Menkul kıymet gelirine stopajdan dönüş yok

1 Ocak 2006’dan itibaren ihraç edilecek Hazine bonosu ve devlet tahvillerinin faiz gelirleri veya alım satım kazancı üzerinden, yüzde 15 oranında stopaj kesintisi yapılacak. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan ile Devlet Bakanı Ali Babacan, ortak basın toplantısı düzenleyerek, bu konuda herhangi bir değişiklik olmayacağını açıkladılar. İki bakan bu açıklamayı aynı anda yaparak, düzenlemenin değişeceği ya da erteleneceği yönünde son dönem piyasalarda oluşan beklentileri ortadan kaldırmış oldu. Unakıtan eski sistemdeki karmaşıklığın giderilerek basitleştirilen sisteme ilişkin yasa tasarısının ‘birkaç gün’ içinde gönderileceğini, bunu yılsonuna kadar da çıkaracaklarını açıkladı. Yeni sistemle, piyasaları bozucu eşitsizliğin, hesaplama ve indirimlere ilişkin farklı uygulamaların ortadan kalktığını söyleyen Unakıtan, vergi tabanını bütün mükellef ve ürünlere yaygınlaştırılarak piyasanın bütünüyle kayıt altına alındığını vurguladı.Unakıtan yeni sistemi şöyle anlattı:

YABANCILARA MAHSUP İMKANI:

Yabancılar, Türkiye’de elde ettikleri kazanç üzerinden çifte vergilendirmeiy önleme anlamaları gereğince ödedikleri vergileri, anlaşma kuralları çerçevesinde kenid ülkelerindeki bu kazanç üzerinden ödeeycekleri vergilerden mahsup edebilecekler.

AĞIRLIKLI ORTALAMA’YA RET:

Menkul kıymetlerin vergiye tabi alım satım kazancının belirlenebilmesi için mevcut maddede ‘ilk giren ilk çıkar’ yöntemi yer alıyor. Bu yöntemin ‘ağırlıklı ortalama yöntemi’ ile değiştirilmesi talebi reddedildi. ‘Ağırlıklı ortalama’ yöntemi, hisse senedi alım satım kazançlarının vergilendirilmesi için gerekli olan ‘elde tutma süresi’nin hesabı açısından teknik sıkıntılara yol açacaktı. Uygulamada güçlüklerin aşılması için aynı gün alım satımlarda yalnızca gün içinde ağırlıklı ortalama yönteminin kullanılmasına olanak tanınacak.
BİLGİYLE SINIRLI:

Banka ve aracı kurumların stopaj yapma sorumluluğunun yaratıtğı tedirginlik, sorumluluk sınırları belirgin hale getirilerek giderilecek. Yapılacak yasal düzenlemeyle, her kurumun sorumluluğu, kendisine gelen bilgi ve belgeyle sınırlı hale getirilecek.

İHTİYARİ BEYANNAME:

Farklı aracı kurumlarda, farkıl dönem ve finansal araçlarad oluşan kar ve zararların birbirinden mahsup edilememesinden kaynaklanan sorun giderilecek. Yasayla yatırımcılara (yerli/yabancı) ‘ihtiyari beyanname’ verme imkanı sağlanacak. Bir takvim yılında, birden çok banka ve aracı kurumda doğan kar ve zararı, birden fazla dönemde doğan kar ve zararı, aynı tür menkul kıymetlerde doğan kar ve zararın mahsubu için ‘ihtiyari beyanname’ verilebilecek. İsteyen yükümlü beyanmameyle zararlarını kazançlarından düşebilecek. Beyannamedeki gelirlere artan oranlı vergi tarifesi değil, yüzde 15’lik tek oran uygulanacak.

OPSİYONA ERTELEME:

Türkiye’de faal tam yükümlü kurumların kendi aralarında veya yurtdışında yerleşik banka ve benzeri finans kurumlarıyla yaptıkları vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinden elde edilen kazançların vergilendirilmesi bir yıl ertelenecek. Gerçek kişilerin türev sözleşme işlemlerinindeki vergileme ise mevcut yasadaki gibi sürecek.

BANKALARIN PARASI MUAF:

Bankaların kendi aralarındaki mevduattan, aracı kurumların borsa para piyasasında değerlendirdikleri kendilerine ait paralardan elde ettikleri faizler tevkifat kapsamından çıkarılacak. Hisse senedi alım satım kazançlarının kesintiye tabi tutulması için gerekli iki yıllık süre bir yıla indirecek. Yabancı kurumların 1 Ocak 2006’dan önce ihraç edilern kamu kağıtlarından, bu tarihten sonra sağlayacakları kazançların kesintiye tabi tutulacak olmasının yarattığı sıkıntı yasayla giderilecek. Yabancı yatırımcılara da yerli yatırımcılara olduğu gibi eski hükümler uygulanacak.

Babacan: Piyasada tüm dengeler yeniden kurulacak

DEVLET Bakanı Ali Babacan, ‘basit, kolay ve modern’ olarak nitelediği bu sisteme çalışmaya başladıklarında önüne oldukça kalabalık bir doküman getirildiğini açıklayarak , ‘Hem anlaşılması zordu. Hem de adalet konusunda da sıkıntılar olduğunu gözledik’ dedi. ‘1 Ocak’tan itibaren yeni vergi sistemine göre piyasadaki dengeler yeniden kurulacak’ diyen Babacan şöyle konuştu: ‘Eski ve yeni vergi usulleri farklı. Bunu şeffaf biçimde yaptığımız sürece, böyle açık bir piyasada sermaye hareketinin önünde hiçbir engelin olmadığı, piyasada mekanizma en doğruy fiyatlaır oranları nasılsa bulacaktır diye düşünüyoruz’

ÇOK GELİR BEKLEMİYORUZ:

Unakıtan ve Babacan 2006’da çıkarılan kağıtlara uygulanacak olan yüzde 15 stopajdan gelecek yıl çok gelir beklenmediğini, böyle bir hedef de bulunmadığını söyledi. Unakıtan, üç yıllık gelir hedefinde bu kalemde önemli bir gelir bulunmadığını hatırlatan birn gazeteciye, faizlerin düşmesi nedeniyle tahminlerin de buna göre belirlendiğini söyledi. Babacan da bu kalemden sağlanacak gelirlerin ‘genel dengeleri etkileyecek rakamlar’ olmadığını söyledi.

Yabancılara mülkte

iki imza kaldı: Unakıtan, yabancılar mülk satışı ile ilgili olarak da, şunları söyledi: ‘Anayasa Mahkemesinin kararından sonra üç ayda çıkarmamız gereken kanun, tatil nedeniyle gecikti. Şimdi yasa hazır. Ben de imzamı attım. Sayın Babacan ile Sayın Başbakanımızın imzaları kaldı. Bir hafta, on gün içinde tamamlanıp Meclis’e süratle intikal edecek.’

Unakıtan: Eminönü’ndeki kuş yemlenirse kaçmaz

KEMAL Unakıtan, yeni uygulamanın yabancı sermayenin kaçışına yol açıp açmayacağı sorusuna, şu yanıtı verdi: ‘Yabancı sermaye güven ve istikrar olan yere gelir. Güven ve istikrar olmayan yerde, vergi almayıp üstüne birşeyler verseniz bile sermaye gelmez. Eminönü’ndeki kuşlar misali. Kuş kendini güvende hisseder bir de istikrar olur da yemlenirse hiç merak etmeyin kuşlar oraya gelir. Bizim şimdiye dek izlediğimiz metot güven ve istikrarı yakalamak.’ Unakıtan, yabancı sermaye için önemli olanın ‘ikide bir vergilerin değişmemesi’ olduğunu söyleyerek, ‘Türkiye yabancı sermaye için önemli ve cazip bir ülkedir ve aynen süreceğine inanıyoruz’ dedi.