Merkez, ‘krizden kolay çıkış’ planladı, faize ‘haftalık’ yön çizecek
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Nisan 15, 2010 00:00
Ekonomik kriz sürecinde döviz ve Türk Lirası piyasalarına yönelik önlemlerin bir bölümünü aşamalı geri çekeceğini açıklayan Merkez Bankası, gecelik borçlanma yerine haftalık repo ihalesi için ilan edilen sabit faizi referans alacak. Merkez’in stratejisine göre zorunlu mevduat munzam karşılık oranı da artabilecek.
KRİZ sürecinde döviz ve Türk Lirası piyasalarına yönelik alınan tedbirlerin bir bölümünü aşamalı olarak geri çekilmesini planlayan Merkez Bankası, zorunlu karşılık oranlarını yeniden artırmayı planlıyor. Gecelik faiz oranlarını değiştirmeyeceğini açıklayan Merkez, bir yöntem değişikliğine girecek. Böylece gecelik borçlanma faizi yerine bir hafta vadeli repo ihaleleri için ilan edilen sabit faiz oranı para politikası açısından referans (politika) faiz oranı niteliği kazanacak.
“Diğer birçok merkez bankasına göre sade ve kolay olacak” denilen krizden çıkış stratejisinde yer alan açıklamalara göre, Merkez Bankası’nın yeni yol haritasında şu uygulamalar yer alacak.
Kriz tedbirleri kalkıyor
Kriz sürecinde döviz ve Türk Lirası piyasalarına yönelik alınan tedbirlerin bir bölümü aşamalı olarak geri çekilecek. Öncelikle doğrudan kriz yönetimi kapsamında devreye sokulan tedbirler geri alınacak.
Merkez Bankası, likidite açığının belirgin azalması veya kredi koşullarının iyileşmesiyle Türk Lirası zorunlu karşılık oranlarını artıracak.
Kısa vadeli faiz oranları enflasyon görünümünü orta vadeli hedeflere uyumunu sağlama amacı doğrultusunda belirlenmeye devam edecek.
Yabancı para zorunlu karşılık oranları ölçülü ve kademeli olarak artırılabilecek.
Geleneksel yönteme son
Merkez Bankası’nın gecelik işlemler için ilan ettiği borçlanma ve borç verme faiz oranları değiştirilmeyecek.
Ancak bir hafta vadeli repo ihaleleri yöntemi değiştirilerek ihaleler geleneksel yöntemle değil, sabit faiz oranından miktar ihalesi yöntemine göre gerçekleştirilmeye başlanacak.
Bu adımda, bir hafta vadeli ihaleler için ilan edilecek sabit faiz oranı, gecelik işlemler için ilan edilen borçlanma faiz oranının 50 baz puan üzerinde tespit edilecek.
Dolayısıyla, bir hafta vadeli repo ihaleleri için ilan edilen sabit faiz oranı para politikası açısından referans faiz oranı niteliği kazanacak.
Uzun süren ‘gevşek para’ dengesizlik yaratabilir
BANKACILARA İstanbul’da krizden çıkış stratejisini anlatan Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, alışılmadık ölçüde gevşek para ve genişleyici maliye politikalarının gereğinden fazla uzun sürdürülmesinin, ekonomilerde yeni dengesizliklere ve enflasyonist baskılara yol açabileceği uyarısında bulundu. Bu nedenlerle çıkış stratejileri üzerinde çalışıldığını anlatan Yılmaz, “Radikal önlem almak zorunda kalmaması nedeniyle, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın çıkış stratejisi çok daha sade ve kolay olacaktır” dedi.
Yöntem değişse de para politikası duruşu değişmez
POLİTİKA faiz oranının gecelik borçlanma faiz oranı yerine bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı olarak tespit edilmeye başlanması para politikası duruşunda bir değişiklik anlamına gelmeyeceği vurgulanan açıklamada, şöyle denildi: “Zira mevcut uygulamada da bir hafta vadeli repo ihale faiz oranları gecelik işlemler için ilan edilen borçlanma faiz oranının üzerinde oluşmakta. Bu geçiş döneminde, göreceli olarak daha az da olsa yine piyasanın ihtiyacından fazla fonlama yapılmaya devam edilecek. Repo ihaleleri ile fonlama tutarı belirlenirken gecelik faiz 9 oranlarının, genellikle ilan edilen borçlanma faiz oranı düzeyinde oluşması sağlanacak. Zaman zaman ortaya çıkabilecek dalgalanmalarda ise gecelik faiz oranlarının ilan edilecek bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının belirgin şekilde üzerine çıkmamasına özen gösterilecek.”
İMKB işlem hacminin yüzde 40’ı Londra’da borsa dışı el değiştiriyor
İSTANBUL Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Başkanı Hüseyin Erkan, yabancı yatırımcıların günlük işlem yaparken kimliğini gizlemek istedikleri için Londra’da ‘eşleşme’ yoluyla hisse alım satımı yaptığını belirttti. Erkan şöyle konuştu: “Borsamızın aşağı yukarı oluşan işlem hacminin yüzde 30-40’ı arasında bir piyasa da şu anda Londra’da. İMKB’de günlük ortalama işlem hacmi 2.5 milyar TL düzeyinde bulunuyor. Bunun yüzde 30-40’ı ise 750 milyon ile 1 milyar TL arasında oluşuyor. Biz onları kendimize nasıl çekeriz diye şu anda planlar yapıyoruz.”
Likidite yönetimi 2 aşamada değişecek
AÇIKLANAN çıkış stratejisine göre, likidite yönetimindeki operasyonel yapı değişikliği, 10 Aralık 2009 tarihli duyuruda bahsedildiği gibi bir defada gecelik faiz oranlarının düşürülmesi şeklinde olmayacak. Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, “Teknik faiz ayarlaması dalgalanma yaratmamak ve likidite yönetimi esnekliğini korumak için kademeli olarak 2 adımda yapılacak” derken, bu 2 aşama şöyle işleyecek:
Birinci aşamada, kriz süresince etkin olarak kullanılan piyasanın ihtiyacından daha fazla fonlanması şeklindeki politika çerçevesinde arz edilmekte olan miktar tedricen azaltılmaya başlanacak.
Bu süreçte, Merkez Bankası, repo ihaleleri ile yaptığı fonlamayı, gün sonunda piyasada daha az atıl likidite kalacak şekilde belirlemeye başlayacak.
Mevcut durumda olduğu gibi, gecelik para piyasası faiz oranlarının ilan edilen borçlanma faiz oranı civarında oluşmasına özen gösterilecek.
Merkez Bankası’nın ilan ettiği gecelik borçlanma faiz oranı para politikası açısından referans faiz oranı niteliğini sürdürecek.
Piyasanın ihtiyacından daha fazla yapılan fonlamanın göreceli olarak azaltılması, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranlarında oldukça sınırlı bir artışa neden olabilecek.
İkinci aşamada, likidite açığının öngörüler çerçevesinde gelişmesi halinde, teknik faiz ayarlaması sürecine geçilecek.
Merkez döviz depo piyasasında aracılık etmekten vazgeçebilir
Merkez Bankası’nın döviz depo piyasasında ilan ettiği döviz depo borç verme faiz oranları, küresel faiz oranlarındaki gelişmelere bağlı olarak artırılabilecek.
Gelişmiş ülke merkez bankalarının çıkış stratejilerinin etkileri gözlendikten sonra, Merkez Bankası’nın döviz depo piyasasındaki aracılık işlevine son verilecek.
Ancak, bankalar kendilerine tanınan borçlanma limitleri çerçevesinde Merkez Bankası’ndan döviz depo alabilecek.
Bankaların borçlanma limitleri çerçevesinde Merkez Bankası’ndan alabilecekleri döviz depolarının vadesi 3 aydan 1 haftaya indirilecek.
Haftalık repo faizlerinde sınırlı bir artış olabilir
DURMUŞ Yılmaz, bankacılara bilgi verirken, gecelik borçlanma faiz oranı referans faiz oranı olmaya devam edeceğini vurgularken, şu noktalana dikkat çekti:
Gecelik para piyasası faiz oranlarının TCMB borçlanma faizi civarında oluşmasına özen gösterilecek.
Haftalık repo ihale faizlerinde çok sınırlı bir artış olabilecek.
Suzan Sabancı: Sürpriz yok
AKBANK Yönetim Kurulu Başkanı Suzan Sabancı Merkez Bankası’nın yeni açıkladığı krizden çıkış stratejilerine ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı: “Merkez Bankası kriz yönetiminde çok parlak, çok başarı oldu. Krizin başınki sallantılı süreçte güven sıkıntısının yaşandığı dönemde çok yerinde kararlar aldı. Türkiye’deki ekonomik gelişmelere, global konjonktüre uyumlu adımlarla ekonomik dengeyi kurabildi. Merkez Bankası kriz sürecinde aldığı kararları kameli olarak açıkladı. Aldığı kararlar oluyor ama bunların hepsini birden açıkmalıyor önce biz oyunculara mesaj veriyor. Biz de bu açıklanan kararlara göre uygulamalarımıza yön veriyoruz. Merkez önce kararları, sonrasında ne zaman uygulanacağını açıklıyor. Açıkladığı kararlarda sürpriz bir uygulama yok.”
Ersin Özince: Merkez tarta tarta yapmıştır
MERKEZ Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, açıklanan çıkış stratejilerinin ‘peyderpey’ uygulamaya konulacağını söylerken, Türkiye Bankalar Birliği Başkanı Ersin Özince şu değerlendirmeyi yaptı: “Merkez Bankamız, çıkış stratejisini de yine tarta tarta, piyasaların dengelerini de gözetecek, bugüne kadar olduğu gibi herhangi bir konuda sıkıntıya meydan vermeyecektir. Biz zaten politikaları gözlüyoruz ve onlara göre adımlarımızı atıyoruz. Herhangi bir şekilde sürpriz de bekliyor değiliz. Ani haneketler olmayacaktır. Munzam karşılıklar bütün dünyada Merkez Bankalarının kullandığı araçlardan bir tanesi. ‘Artırılacak’ deyince, zannetmeyin ki, öyle çok olağanüstü şeyler gerçekleşecek.”
“Diğer birçok merkez bankasına göre sade ve kolay olacak” denilen krizden çıkış stratejisinde yer alan açıklamalara göre, Merkez Bankası’nın yeni yol haritasında şu uygulamalar yer alacak.
Kriz tedbirleri kalkıyor
Kriz sürecinde döviz ve Türk Lirası piyasalarına yönelik alınan tedbirlerin bir bölümü aşamalı olarak geri çekilecek. Öncelikle doğrudan kriz yönetimi kapsamında devreye sokulan tedbirler geri alınacak.
Merkez Bankası, likidite açığının belirgin azalması veya kredi koşullarının iyileşmesiyle Türk Lirası zorunlu karşılık oranlarını artıracak.
Kısa vadeli faiz oranları enflasyon görünümünü orta vadeli hedeflere uyumunu sağlama amacı doğrultusunda belirlenmeye devam edecek.
Yabancı para zorunlu karşılık oranları ölçülü ve kademeli olarak artırılabilecek.
Geleneksel yönteme son
Merkez Bankası’nın gecelik işlemler için ilan ettiği borçlanma ve borç verme faiz oranları değiştirilmeyecek.
Ancak bir hafta vadeli repo ihaleleri yöntemi değiştirilerek ihaleler geleneksel yöntemle değil, sabit faiz oranından miktar ihalesi yöntemine göre gerçekleştirilmeye başlanacak.
Bu adımda, bir hafta vadeli ihaleler için ilan edilecek sabit faiz oranı, gecelik işlemler için ilan edilen borçlanma faiz oranının 50 baz puan üzerinde tespit edilecek.
Dolayısıyla, bir hafta vadeli repo ihaleleri için ilan edilen sabit faiz oranı para politikası açısından referans faiz oranı niteliği kazanacak.
Uzun süren ‘gevşek para’ dengesizlik yaratabilir
BANKACILARA İstanbul’da krizden çıkış stratejisini anlatan Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, alışılmadık ölçüde gevşek para ve genişleyici maliye politikalarının gereğinden fazla uzun sürdürülmesinin, ekonomilerde yeni dengesizliklere ve enflasyonist baskılara yol açabileceği uyarısında bulundu. Bu nedenlerle çıkış stratejileri üzerinde çalışıldığını anlatan Yılmaz, “Radikal önlem almak zorunda kalmaması nedeniyle, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın çıkış stratejisi çok daha sade ve kolay olacaktır” dedi.
Yöntem değişse de para politikası duruşu değişmez
POLİTİKA faiz oranının gecelik borçlanma faiz oranı yerine bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı olarak tespit edilmeye başlanması para politikası duruşunda bir değişiklik anlamına gelmeyeceği vurgulanan açıklamada, şöyle denildi: “Zira mevcut uygulamada da bir hafta vadeli repo ihale faiz oranları gecelik işlemler için ilan edilen borçlanma faiz oranının üzerinde oluşmakta. Bu geçiş döneminde, göreceli olarak daha az da olsa yine piyasanın ihtiyacından fazla fonlama yapılmaya devam edilecek. Repo ihaleleri ile fonlama tutarı belirlenirken gecelik faiz 9 oranlarının, genellikle ilan edilen borçlanma faiz oranı düzeyinde oluşması sağlanacak. Zaman zaman ortaya çıkabilecek dalgalanmalarda ise gecelik faiz oranlarının ilan edilecek bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının belirgin şekilde üzerine çıkmamasına özen gösterilecek.”
İMKB işlem hacminin yüzde 40’ı Londra’da borsa dışı el değiştiriyor
İSTANBUL Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Başkanı Hüseyin Erkan, yabancı yatırımcıların günlük işlem yaparken kimliğini gizlemek istedikleri için Londra’da ‘eşleşme’ yoluyla hisse alım satımı yaptığını belirttti. Erkan şöyle konuştu: “Borsamızın aşağı yukarı oluşan işlem hacminin yüzde 30-40’ı arasında bir piyasa da şu anda Londra’da. İMKB’de günlük ortalama işlem hacmi 2.5 milyar TL düzeyinde bulunuyor. Bunun yüzde 30-40’ı ise 750 milyon ile 1 milyar TL arasında oluşuyor. Biz onları kendimize nasıl çekeriz diye şu anda planlar yapıyoruz.”
Likidite yönetimi 2 aşamada değişecek
AÇIKLANAN çıkış stratejisine göre, likidite yönetimindeki operasyonel yapı değişikliği, 10 Aralık 2009 tarihli duyuruda bahsedildiği gibi bir defada gecelik faiz oranlarının düşürülmesi şeklinde olmayacak. Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, “Teknik faiz ayarlaması dalgalanma yaratmamak ve likidite yönetimi esnekliğini korumak için kademeli olarak 2 adımda yapılacak” derken, bu 2 aşama şöyle işleyecek:
Birinci aşamada, kriz süresince etkin olarak kullanılan piyasanın ihtiyacından daha fazla fonlanması şeklindeki politika çerçevesinde arz edilmekte olan miktar tedricen azaltılmaya başlanacak.
Bu süreçte, Merkez Bankası, repo ihaleleri ile yaptığı fonlamayı, gün sonunda piyasada daha az atıl likidite kalacak şekilde belirlemeye başlayacak.
Mevcut durumda olduğu gibi, gecelik para piyasası faiz oranlarının ilan edilen borçlanma faiz oranı civarında oluşmasına özen gösterilecek.
Merkez Bankası’nın ilan ettiği gecelik borçlanma faiz oranı para politikası açısından referans faiz oranı niteliğini sürdürecek.
Piyasanın ihtiyacından daha fazla yapılan fonlamanın göreceli olarak azaltılması, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranlarında oldukça sınırlı bir artışa neden olabilecek.
İkinci aşamada, likidite açığının öngörüler çerçevesinde gelişmesi halinde, teknik faiz ayarlaması sürecine geçilecek.
Merkez döviz depo piyasasında aracılık etmekten vazgeçebilir
Merkez Bankası’nın döviz depo piyasasında ilan ettiği döviz depo borç verme faiz oranları, küresel faiz oranlarındaki gelişmelere bağlı olarak artırılabilecek.
Gelişmiş ülke merkez bankalarının çıkış stratejilerinin etkileri gözlendikten sonra, Merkez Bankası’nın döviz depo piyasasındaki aracılık işlevine son verilecek.
Ancak, bankalar kendilerine tanınan borçlanma limitleri çerçevesinde Merkez Bankası’ndan döviz depo alabilecek.
Bankaların borçlanma limitleri çerçevesinde Merkez Bankası’ndan alabilecekleri döviz depolarının vadesi 3 aydan 1 haftaya indirilecek.
Haftalık repo faizlerinde sınırlı bir artış olabilir
DURMUŞ Yılmaz, bankacılara bilgi verirken, gecelik borçlanma faiz oranı referans faiz oranı olmaya devam edeceğini vurgularken, şu noktalana dikkat çekti:
Gecelik para piyasası faiz oranlarının TCMB borçlanma faizi civarında oluşmasına özen gösterilecek.
Haftalık repo ihale faizlerinde çok sınırlı bir artış olabilecek.
Suzan Sabancı: Sürpriz yok
AKBANK Yönetim Kurulu Başkanı Suzan Sabancı Merkez Bankası’nın yeni açıkladığı krizden çıkış stratejilerine ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı: “Merkez Bankası kriz yönetiminde çok parlak, çok başarı oldu. Krizin başınki sallantılı süreçte güven sıkıntısının yaşandığı dönemde çok yerinde kararlar aldı. Türkiye’deki ekonomik gelişmelere, global konjonktüre uyumlu adımlarla ekonomik dengeyi kurabildi. Merkez Bankası kriz sürecinde aldığı kararları kameli olarak açıkladı. Aldığı kararlar oluyor ama bunların hepsini birden açıkmalıyor önce biz oyunculara mesaj veriyor. Biz de bu açıklanan kararlara göre uygulamalarımıza yön veriyoruz. Merkez önce kararları, sonrasında ne zaman uygulanacağını açıklıyor. Açıkladığı kararlarda sürpriz bir uygulama yok.”
Ersin Özince: Merkez tarta tarta yapmıştır
MERKEZ Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, açıklanan çıkış stratejilerinin ‘peyderpey’ uygulamaya konulacağını söylerken, Türkiye Bankalar Birliği Başkanı Ersin Özince şu değerlendirmeyi yaptı: “Merkez Bankamız, çıkış stratejisini de yine tarta tarta, piyasaların dengelerini de gözetecek, bugüne kadar olduğu gibi herhangi bir konuda sıkıntıya meydan vermeyecektir. Biz zaten politikaları gözlüyoruz ve onlara göre adımlarımızı atıyoruz. Herhangi bir şekilde sürpriz de bekliyor değiliz. Ani haneketler olmayacaktır. Munzam karşılıklar bütün dünyada Merkez Bankalarının kullandığı araçlardan bir tanesi. ‘Artırılacak’ deyince, zannetmeyin ki, öyle çok olağanüstü şeyler gerçekleşecek.”