Matadorlara ‘koşulsuz’ yardım, Yunanistan ve İrlanda’yı ayağa kaldırdı

YUNANİSTAN, İrlanda ve Portekiz’in ardından Avrupa Birliği’nden (AB) yardım alma kuyruğuna İspanya’nın da katılması Avrupa piyasalarını rahatlatırken, aylar süren zorlu müzakereler sonucunda, son derece sıkı kemer sıkma paketlerini kabul ederek yardım alan İrlanda ve Yunanistan’ı kızdırdı. İspanya Maliye Bakanı Lois De Gunios’un hafta sonu Euro Bölgesi ekonomi bakanlarının yaptığı telekonferans zirvesinin ardından ülkenin bankacılık sistemi için Avrupa Birliği (AB) kaynaklarından dün resmen yardım istediğini açıklaması piyasalarda olumlu etki gösterirken, hafta sonunda seçime gidecek olan Yunanistan’ı karıştırdı.

Anlaşmayı bozma hakkı

Euro Bölgesi liderlerinin, İspanyol bankalarının sermaye artırımı için ihtiyaç duyacağı 100 milyar Euro’nun üzerindeki finansal desteğe, hiç bir kemer sıkma talebinde bulunmadan, yeşil ışık yakması, kemer sıkma paketlerinden şikayetçi olan Yunanlıların tepkisine yol açtı. Seçimlere beş gün kala birinci parti çıkmak için başa baş giden merkez-sağcı Yeni Demokrasi (ND) ile Radikal Sol Koalisyon (Syriza) AB’nin hiçbir kemer sıkma tedbiri istemeden ve Uluslararası Para Fonu’nu (IMF) hiç karıştırmadan İspanya’yı bir çırpıda kurtarmasını eleştirdi. ND lideri Andonis Samaras “İspanya örneği, Yunanistan’ın AB ile kavga edip 130 milyar Euro’luk 2’nci Kurtarma Paketi’ni feshetmesi ve yalnızlığa sürüklenmesini savunanların ne kadar haklı olduğunu kanıtladı” dedi. Syriza lideri Aleksis Tsipras ise, “İspanya’ya hiçbir şart koşulmaması, Yunanistan’ın imzaladığı anlaşmanın feshedilmesi ve yeniden müzakere masasına oturulmasının gerektiğini ortaya çıkardı” ifadesini kullandı.

Daha ucuza yardım aldı

AB’nin kemer sıkma zorunluluğu getirmeden İspanya’ya yardıma hazırlanması, İkinci Kurtarma Paketi’ni almaya hazırlanan Yunanistan’da şartların değiştirilebileceği beklentisi yarattı. Atina’da “İkinci Kurtarma Paketi şartlarının Yunanistan lehinde değiştirilmesi olasılığı güçlendi. İrlanda’nın imzaladığı anlaşmanın değiştirilmesini istemesi halinde Yunanistan’ın işi daha da kolaylaşır” beklentisi yarattı. Ancak aynı zamanda “AB, Yunanistan’ın Euro’dan çıkıp drahmiye dönmesi ihtimaline karşı şimdiden kalkan oluşturuyor. Bu nedenle de İspanya’da yangını daha çıkar çıkmaz söndürdü” endişeleri de gündeme geldi. İrlanda Ekonomi bakanlığı yetkilileri de, İspanya’nın yardım alan diğer ülkelere göre daha ucuza yardım olduğu yönünde tepkilerini dile getirdi.

En az 200 milyar Euro

Bu arada zordaki üyelerin tepkilerine yol açan 100 milyar Euro’luk yardımın İspanya için yeterli olmayacağı görüşü ağır basıyor. 100 milyar Euro’nun İspanyol bankaları için yeterli olsa bile, kamu borcu milli gelirinin yüzde 80’ine ulaşmış, durgunlukla mücedele eden ve işsizliğin yüzde 20’yi geçtiği İspanya ekonomisinin yeniden canlanması için çok daha büyük bir yardım paketine ihtiyaç duyacağına dikkat çekti. Uluslararası Para Fonu’nun da (IMF) İspanya ekonomisine ilişkin görüşlerine dikkat çekilerek, ülkenin en az 200 milyar Euro’ya ihtiyaç duyduğu belirtildi. İspanyol bankalarının alacağı 100 milyar Euro’luk yardımın ülkeyi Euro krizi fırtınasından geçici olarak koruyabileceğini belirten analistlere göre,  ekonominin canlanması için kısa süre içinde önlem alınmazsa bu yardım da yetersiz kalacak ve İspanya da Yunanistan gibi krizin derinleştiği bir ülke olacak.

4 ülkeye yardım 500 milyar Euro’yu aştı

EURO Bölgesi’nin 4 ülkesinin kurtarılması için Avrupa Finansal İstikrar Fonu (EFSF) ve Avrupa Kurtarma Mekanizması’nın şimdiden kullancağı kaynağın 500 milyar Euro’ya ulaştığı ve bu durumunda bölgenin büyüme motoru Almanya üzerindeki baskıyı iyice artırdığı kaydedildi. Yunanistan’a söz verilen 240 milyar Euro’nun üzerine, 85 milyar Euro İrlanda’ya, 78 milyar Euro Portekiz’e ve 100 milyar Euro da İspanya’ya verilmesi durumunda verilen yardımların toplamı 503 milyar Euro’yu buluyor. Bu durumda AB liderlerin ellerini ceplerine daha derin koymaları gerektiği yorumları yapılıyor. Almanya ESM’ye yüzde 27 oranında katkı yaparken, Fransa yüzde 20, İtalya yüzde 18 ve yardım alacak olan İspanya da yüzde 12 katkı yapıyor.

Yunanistan ekonomik İspanya bankacılık krizi yaşıyor

AB’nin Yunanistan ve İrlanda’ya aylar süren müzekerelerden sonra ağır şartlarla kredi yardımı verirken, İspanya’ya farklı davranmasının nedenleri şöyle sıralanıyor:

İspanya’nın sorunu bankalarla ilgili. Yunanistan’ın sorunu ise borçları ve kamu açıkları. İspanya’nın borcu gayri safi milli hasılanın yüzde 80’ine karşılık gelirken, Yunanistan’ın ise yüzde 160’ın üzerinde.

İspanya hükümeti AB’yi beklemeden kendi insiyatifi ile 27 milyar Euro’luk kemer sıkma tedbirleri aldı. Yunanistan, AB’den yardım isteyene kadar önemli hiç bir tedbir uygulamadı.

İspanya bankalarının yeniden sermayelen-dirilmesi söz konusu, Yunanistan ise ülke olarak iflas sorunu yaşıyor
IMF İspanya için sadece denetimci rolünü üstlenecek, Yunanistan ise IMF’den borçlandı.