Merkez’den konkordato analizi... Talebin çoğu riskli firmalardan
Güncelleme Tarihi:
Merkez Bankası, ‘Merkez’in Güncesi’ isimli blog sayfasında bu kez konkordato talepleriyle ilgili analiz yayınladı. Analizde, bu yılki konkordato taleplerinin çoğunun ‘parasal sıkılaşma’ öncesinde riskli kategoride olan firmalardan geldiği belirtildi. Analizde “Haziran 2023 döneminde bu firmaların yüzde 41’inin temerrütte, yüzde 61’inin yüksek borçlu, yüzde 26’sının da düşük likiditede olduğu görülüyor” denildi.
MERKEZ Bankası, blog sayfası ‘Merkezin Güncesi’nde bu kez yer “Konkordato Gelişmelerine Yakından Bir Bakış” başlıklı bir analiz yayınladı. Analizde, bu yıl içinde gerçekleşen konkordato taleplerinin parasal sıkılaştırma öncesinde de riskli kategoride sayılabilecek firmalarda yoğunlaştığının görüldüğü belirtildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Başdanışmanı Halil İbrahim Aydın, Uzman Yardımcısı Kadir Gürci ve Yapısal Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürü Ünal Seven tarafından hazırlanan “Konkordato Gelişmelerine Yakından Bir Bakış” başlıklı analizde öncelikle ‘konkordato’ durumunun tanımı anlatıldı, örnekler verildi.
‘AMAÇ ÖDEME KOLAYLIĞI’
Finansal stres altındaki firmaların faaliyetlerine devam ederken ödeme kolaylığı elde etmek amacıyla konkordato talebinde bulunabildiği belirtilen analizde, “İcra ve İflas Kanunu’nda yer alan konkordato hükümleri ile borçlunun borcunun uzatılması, borcundan indirim yapılması veya muhtemel bir iflastan kurtulması amaçlanıyor. Bu yazıda, son dönemde gerçekleşen konkordato taleplerinin finansal koşullarla ilişkisi inceleniyor” ifadeleri kullanıldı.
FİRMALAR İNCELENDİ
Analizde, 2024’deki konkordato taleplerine ilişkin değerlendirme yapıldığı ve 2023’ün ilk altı ayındaki finansal durumlarının incelendiği belirtildi. İnceleme sonuçlarına ilişkin şu değerlendirmelere yer verildi:
“Konkordato talebinde bulunan firmaların bu süreçten önceki dönemde yüksek borçluluğa ve düşük likiditeye sahip olması finansal koşulların sıkılaştığı dönemlerde dikkatleri bu firmalara çekiyor. Firmaların konkordato sürecine girmeden önce temerrüde yakınlığını anlamak amacıyla 2024 yılında konkordato talebinde bulunan firmaların 2023 yılının ilk altı ayına ilişkin çeşitli risk göstergeleri inceleniyor. Bulgular, son dönemde konkordato talebinde bulunan firmaların, parasal sıkılaştırma öncesinde de finansal sorunlarının olduğuna işaret ediyor. 2024 yılında konkordato ilan eden firmaların parasal sıkılaştırmanın başladığı 2023 yılı haziran ayı itibarıyla yüzde 41’inin temerrüt halinde, yüzde 61’inin yüksek borçlu, yüzde 26’sının da düşük likiditeye sahip olduğu görülüyor.”
Konkordato firmalarının genel borçluluk seviyesinin diğer firmalara kıyasla daha yüksek, likidite seviyelerinin ise belirgin şekilde daha düşük olduğunun görüldüğü aktarılan analizde, “Bu firmaların ticari borçlarının toplam varlıklara oranı yüzde 36 iken, bu oranın diğer firmalarda yüzde 11 seviyesinde olduğu görülüyor.
BORÇ ORANLARI YÜKSEK
Benzer şekilde konkordato firmalarının hazır değer olarak adlandırılan kasa ve banka hesaplarının kısa vadeli yükümlülüklerine oranının medyanı yaklaşık yüzde 2 iken bu oran diğer firmalar için yüzde 8 civarında. Bulgular, son dönemde konkordato talebinde bulunan firmaların parasal sıkılaştırma öncesinde de finansal sorunlarının olduğuna işaret ediyor” denildi.
Analizde özetle, yüksek borç ve düşük likidite ile çalışan finansal stres altındaki firmaların konkordato taleplerinin dönemsel olarak yükselebildiği belirtilerek, “2024 yılı içinde gerçekleşen konkordato taleplerinin parasal sıkılaştırma öncesinde de riskli kategoride sayılabilecek ve ekonomideki ağırlığı görece düşük firmalarda yoğunlaştığı görülüyor” değerlendirmesinde bulunuldu.
KREDİLERDEKİ PAYLARI
KÜÇÜK Verilen bilgiye göre söz konusu analizde konkordato talep eden firmaların kullandıkları kredilerin toplam krediler içindeki oranına da bakıldı. Bu verilerin de detayları analiz raporunda paylaşıldı: “Konkordato sürecinin firmaların tedarikçilerine olan ödemelerini erteleme imkânı tanıdığı için bu firmaların doğrudan ve dolaylı olarak ekonomik büyüklüklerdeki payları önem taşıyor. TCMB, reel sektör firmalarının temerrüt gelişmelerini iktisadi faaliyet, finansal istikrar ve arz zincirinin devamlılığı açısından yakından takip ediyor. Buna göre, 2024’te konkordato talep eden ve geçici mühlet verilen firmalar toplam nakdi ticari kredi bakiyesinin yüzde 0.38’ini, toplam istihdamın yüzde 0.07’sini, toplam satışların yüzde 0.16’sını ve toplam yurtdışı satışların yüzde 0.18’ini oluşturuyor. Konkordato firmalarının tedarikçileri ise toplam nakdi ticari kredi bakiyesinin yüzde 0.23’ünü, toplam istihdamın yüzde 0.12’sini, toplam satışların yüzde 0b21’ini ve toplam yurtdışı satışların yüzde 0.14’ünü oluşturuyor.”