Nerdun HACIOĞLU / MOSKOVA
Oluşturulma Tarihi: Aralık 30, 2002 01:57
Dünyanın en derin sualtı doğalgaz boru hattı olan Mavi Akım'da test amaçlı ilk gaz dün Rusya'daki gaz istasyonundan gönderildi. 400 kilometrelik yolu 12 saatte alacak olan gaz, bu sabah Samsun'a ulaşacak.
1997 yılında Türkiye ile Rusya arasında imzalanan ve inşaatı yaklaşık 3 yılda tamamlanan dünyanın en derin sualtı doğal gaz boru hattı Mavi Akım dün proje olmaktan çıktı. Test amacıyla da olsa Rusya kıyısından ilk gaz Türkiye istikametine pompalanmaya başlandı. İlk gazın bu sabah Samsun'a çıkması bekleniyor.
Karadeniz Rusya kıyısındaki ‘‘Beregovaya’’ gaz pompa istasyonunda vanayı Gazprom'un görevlendirdiği Kuban-Gazprom firması yetkilisi Yuriy Basarigin açtı. Gazın Samsun'a kadar olan 400 km'lik mesafeyi 12 saatte alacağı hesaplandı.
Açılıştan sonra TASS ajansına açıklama yapan Basarigin ‘‘Mavi Akım'da en heyecanlı anları yaşadık. Milyarlarca
dolar ve binlerce kişinin emek sarfettiği boru hattında genel test çalışmasına başlıyorduk. En önemli bölüm elbette Karadeniz dibinden geçen iki paralel boru hattı bölümü. İlk olarak su altı bölümüne Azot pompalandı. Bu prosedür yaklaşık bin metre çapında ve 31 mm duvar kalınlığı olan çelik boruları kurutma amacı taşıyordu. Azotla kurutma başarıyla tamamlandı ve hemen ardından pompa istasyonunda gaz vanalarını açtık. Pazartesi sabaha (bu sabah) karşı Samsun'daki ortaklarımız ilk gazı karşılayabilir’’ dedi.
Test amacı taşıyan ilk gaz pompalama 2003 Ocak ayı sonuna kadar sürecek. Bu bir ay içerisinde Karadeniz dibinde 2157 metre derinden geçen boru hattı esaslı sınavdan geçirilmiş olacak. Mavi Akım'ın asıl resmi açılışı ise bahar aylarında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Türkiye ziyareti sırasında yapılacak.
PROJENİN TARİHÇESİ
Mavi Akım projesinin tarihçesi ve bazı özellikleri şöyle:
Mavi Akım Türkiye ve Rusya arasında 15 Aralık 1997 tarihinde imzalandı ve Meclis'te 4 Nisan 1998'de onaylanarak yürürlüğe girdi.
1999 yılında dönemin Başbakanı Bülent Ecevit, Rusya ziyareti sırasında dönemin Başbakanı Vladimir Putin ile Mavi Akım ek protokolünü imzaladı. Ek protokole göre projeyi gerçekleştiren firma ve şirketler vergiden muaf tutuluyor. Ayrıca Rusya ve Türkiye arasında çifte vergilendirmeyi önleyen yasa Rusya Parlamentosu onayından geçmesini öngörüyordu.
1.234 km uzunluğunda olan Mavi Akım üç bölümden oluşuyor. Birinci bölüm Rusya kara kesimi. Rusya'nın Sibirya bölgesi Zapolyarye'den Karadeniz kıyısındaki Beregovaya istasyonuna kadar.
İkinci 360 km bölüm Beregovaya istasyonundan Samsun'a kadar Karadeniz dibinden geçiyor. Projenin en sorumlu bu bölümü İtalyan SAIPEM şirketi tarafından ve Saipem-7000 gemisi tarafından döşendi.
Üçüncü bölüm Samsun- Ankara arasında 501 kilometre.
Projenin toplam maliyeti 2.4 milyar dolar civarında ve genelde Batı'dan alınan kredilerle gerçekleştirildi.
Türkiye ile Rusya arasında imzalanan ve 2025 yılına kadar geçerli olan doğalgaz anlaşmasına göre, ilk alımlar 500 milyon metreküp ile başlayacak. Birinci yılın sonunda miktar arttırılarak, 2007 yılına gelindiğine Mavi Akım tam kapasite yılda 16 milyar metre küp gaz almaya başlaması gerekiyor.
15 Ocak'ta kullanacağızGAZPROM sözcüsü Natalya Selivanova'nın açıklamasına göre, ilk aşamada düşük basınçla düşük bir miktar pompalanıyor. Hattaki basınç yavaş yavaş yükseltilecek ve gerekli düzeyine 15 gün içerisinde ulaşacak. Gazprom yönetimi Eylül ayında yaptığı toplantıda, hattan ilk aşamada, ilk aylarda günde 12 milyon metreküp doğalgaz pompalanmasını benimsemişti. Gazprom'un önceki açıklamalarına göre 2003 yılı içerisinde hattan Türkiye'ye 2 milyar metreküp gaz pompalanacak, daha sonra yılda 2'şer milyar arttırılarak 16 milyar metreküp kapasiteye ulaşılacak.