Merkez’den faiz hamlesi

TÜRK Lirası, dün tarihinin en dalgalı günlerinden birini geçirdi. Önceki gün 4.66 liradan kapanan dolar, önceki gece düşük hacimli Asya işlemlerinde 4.84 liraya yükseldi. ‘Japon ev kadınları’nın liranın yen karşısında değer kaybetmesiyle zarardan dönme satışlarının bu rekora neden olduğu belirtildi. Ardından, Türkiye piyasaları açıldı ve dolar 4.77-4.78 lira arasında işlem görmeye başladı. Avrupa piyasalarının açılmasıyla ortalık karıştı. Hızla değer kazanmaya başlayan dolar 4.9282 lirayla tüm zamanların rekorunu kırdı. Ve gün boyu 4.82-4.90 lira arasında dalgalandı. Bankalararası piyasada dolarda son işlemler 4.8418 liradan yapıldı. Bu sert hareket sırasında ise Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci TL’deki dalga boyunun tehlikeli ve para politikaları ile müdahale edilmesi gereken bir alan olduğunu açıkladı. Analistler bu açıklamayı Merkez Bankası’nın harekete geçeceğine yönelik işaret olarak yorumladı ve Türkiye piyasaları kapandıktan sonra da Merkez Bankası’ndan Para Politikası Kurulu’nun toplandığına ilişkin açıklama geldi. Bu açıklama uluslararası piyasalarda 4.84 liradan işlem gören doların 4.64 liraya geriletmeyi başardı.

15 dakika sonra Merkez’den PPK sonucuna ilişkin açıklama yapıldı. Merkez, politika faizi, faiz koridoru alt ve üst sınırında değişiklik yapmadı. En son nisan toplantısında 75 baz puan arttırdığı ve piyasayı fonladığı Geç Likidite Penceresi faiz oranını ise 300 baz puan yükseltti. Merkez, Geç Likidite Penceresi faizini yüzde 13.5’ten yüzde 16.5’e çıkardı. Bu kararla dolar 4.55 liraya kadar geriledi.

GÜÇLÜ SIKILAŞTIRMA
Merkez açıklamasında şöyle denildi: “Yakın dönemde piyasalarda gözlenen sağlıksız fiyat oluşumları ve enflasyon beklentilerinde süregelen yükseliş genel fiyatlama davranışlarına dair riskleri artırmıştır. Bu çerçevede Kurul, fiyat istikrarını desteklemek amacıyla güçlü bir parasal sıkılaştırma yapılmasına karar vermiştir. Fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda elindeki bütün araçları kullanmaya devam edecektir. Enflasyon görünümünde belirgin iyileşme sağlanana kadar para politikasındaki sıkı duruş kararlılıkla sürdürülecektir. Her türlü verinin ve haberin Kurul’un geleceğe yönelik politika duruşunu değiştirmesine neden olabileceği önemle vurgulanmalıdır.”

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek ise Twitter’dan Merkez’i desteklediğini duyurdu. Bu açıklama dolardaki düşüşü hızlandırdı. Şimşek, “Hükümet cari açığı düşürmek ve TCMB’nin dezenflasyon çabalarına katkı için mali disiplini korumaya ve yapısal reformları hızlandırmaya kararlı. TCMB Başkanı ve PPK üyelerinin TL’deki düşüşü ve fiyat istikrarının sağlamak için atacakları gereken her adımda tam desteğim var. Türkiye’nin hiçbir makroekonomik problemi çözülemez değil, daha önce çözdük yine yapabiliriz” dedi.

‘SORUMLULUKLARININ GEREĞİNİ YAPMALI’
EKONOMİ Bakanı Nihat Zeybekci, “Para politikalarıyla yönlendirilmesi gereken bir alan. Para politikaları ile ilgili Türk Lirası’nın değeri ile ilgili olması gereken şeyleri yapacak enstrümanlarımız da var. Bu tedbirleri alacak yetki ve sorumlulukları da var. Yetkisi olanların yetkilerini kullanırken kendi sorumluluk alanları içinde kullanmalarının gerekliliğine inanıyorum” dedi. Zeybekci, NTV’de soruları yanıtlarken, “Türk Lirası’nın değer kaybını bir reel makroekonomik nedene bağlamak mümkün değil. Bu yüzden spekülatif diyoruz. Kurumlarımızın elinde yetkileri var. Yetkisi olanların yetkilerini kullanırken kendi sorumluluk alanları içinde kullanmalarının gerekliliğine inanıyorum. Bunun da geciktirilmesinin Türk sanayisine, büyümesine makroekonomik performanslara faydası olmadığına inanıyorum. Dövizdeki artışın maliyetini Türk reel sektörüne ödetmemek lazım. İlgili kurumlar cumhurbaşkanı ya da başbakanı konuya dahil etmeden sorumluluklarının gereğini yapmalı” dedi. Zeybekci TCMB’nin faiz artırımının ardından yaptığı açıklamada ise “Türkiye’nin bir kur spekülasyonu ve operasyonuna tabi tutulmasını ben kabul edemiyorum. Eldeki enstrümanlar, adı ne olursa olsun, sağlıklı kullanılmalı. Dolayısıyla bugün Merkez Bankamızın attığı adımı destekliyoruz.”

MİLLET OYUNU GÖRDÜ
Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bekir Bozdağ, “Dolarla oynayarak milletin cebine, millete zarar verecek sonuçlar ortaya koyarak, bu seçimin sonuçlarını değiştireceğini düşünenler varsa aldanıyorlar. Millet oyunu gördü, oyuncuyu da gördü. Millet kuklayı da gördü, kuklacıları da gördü. Onlara fırsat ve izin vermeyecektir” dedi. Dolardaki yükselişi değerlendiren Bozdağ, şunları kaydetti: “Seçime giderken pek çok şey de yapacaklardır kaybettirmek için. Şu anda dolar üzerinde yaşanan oynamayı hep beraber görüyoruz. Bilesiniz ki 24 Haziran seçimlerine giderken dolar üzerinden vatandaşımızı etkilemek isteyen, hükümete fatura kestirmek isteyen ve sandığa bu faturayı yansıtmak isteyen bir irade de var. Biz onu da görüyoruz, ekonominin kurallarını çok iyi biliyoruz. Bütün bunlara rağmen Türk ekonomisi dimdik ayaktadır.”

İŞ DÜNYASINDAN ‘TEDBİR’ ÇAĞRISI
İŞ dünyası temsilcileri de da bu dalgalanmalara karşı üst üste açıklamalar yaptı. TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Twitter hesabından “Şirket bilançoları ve enflasyon üzerinde ciddi bir risk oluşturan kur artışlarının, piyasalarda paniğe yol açmadan yönetilmesi önemlidir. Ekonomi yönetimimizden piyasaları rahatlatacak ve yükseliş trendini tersine çevirecek güçlü tedbirleri ivedilikle bekliyoruz” dedi. TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi Bloomberg HT’ye “Ekonominin düzene girmesi için bir yandan Merkez Bankası’nın bir yandan hükümetimizin gerekli tedbirleri almasını bekliyoruz” dedi.  İTO Başkanı Şekib Avdagiç, “Panik içinde olmadan toplumda oluşturulmak istenen psikolojik baskının sonlandırılmasına ihtiyacımız var. Bunu başarınca ekonomi yönetimi ve Merkez Bankası’nın, kullanacağı enstrümanlar daha tesirli hale gelecek” diye konuştu. Bu arada TCMB’nin faiz artırımı ardından  açıklama yapan İSO Başkanı Erdal Bahçıvan da, “Merkez Bankası TL’nin korunmasında üzerine düşen görevi yaptı” dedi.

BORSA, TL’YE DÖNDÜ
Borsa İstanbul Grubu döviz varlıklarının tamamının Türk Lirası’na çevrildiğini duyurdu.

TURKCELL’DEN ‘SAĞLAMIZ’ MESAJI
TURKCELL Genel Müdürü Kaan Terzioğlu, piyasalarda irrasyonel fiyat hareketleri gözlemlediklerini belirterek “Güncel çalkantıların geçici olduğunu düşünmekle beraber, finansal tablolarımıza olan etkileri asgariye indirecek önlemlerimizi almayı sürdürüyoruz. Nisan 2018 itibariyle konsolide bilançomuzda 248 milyon dolar açık pozisyonumuz bulunmaktadır. Bilançomuza henüz yansımamış olmakla birlikte, döviz açık pozisyonumuz bulunmamaktadır” diye konuştu.