MB: Enflasyon orta vadede yeniden düşüşe geçer

Banka, söz konusu gelişmelerin aylık enflasyonu yaklaşık 1 puan yüksek çıkardığını ve yıllık bazda enflasyonun yükselmesine yol açtığını bildirdi. Gıda fiyatlarının etkilediği kalemler ve yönetilen yönlendirilen fiyatlar hariç tutulduğunda enflasyonun olumsuz bir görünüm sergilemediği görüşünü dile getiren Banka, elektrik ve doğal gaz gibi kalemlerdeki olası fiyat ayarlamaları ve gıda fiyatlarına ilişkin belirsizlikler kısa vadede risk oluştursa bile orta vadede enflasyonun yeniden düşüş eğilimine gireceği tahmininde bulundu.

Merkez Bankası’nın Kasım ayı fiyat gelişmelerine ilişkin değerlendirmesinde, geçen ay tüketici fiyatlarının, yönetilen/yönlendirilen fiyatlardaki belirgin yükselişin etkisiyle yüzde 1.95 oranında arttığı ve yıllık enflasyonun yüzde 8.40 olarak gerçekleştiği belirtildi. Gıda ürünlerinde kuraklık kaynaklı fiyat gelişmelerinin işlenmiş gıda ve yemek hizmetleri grubu fiyatlarına yansımasıyla yıllık artış oranının yükseldiği belirtilen değerlendirmede, “Gıda fiyatlarının etkilediği kalemler ve yönetilen yönlendirilen fiyatlar hariç tutulduğunda enflasyonun olumsuz bir görünüm sergilemediği görülmektedir” görüşü savunuldu.

Merkez Bankası’nın açıklamasında, “Elektrik ve doğal gaz gibi kalemlerdeki olası fiyat ayarlamaları ve gıda fiyatlarına ilişkin belirsizlikler kısa vadede risk oluştursa da orta vadede enflasyonun yeniden düşüş eğilimine gireceği tahmin edilmektedir” denildi.

AKARYAKIT VE SİGARADA ÖTV ARTIŞI 1 PUAN YÜKSELTTİ

Merkez Bankası’nın tespitlerine göre Kasım ayında akaryakıt ve tütün ürünlerindeki ÖTV artışı ile su fiyatlarındaki yükselişler enflasyonu yaklaşık 1 puan artırdı ve yıllık enflasyonun yükselmesine neden oldu. Enerji, işlenmemiş gıda ürünleri, alkollü içecekler ve tütün ürünleri ile altın hariç TÜFE göstergesinin (ÖKTG-H) yıllık artış oranı da işlenmiş gıda ve yemek hizmetleri fiyatlarındaki artışların etkisiyle bir önceki aya göre yükseldi.

Kasım ayında mal grubu fiyatları yüzde 2,46, hizmet grubu fiyatları ise yüzde 0,54 oranında arttı. Yıllık enflasyon, mal grubunda yüzde 8,26’ya, hizmet grubunda ise yüzde 8,75’e ulaştı.

Hizmet grubu yıllık enflasyonunun Kasım ayında bir önceki aya göre yükselmesinde eğlence kültür hizmetleri ile lokanta ve oteller hizmetlerindeki fiyat artışları etkili oldu. Gıda fiyatlarının yemek hizmetleri enflasyonu üzerindeki etkileri dışında hizmet enflasyonunda olumsuz bir gelişme gözlenmedi. Kira ve ulaştırma hizmetleri yıllık artışındaki gerileme sürdü.

Enerji ve işlenmemiş gıda dışı mal fiyatları yıllık artış oranı, giyim grubu yıllık fiyat artışındaki gerilemeye karşın, işlenmiş gıda, tütün ürünleri ve altın fiyatlarındaki belirgin artışların etkisiyle 1,14 puan yükselerek yüzde 6,18 oldu. Kasım ayında ÖTV ayarlamasına bağlı olarak tütün ürünleri fiyatları yüzde 6,78 artarken, altın fiyatları uluslararası piyasalara paralel olarak yüzde 6,26 yükseldi. Diğer yandan, son dönemde YTL’nin güçlenmesine paralel olarak gerileyen ilaç fiyatları, enerji ve işlenmemiş gıda dışı mal grubu fiyat endeksindeki artışı sınırladı. İlaç fiyatlarındaki azalışın etkisinin Aralık ayında da görtleceği belirtildi.

Enerji grubu fiyatları Kasım ayında yüzde 6,78 arttı ve bu grupta yıllık enflasyon yüzde 11,02 oldu. Bu gelişmede, büyük ölçüde akaryakıt ve tüp gaz fiyatlarındaki ÖTV kaynaklı artışlar ile İstanbul’da yürürlüğe giren yeni şebeke suyu tarifesi etkili oldu. Akaryakıt fiyatlarının yüzde 9,12 yükselmesinde ÖTV artışının yanı sıra, uluslararası petrol fiyatlarındaki keskin yükseliş de etkili oldu.

Dayanıklı mal grubu (altın hariç) fiyatları yıllık enflasyonu baz etkisi kaynaklı olarak yükselse de grup fiyatlarındaki azalış eğilimi Kasım ayında da sürdü. Otomobil fiyatları yüzde 0,80 oranında düşerken, elektrikli ve elektriksiz aletlerin fiyatlarındaki gerileme yüzde 0,31 oldu. Mobilya fiyatları ise son beş aydaki azalış eğilimi sonrasında Kasım ayında yüzde 0,87 arttı. Böylelikle, son sekiz ayda dayanıklı mal grubu fiyatlarındaki birikimli azalış 4,4 puana ulaştı.

İşlenmemiş gıda fiyatları Kasım ayında kısmi bir düzeltme sergileyerek yüzde 0,78 geriledi. Bununla birlikte, bakliyat fiyatlarında yüksek oranlı artışların Kasım ayında da sürdüğü görüldü. Söz konusu ürün fiyatları aylık bazda yüzde 2,86 oranında artarken, yıllık artış oranının yüzde 18,63 oranına ulaşması, olumsuz hava koşullarının işlenmemiş gıda fiyatları üzerindeki etkisinin sürdüğüne işaret etti.

İşlenmiş gıdada gözlenen yüksek oranlı artışlar Kasım ayında da devam etti. Ağustos-Kasım döneminde fiyatları birikimli olarak yüzde 7,56 oranında artan grupta ekmek ve tahıl ürünleri ile katı ve sıvı yağlar kalemlerinde, kuraklık kaynaklı yüksek artışların sürdüğü görüldü.

PETROL FİYATLARININ ETKİSİ

Kasım ayında, imalat sanayi fiyatlarında gözlenen yüzde 1,11 oranındaki artışta kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri fiyatlarındaki yüksek artışların etkili olduğu, petrol ürünleri hariç imalat sanayi fiyatlarının ise yüzde 0,16 oranında gerilediği dikkati çekti. Diğer yandan, gıda ürünleri imalatı fiyatlarındaki artış eğiliminin devam ettiği dikkat çekerken, 2004 yılından bu yana Kasım aylarında azalış gösteren giyim fiyatlarının 2007 yılı Kasım ayında yüzde 1,84 arttığı göze çarptı.