Merkez Bankası'ndan çok sert faiz artırımı

Merkez Bankası olağanüstü toplantısını gerçekleştirdi. Toplantıdan çok keskin faiz artışı kararı çıktı. Politika faizi olan 1 haftalık repo faizi yüzde 4.5'tan yüzde 10'a çıkardığını belirtti. Merkez Bankası gecelik borç verme faizini yüzde 7,75'ten yüzde 12'ye çıkardı. Ekonomistler bu kararla birlikte TL'nin kısa vadede dolara karşı değer kazanacağını belirtti.

Merkez Bankası Türkiye ve dünyanın merakla beklediği kararını açıkladı. Karara göre haftalık repo faizi yüzde 4.5'tan yüzde 10'a çıktı. Ekonomistler Merkez Bankası'nın bu faize dokunmayacağını tahmin ediyordu.

Karara göre faiz koridorunun üst bandını temsil eden gecelik borç faizi artarak yüzde 7.75'ten yüzde 12'ye yükseldi. Geç likidite penceresi de yüzde 15'e yükseltildi. Borçlanma faizi ise yüzde 3.5'tan yüzde 8'e çıktı.

Merkez Bankası aynı zamanda fonlama için yüzde 4.50'tan yüzde 10'a çıkartılan 1 haftalık repo faizinin temel alınacağını belirtti.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), gecelik borç verme faiz oranını en son 20 Ağustos 2013 tarihli Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında 25 baz puan artırarak yüzde 7,25'ten yüzde 7,75'e yükseltti. Yakın dönem gelişmelerinin değerlendirilmesi ve fiyat istikrarı için gerekli politika tedbirlerinin alınması amacıyla bugün toplanan PPK'nın kararları yarın piyasaların yönü üzerinde belirleyici olacak. TCMB, en son ara PPK toplantısını 4 Ağustos 2011 tarihinde gerçekleştirmiş ve toplantıda politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını yüzde 6,25'ten yüzde 5,75'e düşürürken, TCMB borçlanma faiz oranını yüzde 1,50'den yüzde 5'e yükseltti.

TCMB, yüzde 7,75 olan gecelik borç verme faizini (faiz koridorunun üst bandı - İstikrarlı Fonlama Oranı / İFO -2) en son 20 Ağustos 2013 tarihli PPK toplantısında 25 baz puan artırarak yüzde 7,25'ten yüzde 7,75'e çıkardı, politika faizinde ve borçlanma faizinde herhangi bir değişiklik yapmadı. Borç verme faizi 2013 yılında 4'ü indirim ve 3'ü artırım olmak üzere 7 defa değiştirildi. 16 Nisan 2013 tarihli PPK toplantısında borç verme faizi yüzde 7'den yüzde 6,50'ye düşürüldü. Son 5 PPK toplantısında yüzde 7,75 olan borç verme faiz oranında değişiklik olmadı.

DOLAR BİR ANDA SERT DÜŞTÜ

Merkez Bankası'nın kararı öncesi 2.2550 TL seviyesinde bulunan dolar ise kararın ardından dolar çok sert düşerek 2.2090 TL'ye kadar düştü.

"TL İÇİN ÇOK ÖNEMLİ KARAR"

Odea Bank Ekonomik Araştırmalar Müdürü İnanç Sözer bu kararı olumlu bulduğunu belirtti. Kararın sürpriz etkisinin çok yüksek olduğunu belirten Sözer "Karar sonrası anlıyoruz ki Merkez Bankası faiz koridorunu sadeleştiriyor. Yüzde 4.50'den yüzde 10'a çıkarılan 1 haftalık repo faizinden fonlama yapılacağını açıklaması TL için çok olumlu. Nitekim dolar 2.19 TL'ye kadar düşmüş görünüyor. Bu karar gösteriyor ki Merkez Bankası'nın 2014 yüzde 6.6 enflasyon tahminini bu faiz kararına göre yapmış. Bu kararın etkisi borsada bankacılık endeksine olumsuz etkisi olabilir. Ancak Merkez Bankası'nın attığı aktif adımın özellikle döviz borcu olan şirketler için iyi bir haber olduğunu belirtmek gerekir. Bu da borsada Sınai Endeksi'nin yükselişine yol açabilir" dedi.

"FED'İN OLUMSUZ ETKİSİNİ HAFİFLETİR"

Bahçeşehir Üniversitesi İsmet Demirkol ise bu kararın dolar/TL'de aşağı yönlü etki yaratacağını ve FED'in tahvil alım azaltımı kararının negatif etkisini şu an için ortadan kaldırdığını belirtti. Demirkol "Bu karar beklentilerim olan 300 baz puanın çok üzerinde. Alınan kararın döviz piyasasına etkisinin olumlu olacağını düşünüyorum. Merkez Bankası Mayıs 2013'de alması gereken kararı Ocak 2014'de almış oldu. Piyasalar açısından özellikle Dolar/TL de aşağı yönlü sert hareketler görmek mümkün olacak. Diğer yandan Borçlanma Faiz oranı nı yüzde 3.5'dan yüzde 8'e yükseltmesi, ve politika faizini de yüzde 4.5'den yüzde 10'a yükselterek Enflasyon ve fiyat istikrarı konusunda ne kadar kararlı olduğunu göstermiş oldu. Alınan bu karar, FED'in 10 milyar dolarlık tahvil azaltım kararının negatif etkisini şu an için ortadan kaldırmıştır diye düşünüyorum. Önümüzdeki süreçde FED'in tahvil azaltım miktarını 20- 30 milyar $ azaltması durumunda ise sermaye girişlerindeki azalmanın devam etmesi durumunda üst bandda % 14 seviyelerini görmemiz mümkün olabilir" diye konuştu.

"ARTIK FAİZİ KULLANACAĞIZ" DEMİŞTİ

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı dünkü Enflasyon Raporu basın toplantısında faiz enstrümanı hakkında kritik açıklamalarda bulunmuştu. Merkez Bankası’nın daha önceki zor dönemlerde nasıl tedbir aldıysa bundan sonra da alacağını vurgulayan Başçı, kurdaki harekete döviz satışıyla müdahale edildiğini, bundan sonra dövizin yanı sıra faiz aracını da kullanacaklarını anlattı. Faizin Merkez Bankaları için en temel, en vazgeçilmez politika aracı olduğunu vurgulayan Başçı, döviz rezervlerinin daha hızlı azalmaması için artık faiz aracını da kullanacaklarını açıklamıştı.

"KREDİ MALİYETLERİNİ YÜKSELTECEK AMA DAHA CİDDİ RİSKLERİ AZALTACAK KARAR"

Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Erhan Aslanoğlu ise "Bu karar başlangıçta kredi maliyetlerini yükseltecek. Tüketim ve yatırımlar üzerinde olumsuz bir etki yaratabilecektir. Öte yandan Merkez Bankası ironik şekilde daha fazla faiz artmaması için bu artırım kararını aldı. Özellikle kurun enflasyona etkisi azaldığında yıl içinde faizin daha fazla yükselmeyeceğini görebiliriz. Kısa vadede bazı olumsuz etkileri olsa da daha ciddi olumsuz riskleri azalttığından önemli bir karar" dedi.

"MERKEZ BANKASI TOKADI VURDU"

İntegral Yatırım Ekonomik Araştırmalar Müdürü Egemen Candır Merkez Bankası'nın bu kararla şahin bir politika benimsediğini belirterek "Merkez Bankası tokadı vurdu. Ortalama faiz yüzde 10'u buldu dedi. Candır "Merkez Bankası, bu uygulaması ile geçtiğimiz sene FED’in parasal genişlemede azaltma yapabileceği beklentilerini fiyatlamasından bu yana piyasalarda oluşan faiz artırımı beklentisini karşılamış oluyor. Bu şekilde, TCMB’nin normal günlerde yüzde 7,10 civarındaki bankalara uyguladığı ortalama borçlanma faizi de yüzde 10’un üzerine çıkmış oluyor. Bu ciddi anlamda TL lehine bir hareket olarak algılanabilir ve yarınki FED toplantısının yaratabileceği riski de bu şekilde TCMB fiyatlamanın içine almış oluyor" dedi.

POLİTİKA FAİZİNİN YOLCULUĞU

Merkez Bankası, 18 Mayıs 2010 tarihli PPK toplantısında teknik faiz ayarlamasına giderek, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını yüzde 7 olarak belirlemişti. 17 Haziran 2010 tarihli PPK kararında bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı "politika faizi" olarak adlandırıldı. Bu tarihten 19 Kasım 2013 tarihine kadar "politika faizi" tabiri kullanıldı ve "politika faizi" 19 Kasım 2013 tarihli PPK kararında tekrar "bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı" olarak anıldı.

Politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı, en son 16 Mayıs 2013 tarihli PPK toplantısında yüzde 5'ten yüzde 4,50'ye indirildi. Politika faizi tabirinin kullanıldığı tarihten bugüne politika faizi, 2 kez 25 ve 4 kez de 50 baz puan düşürülürken, politika faizinde hiç artış yapılmadı.

Öte yandan son 8 PPK toplantısında yüzde 4,50 olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranında herhangi bir değişiklik olmadı.

Merkez Bankasının gecelik borçlanma faizi (faiz koridorunun alt bandı) 2013 yılında 4 defa düşürüldü. En son 16 Mayıs 2013 tarihli PPK toplantısında yüzde 4 olan borç verme faizi 50 baz puan düşürülerek yüzde 3,50'ye düşürüldü. Borç verme faizi en son 4 Ağustos 2011 tarihli PPK toplantısında 350 baz puan artırılarak yüzde 1,50'den yüzde 5,00'e yükseltildi. Öte yandan son 8 PPK toplantısında yüzde 3,50 olan borç verme faiz oranında ise herhangi bir değişikliğe gidilmedi.


AÇIKLAMANIN TAM METNİ


Sayı: 2014-07 28 Ocak 2014

PARA POLİTİKASI KURULU KARARI

Toplantı Tarihi: 28 Ocak 2014

Toplantıya Katılan Kurul Üyeleri
Erdem Başçı (Başkan), Ahmet Faruk Aysan, Murat Çetinkaya, Turalay Kenç, Necati Şahin, Abdullah Yavaş, Mehmet Yörükoğlu.

Merkez Bankası bünyesindeki Bankalararası Para Piyasası ve Borsa İstanbul Repo–Ters Repo Pazarlarında uygulanmakta olan faiz oranları ile bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının aşağıdaki gibi belirlenmesine karar verilmiştir:

a) Gecelik faiz oranları: Marjinal fonlama oranı yüzde 7,75’ten yüzde 12’ye, açık piyasa işlemleri çerçevesinde piyasa yapıcısı bankalara repo işlemleri yoluyla tanınan borçlanma imkanı faiz oranı yüzde 6,75’ten yüzde 11,5’e, Merkez Bankası borçlanma faiz oranı yüzde 3,5’ten, yüzde 8’e yükseltilmiştir.

b) Bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı yüzde 4,5’ten yüzde 10’a yükseltilmiştir.

c) Geç Likidite Penceresi faiz oranları: Geç Likidite Penceresi uygulaması çerçevesinde, Bankalararası Para Piyasası’nda saat 16.00–17.00 arası gecelik vadede uygulanan Merkez Bankası borçlanma faiz oranı yüzde 0 düzeyinde sabit tutulurken, borç verme faiz oranı yüzde 10,25 düzeyinden yüzde 15 düzeyine yükseltilmiştir. Son dönemlerde iç ve dış piyasalarda risk algılamasını olumsuz etkileyen gelişmeler yaşanmaktadır. Bu süreçte Türk lirasında belirgin bir değer kaybı ve risk priminde kayda değer bir artış gözlenmiştir. Merkez Bankası bu gelişmelerin enflasyon ve makroekonomik istikrar üzerindeki olumsuz yansımalarının sınırlanması için üzerine düşeni yapacaktır. Bu çerçevede Kurul, fiyat istikrarını sağlamak amacıyla güçlü bir parasal sıkılaştırma yapmaya ve operasyonel çerçeveyi sadeleştirmeye karar vermiştir.

Bu doğrultuda, (i) bir hafta vadeli repo faiz oranı yüzde 4,5’ten yüzde 10’a çıkarılmıştır; (ii) önümüzdeki dönemde Merkez Bankası fonlaması temel olarak marjinal fonlama oranı yerine bir hafta vadeli repo faiz oranından sağlanacaktır.

Enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar para politikasındaki sıkı duruş sürdürülecektir. Bu duruş altında enflasyonun 2015 yılının ortaları itibarıyla yüzde 5 düzeyine ulaşacağı öngörülmektedir. Açıklanacak her türlü yeni verinin ve haberin Kurul’un geleceğe yönelik politika duruşunu değiştirmesine neden olabileceği önemle vurgulanmalıdır. Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti beş iş günü içinde yayımlanacaktır.