Merkez bankalarından tüm zamanların rekoru

AA muhabirinin ABD Ulusal Enflasyon Birliği (NIA) verilerinden yaptığı derlemeye göre, ABD Merkez Bankası (Fed), Avrupa Merkez Bankası (ECB), Japonya Merkez Bankası, (BoJ), İsviçre Merkez Bankası (SNB), İngiltere Merkez Bankası (BoE) ve Çin Merkez Bankasının (PBoC) toplam varlıkları, geçen yılın mayıs ayında, 2006'daki aynı aya göre yüzde 239 artarak 4,9 trilyon dolardan 16,9 trilyon dolara çıktı. 

Söz konusu bankaların toplam varlıkları, para politikasını yönettikleri ülkelerin gayrisafi yurt içi hasılalarının (GSYH) yaklaşık yüzde 36’sına ulaşırken, bu oran 2006’da yüzde 14,3 seviyesinde bulunuyordu. Büyüme hızına ilişkin endişeler dolayısıyla küresel piyasalarda son dönemde kaygıyla takip edilen Çin Merkez Bankası, toplamda 5 trilyon 497 milyar dolarla en fazla varlığa sahip banka olarak dikkati çekerken, söz konusu varlıklar bu ülkenin 2015 yılı GSYH'sinin yüzde 52,92’sine denk geliyor.

Bu oran 10 yıl önce GSYH’nin yüzde 56,31’ne denk geliyordu. Dünyanın en büyük ekonomisi ABD'nin para politikalarını yöneten Fed’in toplam varlıkları 4 trilyon 495 milyar dolarla ülkenin GSYH’sinin yüzde 25,41’ine ulaşırken, bu oran 2006'da yüzde 6,17 seviyesinde bulunuyordu. Japonya Merkez Bankasının varlıkları 2 trilyon 834 milyar dolarla ülkenin geçen yılki GSYH'sinin yüzde 70'ine ulaştı, bu oran 2006'da yüzde 24,27 seviyesindeydi. 

İNGİLTERE'NİN 634 MİLYAR DOLARI VAR

Euro Bölgesi ekonomisini canlandırmak için faiz indirimine giden Avrupa Merkez Bankasının toplam varlıkları da 2 trilyon 820 milyar dolara ulaştı. Bu da Euro Bölgesi'nin toplam GSYH’sinin yüzde 25’ini oluştururken, bu oran 2006’da yüzde 12,52’ye denk geliyordu. Avrupa Birliği'nden (AB) ayrılıp ayrılmayacağı ile gündeme gelen İngiltere'nin Merkez Bankası da 634 milyar dolarlık varlığa ulaştı.

10 yıl önce ülkenin GSYH’sinin yüzde 6,37’sine denk gelen varlık tutarı, geçen yıl sonunda yüzde 22,38’e yükseldi. Ülkedeki faizleri negatifte tutan İsviçre Merkez Bankasının toplam varlıkları da 609 milyar dolar oldu. Bankanın varlıkları ülkenin GSYH’sinin yüzde 88,42’ine ulaşırken, bu oran 2006’de yüzde 19,82 seviyesinde bulunuyordu. 

BİLANÇOLAR GENİŞLEMEYİ SÜRDÜRECEK

Konuya ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Ziraat Yatırım Ekonomisti Bora Tamer Yılmaz, gelişmiş ülke merkez bankalarının ekonomileri destekleyici duruşlarını sürdürdüğünü söyledi. Yılmaz, Fed’in parasal genişleme sürecini tamamlayarak para politikasını normalleştirmeye başlasa da bilançoda henüz küçülme planlamadığını anlattı. Avrupa Merkez Bankası ve Japonya Merkez Bankasının ise parasal genişleme süreçlerinde daha kaydedecek yolları bulunduğunu belirten Yılmaz, şöyle konuştu: “Bu nedenle her iki ekonomi de güçlenene kadar merkez bankalarının bilançoları genişlemeyi sürdürecektir. Gelişmiş ülke merkez bankalarının likidite kanalı üzerinden yürüttükleri politikalar gelişmekte olan ülkelere fon akımları için zemin hazırlamakta. Mart ayında artan fon akımlarının Avrupa Merkez Bankası’nın bu hafta açıkladığı yeni teşviklerle önümüzdeki dönemde artarak sürebileceğini öngörmekteyiz.”