Güncelleme Tarihi:
TÜRKİYE duayen işadamlarından birini daha kaybetti. Cumhuriyetten sadece bir yaş genç olan Borusan Holding’in kurucusu ve Onursal Başkanı Asım Kocabıyık, 88 yaşında vefat etti. 1924 yılında Afyon’un Tazlar Köyü’nde doğan Asım Kocabıyık, Türkiye’nin sanayileşme serüveniyle özdeşleşmiş, cumhuriyetin ilk kuşak sanayicilerindendi. İş hayatına 1944’te henüz öğrenciyken, babasının kurduğu İstikbal Ticaret şirketinde çalışarak başladı. TÜSİAD’ın da kurucularından olan Kocabıyık, 57 yıl Borusan Grubu’na liderlik yaptı. Borusan, bugün çelik, distribütörlük, lojistik ve enerji alanlarında faaliyet gösteren 6 bin çalışanı olan bir grup.
DUAYEN İŞADAMI ASIM KOCABIYIK'IN HAYAT HİKAYESİ
HAYIRSEVERLİĞİ TEŞVİK ETTİ
Sanayi alanındaki öncülüğünün yanında eğitim, kültür ve sanata yaptığı yatırımlarıyla tanınan hayırsever işadamı Asım Kocabıyık, “Bu memlekete gönül borcum var, hayatım boyunca bunu ödemek için çalıştım” diyordu. Hem kendi grubup şirketlerine hem de iş dünyasına sürekli sosyal sorumluluk projeleri yapmalarını, ülkenin kültür ve eğitim hayatına katkıda bulunmalarını tavsiye ediyordu. Bir röportajında eğitime fabrikalar yatırımı kadar para harcadığını söylemişti.
24 YAŞINDA BAŞA GEÇTİ
1944’te İktisat Fakültesi’nde 20 yaşında öğrenciyken babasının kurduğu, demir-çelik ithalatı yapan İstikbal Şirketi’nde ortak olarak yer aldı. 1946-1948 yılları arasında, İstiklal Caddesi’nde ortak olarak çalıştığı tüccar-terzilik işinde yünlü kumaşlarlarla ilgili tecrübe kazandı. Bu süreçte sanat çevresiyle yakın ilişkiler kurdu. Babası 58 yaşında kalp krizinden vefat edince, Beyoğlu’na veda edip 1952’de İstikbal Şirketi’nin başına geçti. Babasını kaybetiğinde bütün alacaklıların üzerine geldiği 24 yaşındaki genç, birkaç yıl içerisinde işleri toparlayarak dikkatleri üzerine çekti. 1958 yılında Borusan Boru Sanayii’ni kurarak ilk sanayi yatırımını yaptı. Yakın arkadaşı 8’inci Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın “Az yatırımla tüketim maddeleri ve hazır gıda üretimi” tavsiyesine sıcak bakmayıp iyi bildiği demir-çelik yatırımlarında ısrar etti. Kocabıyık, ihracat serüvenini ise bir röportajında şöyle anlatmıştı:
“1969’da Türkiye ihracat yapıyor, boru da ihrac ediyor desinler diye, sırf nam için başladım.”
Başarısını ‘mutlu evlilik’ ile açıkladı
ASIM Kocabıyık 57 yıllık iş hayatındaki başarısının sırrını ise ‘mutlu evlilik’ ile açıkladı. Kocabıyık “Çalışma hayatımın ilk yıllarında sıkıntılar içinde geçen işlerim, evlendikten sonra düzeldi. Evlilik ve çocuklarımın doğumu bana uğurlu geldi” demişti. 1954 yılında Nurhan Kocabıyık’la evlenmiş Ahmet, Zeynep ve Nükhet isimlerini verdikleri üç çocukları olmuştu.
‘İngilizce öğrenmesem demir tüccarı kalırdım’
· İlköğrenimini ve ortaokulun bir kısmını Afyon’da, lise öğrenimini İstanbul Erkek Lisesi’nde tamamladı. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ni 1947’de bitirdi. İngiltere’de dil eğitimi aldı. “İngilizce öğrenmeseydim demir tüccarı kalırdım” derdi.
· Borusan Oto, BMW ile başladığı distribütörlüklere 1995’te Rolls Royce’u, 1998’de ise Land Rover’ı ekledi.
· 1994’te Borusan Makina, Caterpillar’ın Türkiye yetkili temsilciliğini aldı. Türkiye’nin ikinci büyük soğuk sac üreticisi Borçelik faaliyete geçti.
Atatürk rozeti
ASIM Kocabıyık, cumhuriyetin kurucularına duyduğu şükran ve minneti sık sık telaffuz ederdi. Yakasındaki Atatürk rozetini hep taşır, asla çıkarmazdı. Tam doğum tarihini bilmiyordu. Yıllar önce Avusturya’ya girmeye çalışırken polis 1924’ü yeterli bulmayıp, doğum tarihini sorunca, 23 Nisan tarihini uydurmuştu. Atatürk rozeti alemet-i farikası olarak görülürdü. 2007’de söylediği, “Eğer AKP’nin payı yüzde 50’yi bulduysa bu memleket kayboldu demektir” sözü uzun süre tartışılmıştı.
Oğula iki öğüt
HENÜZ 2000 yılına yeni girilmişti ki ‘emeklilik’ kelimesini sözlüğünden çıkardığını söylüyordu. 2001’de işleri oğlu Ahmet Kocabıyık’a bırakırken şu öğüdü veriyordu:
· Borçlanmaya çok dikkat et. Mümkünse hiç borçlanma.
· Çalıştırdığın insanlara karşı saygılı ol, müşfik ol, anlayışlı ol, adil ol.
Babasından etkilendi
BABASINI şöyle anlatmıştı: “Kara sakallı bir köy bakkalı olan babamın Afyon’da sakalı yoktu, henüz kravatı da yoktu. İstanbul’a geldikten bir yıl sonra kravat takmaya başladı. Şehrin tanınmış terzilerinden giyinir, en lüks kravatları alırdı. Türkiye’de bulunan yabancı firmaların delegeleriyle arkadaşlık kurardı.”
NE DEDİLER
Cumhuriyet’in aydın işadamıydı
DOĞAN Holding Onursal Başkanı Aydın Doğan: “Değerli dostum, Türk sanayiinin öncü liderlerinden, Borusan’ın kurucusu Asım Kocabıyık’ın vefatınından derin teessür duydum. Sayın Kocabıyık, Cumhuriyetimizin aydın bir işadamı olarak, sadece Türk sanayiinin gelişmesine değil aynı zamanda ülkemizin eğitim ve sanat hayatına da çok değerli katkılar yapmış ve arkasında önemli eserler bırakmıştır. Asım Kocabıyık’a Allah’tan rahmet dilerken, ailesinin, Borusan camiasının ve iş dünyasının acısını paylaşırım.”
Genç girişimciler için ‘rol model’di
TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu: “O iş dünyası için duayen, genç girişimciler için bir rol modeldi. Ülkemize katkıları hiç unutulmayacak. Türk sanayisine damgasını vurmuş, bütün girişimcilere örnek olmuş bir duayeni kaybetmenin kederini tüm iş camiası ve ülke olarak yaşıyoruz. Onun hayatından; binlerce insana iş ve aş, eğitime, kültüre, sanata çok büyük katkılar, sevgi ve dostluk gibi gurur ve onur veren bir miras kaldı. Asım Kocabıyık ağabeyimiz her fırsatta ‘Bu memlekete gönül borcum var. Bunu ödemek için çalıştım’ derdi.”
Kültür ve sanata katkısı büyük
TÜSİAD Başkanı Ümit Boyner: “Türk sanayisinin duayen ismi Asım Kocabıyık’ı kaybetmiş olmanın derin üzüntüsü içerisindeyiz. Türkiye kendisini Türk sanayisine, eğitim ve kültür-sanat hayatına yaptığı değerli katkılarıyla hatırlayacak. Merhuma Allah’tan rahmet, başta değerli ailesi olmak üzere tüm Borusan Grubu çalışanlarına başsağlığı dileriz.”
Yatırımlarıyla çığır açtı
TÜRKİYE İhracatçı Birlikleri Başkanı Mehmet Büyükekşi: “Türk sanayisinin gerçek duayenlerinden, saygıdeğer bir insandı. Ailesine baş sağlığı diliyorum. Özellikle de bu grup gerçekten yaptıkları yatırımlarla Türk sanayisinde büyük bir çığır açtı. Umarım bundan sonra da aynen yatırımlarına devam ederler.”
Demir-çeliğin duayeniydi
KİBAR Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kibar: “Türkiye demir-çelik sektöründe duayen bir isimdi. İş dünyası çok şey öğrendi ondan. Birçok gence ufuk açtı. İnşallah yarattığı değerler daha illeri nesillere sağlıklı bir şekilde ulaşır. Toprağı bol olsun.”
Örnek alınacak derslerle dolu
İSTANBUL Ticaret Odası (İTO) Başkanı Murat Yalçıntaş: “Sanayimizin yüz akı kuruluşlarından Borusan Holding’in kurucu ve Onursal Başkanı, Asım Kocabıyık Cumhuriyetimizin ilk nesil sanayicilerinden biriydi. Her zaman
sosyal sorumluluk anlayışının örnek ismi ve sivil toplum kuruluşlarındaki sağduyunun sesi olmuştur. Mümtaz kişiliği ise sadece ekonomi tarihimiz açısından değil, Cumhuriyet tarihimiz açısından da alınacak derslerle dolu. Minnetle ve şükranla anacağız.”
Mütevazı sanayici
İSTANBUL Sanayi Odası (İSO) Başkanı Tanıl Küçük: “İlk kuşak sanayicilerimizden Asım Kocabıyık çok saydığım ve sevdiğim bir büyüğümüzdü. Borusan Holding’i, ekonomik başarıların yanına, eğitime, sanata ve kültüre destek veren çağdaş bir anlayışı da ekleyerek, Türkiye’nin en büyük ve en saygın gruplarından biri haline getirmeyi başardı. Çalışkan, dürüst ve mütevazı sanayici kimliğinin yanı sıra, hayırseverliği ve erdemli duruşu ile de örnek bir insandı. Odamıza büyük emekleri geçen ve bizlere ışık tutacak çok değerli büyüğümüz Asım Kocabıyık’a Allah’tan rahmet diliyoruz.”
İş dünyasının liderlerinden
BÜLENT Eczacıbaşı: “Asım Kocabıyık, sanayimize, eğitime, kültür ve sanat dünyamıza çok sayıda başarılı kurumlar armağan etmiş, iş dünyamızın en büyük liderleri arasında yerini almıştır. Unutulmaz hizmetleri ve saygın kişiliği genç kuşaklara her zaman örnek olacaktır. Kendini ülkesinin parlak geleceğine adayan hizmet anlayışı ile hepimizi derinden etkilemiş olan büyüğümüzü kaybetmiş olmaktan derin üzüntü duyuyoruz.”
‘Sister’ım Asım Bey ile evlendi
KALE Grubu Onursal Başkanı İbrahim Bodur: “Asım Bey, gençliğinden bu yana ailece tanıdığım dostlarımdan biri. Ben Robert Kolej’de okurken, Robert Kız Koleji’nden de soyadı sırasına göre ‘sister’ seçilirdi. Benim ‘kız kardeşim’ Nurhan Bilek’ti. Kolejden sonra Asım Bey ile evlendi. Asım Bey ile ailece görüşmeye çok eskilerden başladık. 1950’lerde, sanayileşmenin ülkemiz için vazgeçilmez bir kalkınma unsuru olduğuna inanarak fabrikalarımızı kurduk. İstanbul Sanayi Odası’nda da birlikte çalıştık.”