Merve ERDİL/ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Nisan 22, 2010 00:00
Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) Başkanlığı’na, 2005’ten bu yana ‘kara para aklama’ iddiasıyla 193 suç duyurusunda bulunuldu; bu dosyaların yüzde 47.67’sinin uyuşturucu madde ticareti, yüzde 19.68’inin gümrük kaçakçılığı suçlamasıyla yapılması dikkat çekti. 2009’da yapılan 23 suç duyurusunun ise 10’u uyuşturucu ticaretinden 7’si nitelikli dolandırıcılık ve hileli iflastan kaynaklandı.
MALİYE Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı’nın (MASAK) son 5 yılda kara parayla ilgili yaptığı suç duyurularının yarısı uyuşturucu ticaretinden kaynaklanıyor. MASAK’ın hazırladığı 2009 yılı faaliyet raporuna göre, 2005’ten bu yana kara para aklama iddiasıyla 193 suç duyurusunda bulunuldu. 193 dosyanın yüzde 47.67’si uyuşturucu madde ticareti, yüzde 19.68’i gümrük kaçakçılığı, yüzde 12.95’i nitelikli dolandırıcılık ve hileli iflas, yüzde 8.81’i ise evrakta ve meşruiyet belgelerinde sahtecilik suçundan kaynaklandı.
2009’da 23 suç duyurusu
Kriz yılı 2009’da yapılan 23 suç duyurusunun ise 10’u uyuşturucu ticareti, 7’si nitelikli dolandırıcılık ve hileli iflas, 2’si evrakta ve meşruiyet belgelerinde sahtecilik, 2’si şahıs hürriyeti aleyhinde cürümler, 1’i sahte belge düzenleme/kullanma ve 1’i de devlete ait mühürlerde ve damgalarda taklit suçundan kaynaklandı.
Şikâyetler krizde katlandı
Raporda, MASAK’a yapılan şüpheli işlem bildirimlerinin, yani şikâyetlerin, kriz döneminde ikiye katladığı gözlemlendi. 2008 yılında toplam 4 bin 924 şüpheli işlem bildirimi yapılırken, bu sayı 2009’da 9 bin 823’e katlandı. Rapora göre bankalardan gelen bildirimler 2008’de 4 bin 889’dan, 2009’da 9 bin 480’e ulaştı. 2009’da aracı kurumlardan 9, finansman ve faktoring şirketlerinden 15, sigorta ve emeklilik şirketlerinden 10 bildirim yapıldı.
5 yılda 1387 dosya
Rapora göre, MASAK tarafından işleme konulan dosya sayısı 2005 yılında 383, 2006 yılında 406, 2007 yılında 173, 2008 yılında 163 ve 2009’da ise 135 oldu. Tamamlanan dosya sayısı ise 2009’da 152, 2008’de 324, 2007’de 353, 2006’da 275 ve 2005’te 283 oldu. Buna göre MASAK 5 yılda toplam 1387 dosya inceledi. 342 dosya incelemeye sevk edildi, 37 dosya kapsamında Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunuldu ve 1008 dosya kapsam dışı kabul edildi.
21 banka denetlendi
Rapora göre, 2009 yılında 36 mevduat ve katılım bankası, 54 sigorta ve emeklilik şirketi ve 21 sermaye piyasası aracı kurumu olmak üzere toplam 111 yükümlü nezdinde yükümlülüklere uyum denetimi başlatıldı. Denetimi tamamlanan 21 banka nezdinde, 20 bankada herhangi bir yükümlülük ihlaline rastlanılmazken, bir bankada ise kanuna aykırılık tespit edildi.
MASAK sadece 161 personelle çalışıyor
MASAK raporuna göre; 2009 yılı itibariyle kurumda görev yapan personel sayısı ise 161. MASAK’ta yalnızca 3 tane vergi denetmeni bulunurken, 44 mali suçları araştırma uzmanı ve 21 uzman yardımcısı çalışıyor. MASAK’ın muhtıraları imzaladığı ülkeler KKTC, Endonezya, Portekiz, İsveç, Moğolistan, Afganistan, Gürcistan, Arnavutluk, Suriye, Romanya, Hırvatistan, Makedonya ve G. Kore.