ihtiyacı var diye bir nükleer santral burnumuzun dibinde çalıştırılamaz. Bununla alakalı girişimlerimizi yaptık. Ermenistan’ın savunması ise ‘Eğer bu nükleer santral durursa elektriksiz kalırız.’ Mutlaka farklı çözümlerin olduğu kanaatindeyim” şeklinde konuştu.

ÇEVRE YÜRÜYÜŞÜ YAPALIM

Yıldız, sözlerini şöyle sürdürdü: “Özel olarakVRE çevrecilerin Taksim’de bir kısım ağaçları bahane ederek gösterdikleri hassasiyeti, Iğdır’a 16 kilometredeki Metsamor nükleer enerji santraline göstermemelerini anlamıyorum. Ben arkadaşlarıma bir tavsiyede bulunuyorum. 30 yıllık ömrünü çoktan tamamlamış bu santral. Çevreyi bu kadar seviyorsunuz, bu takdir edilecek bir şey. 1980 yapımı, ömrünü tamamlamış bir santral var ve bu Iğdır’a 30, sınıra 16 kilometrelik bir yerde bulunuyor. Iğdır’da hep beraber Metsamor santrali ile alakalı bir çevre yürüyüşünde bulunalım. Neden hassasiyetinizi orada da göstermiyorsunuz?”

111 OYLA UZATILDI

ERMENİSTAN hükümeti, kullanım yaşının dolması ve güvenlik nedenleriyle tartışma konusu olan Metsamor nükleer santralinin işletim süresinin 2026 yılına kadar uzatılmasını onayladı. Ermenistan parlamentosunun oturumunda, Ermenistan’ın Türkiye sınırına 16 kilometre uzaklıktaki Metsamor nükleer santralinin işletim süresinin 2026 yılına kadar uzatılması konusunda Rusya ile arasındaki işbirliği anlaşmasını onayladı. Karar, 111 lehte, 1 aleyhte ve 3 çekimser oyla kabul edildi. Anlaşmaya göre, Rus şirketi “Rosatom”, Ermenistan’ın enerji ihtiyacının yüzde 40’ını karşılayan nükleer santralin genel tamir ve ekipman değişiminden sorumlu olacak, aynı zamanda bakım ve personel yetiştirme işlerini de yürütecek. Ermenistan Enerji ve Doğal Kaynakları Bakanı Yardımcısı Areg Galstyan, parlamentoda yaptığı konuşmada “Her şey başarılı bir şekilde biterse ve değerlendirmeler de olumlu olursa nükleer santrali 2026 yılına kadar işletebiliriz” dedi.

Bir işçinin hayatı ile bile makamı mukayese etmem

YILDIZ, Soma ve Ermenek madenlerinde yaşanan kazalarla ilgili ise şöyle konuştu: “Maden kazaları bizi sarstı. Toplumun içine bakınca, yüzlerce işletme, binlerce işletmedeki, 2 büyük kaza bizi sarsmıştır. Bizi derinden üzmüştür. Ben Ermenek’te otele gitmedim, yalnızca maden ocağında kalmayı tercih ettim. Konuyu bütün yönleriyle hissetmek, neler yapabiliyorsam yapmak istedim. Kimse, istemiyor ama bunlar olabiliyor. Her zaman söyledim. Bunların bir kusur yanı vardır. Kusur varsa, hem denetim ve yargı ile ilgili süreçler devam ediyor. Bu hadise sizi üzüyor ama ithamlar sizi daha fazla üzüyor. İnsan yönetiminde, hak etmediğiniz şeyler de oluyor. O şirketle ne ortaklığımız mı kaldı, ne akrabalığımız mı kaldı. Kızılay’ın sıcak çorbasını içerken, özel yemek yaptıran aşçımız mı kaldı. 140 Suriyeli çocuğu oraya betona gömmediğimiz mi kaldı. Yapmadığınızı savunmak zorunda kalıyorsunuz. Bu enerjinizi, başka bir yöne kullanmak olarak kalıyor. Bunlar yaşanıyor. Dediğimiz gibi, bırakın 301 işçi kardeşimi, bir işçinin hayatıyla makamımı hiçbir şekilde mukayese etmem.”

Nükleer şirketler vergi ödeyecek

SİNOP’A nükleer santral kuracak şirketlerin Türkiye’de vergi ödemeyeceği yolundaki haberlere de değinen Yıldız şunları söyledi: “ Japonya vergi ödemeyecek çünkü yurtdışında şirket kuruyor diye haber var. Bu Türkiye’de vergi ödemeyecek anlamına gelmiyor. Akkuyu’dan 3.1 milyar dolar sermaye geldi. Geçen yıl 56 milyon TL vergi ödeyip kurumlar vergisinde üst sıralara yükseldiler. Türkiye’deki proje ortaklarının yurtdışında proje ve kurulan şirketi olması ayrı konu, Türkiye’ye geldikleri proje şirketinde ödedikleri vergi ayrı konu. İki tane 22’şer milyar dolarlık toplamda 44 milyar dolar, yani 100 milyar TL’lik bir işten bahsediyoruz.”

Arazi karşılaştırması

BAKAN Yıldız, enerji tesisleri kurulurken ihtiyaç duyulan arazi miktarları arasında bir karşılaştırma da yaptı. Yıldız, aynı miktarda elektriği üretmek için nükleerde 1-4 kilometrekare arasında değişen arazi yeterli olurken, güneş santrallerinde bunun yaklaşık 20-50 kilometrekareye çıktığını söyleyerek, şöyle devam etti: “Kaplasın; Türkiye geniş problem yok. Ama alan ne kadar genişlerse - ki biz rüzgarla güneşin önünü sonuna kadar açmaya kararlıyız - muhatap o kadar artıyor. Nehir tipi santrallere gösterilen reaksiyonlar da bundan kaynaklanıyor. Bu arada aynı miktarda elektriği rüzgardan üretmek istersek 250 kilometrekareye kadar alana ihtiyacımız oluyor. Buna karşın yenilenebilir kaynakların önünü açmamız gerekiyor.”

Rüzgara 14 kat başvuru

ENERJİ Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz, geçen hafta önlisans başvuruları gerçekleşen rüzgar enerji santralleri için tahsis edilecek kapasitenin 14 katı başvuru aldıklarını söyledi. EPDK’ya, toplam gücü 42 bin 273 megavat olmak üzere bin 96 başvuru geldiğini belirten Yılmaz, “Tahsis edilecek toplam kapasitenin 3 bin megavat olduğu dikkate alındığında lisanslanacak kapasitenin yaklaşık 14 katı başvuru almış bulunuyoruz” dedi.