Oluşturulma Tarihi: Mayıs 31, 2011 00:00
Sıcak para girişindeki yavaşlamayı dikkate alan Merkez Bankası, günlük döviz ihalelerinde alacağı tutarı 40 milyon dolara indirdi. Alım tutarının kademeli olarak azaltabileceğini duyuran banka, zorunlu karşılık oranlarında yeni artışa ihtiyaç olmayabileceğini açıkladı. Bu kararla 1.60 TL’nin altına düşen dolar kısa sürede kendini toparladı.
YILIN ilk Finansal İstikrar Raporu’nu açıklayan Merkez Bankası, günlük döviz ihalesi tutarını düşürdüğünü de duyurdu. Tutar bugünden itibaren 50 milyon dolardan 40 milyon dolara düşürdü. Bu değişikliği ‘sermaye akımlarında gözlenen yavaşlama’ dikkate alınarak yapan Merkez Bankası tutarın kademeli olarak azaltılmaya devam edebileceğini açıkladı. Bu arada Merkez Bankası’nın bu açıklamasından sonra, dövizde bir miktar gerileme oldu. Güne 1.61 TL seviyesinden başlayan
dolar, 1.5989 TL’ye kadar geriledi. Yurtdışı piyasaların tatil olması nedeniyle işlem hacmi düşük olan döviz piyasasında, bugün valörlü işlemlerde yeniden 1.60’lı seviyelere çıktı.
Risk iştahı azaldıAldığı kararın gerekçesi olarak sermaye akımlarını gösteren Merkez Bankası, açıklamasında bunu şöyle anlattı: “Sermaye akımlarının güçlü seyretmesinde önemli bir faktör olan gelişmiş ülkelerdeki likidite koşullarında önemli bir değişiklik olmamasına rağmen, bazı Avrupa ülkelerine ilişkin artan kamu borcunun sürdürülebilirliği endişeleri son dönemde risk iştahını olumsuz etkileyerek ülkemizin de içinde bulunduğu gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye akımlarının göreli olarak yavaşlamasına neden olmaktadır.”
Ek tedbirler gündemdeAçıklamada, Merkez Bankası’nın döviz alım ihalelerine ilişkin programının önümüzdeki dönemde döviz piyasası likidite gelişmeleri çerçevesinde tekrar değerlendirilebileceğine dikkat çekilerek, günlük ihale tutarlarında önceden duyurularak her iki yönde de değişiklik yapılabileceği gibi, gerek duyulursa ihalelere kısa ya da uzun süreli olarak ara verilebileceği bildirildi. Ancak Finansal İstikrar Raporu’nda, Merkez Bankası’nın uygulamakta olduğu politika bileşiminin finansal istikrar üzerindeki etkilerini yakından izlemeye devam edeceği ve gerekli gördüğü takdirde ilave tedbirler alacağı vurgulandı.
‘Kademeli’ olarak azalabilir
Euro bölgesinde artan kamu borcunun sürdürülebilirliği endişelerinin, gelişmekte olan ülkelere sermaye akımlarında nispi bir zayıflamaya yol açtığını belirten banka, raporunda şu görüşlere yer verdi: “Banka, bu doğrultuda günlük döviz alım ihalelerindeki tutarı indirdi. Söz konusu zayıflamanın devam etmesi halinde, günlük döviz ihalelerinde alımı yapılacak tutar kademeli olarak azaltılmaya devam edilebilecek. Böyle bir durumda piyasaya bu kanaldan arz edilecek Türk Lirası likidite tutarı da azalacağından kredi büyümesi açısından 2011 yılının ikinci yarısında zorunlu karşılık oranlarında ilave artışlara duyulabilecek ihtiyaç azalmış olacak.”
Piyasa şimdi de ‘ek önlem’i tartışıyorMERKEZ Bankası’nın raporundaki mesajlar, zorunlu karşılık oranlarında yeni bir artış bekleyen uzmanları, ‘ek önlemlere’ yönlendirdi. Ek önlemler denilince akla ilk gelenler ise, yabancı yatırımcılardan alınan stopaj vergisinin artırılması ve ithalata frenleyecek vergisel artışlar oldu. BGC Partners Başekonomisti Özgür Altuğ, ek tedbirlerin gerektiğini vurgularken, “Kredi büyümesindeki yavaşlamanın tahmin edilenden daha sınırlı olabileceğine yönelik halen şüphelerimiz bulunuyor” dedi. Garanti Yatırım Stratejisti Tufan Cömert de, kredilerdeki yüzde 35’lik artış hızının munzam konusunda alınan önlemlerin ‘hala işe yaramadığı’ şeklinde yorumlanabileceğini söylerken, “Yıl sonuna kadar faiz artırımı beklemiyoruz. Munzam karşılıklardaki politikayı ise diğer kurumların
seçim sonrasında alacağı önlemler belirleyecek” değerlendirmesi yaptı.
Kredi artışı 1 puan hız kestiMERKEZ Bankası Finansal İstikrar Raporu’nda ‘alınan önlemler sonrasında kredi artış hızındaki ivmelenme durdu’ denilirken, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre kredilerdeki düşüş oranı 1 puan oldu. Veriler, toplam kredilerdeki artış hızının 20 Mayıs haftasında yıllık bazda yüzde 35 olduğunu gösterdi. Bu oranla birlikte toplam krediler 594.9 milyar liraya ulaştı.