MASAK’a ‘Terörü finanse edenin malını dondur’ yetkisi geliyor

TÜRKİYE, karapara aklama ve terörün finansmanıyla mücadeleye dönük kanun değişikliğine gidiyor. Buna göre, terörün finansmanının önlenmesi çerçevesinde yurtiçi ya da uluslararası terörü finanse edenlerin mal varlıkları hakim kararı olmadan Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurumu (MASAK) tarafından dondurulabilecek. “Terörün finansmanı”nı yeniden tanımlayan değişikliğe göre, sadece ulusal değil, uluslararası düzeyde bireysel ya da örgütsel olarak terörü finanse edenler, bunlara fon sağlayanlar, terörün finansmanı suçu kapsamına alınıyor. Birleşmiş Milletler’in (BM) almış olduğu kararlarla terör örgütü olarak belirlenen örgütlere fon desteğinde bulunanlar da terörün finansmanı suçunu işlemiş sayılıyor.
Mal kaçırma engellenecek
25 maddelik “Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Kanun Taslağı” ile bu konudaki düzenlemeler, OECD’nin karapara aklama ve terörün finansmanıyla mücadele birimi Mali Eylem Görev Gücünün (FATF) direktiflerine uygun hale getiriliyor. Taslağa göre, mevcut düzenlemedeki terör örgütlerini finanse edenlerin mal varlığına hakim kararıyla el konulması uygulaması, düzenlemenin yürürlüğe girmesinden sonra hakim kararı olmadan yapılacak. MASAK, kuvvetli şüphe varsa idari tasarruf olarak mal varlığını hakim kararı almadan MASAK kararıyla donduracak. Bu şekilde mal varlığı üzerinde tasarrufta bulunulmasının, malın kaçırılmasının önüne geçilecek.
OECD kriterlerine uygun
Düzenleme, BM Güvenlik Konseyi’nin terörün finansmanı ve karapara aklama suçlarıyla ilgili kararlarının uygulanmasına dönük bir mekanizma da oluşturuluyor. Ancak, BM Güvenlik Konseyi kararlarının uygulanmasında hangi kurumların görevli olduğu ve uygulamayı kimlerin denetleyeceği düzenlemede açıkça yer almıyor. OECD’nin bu konudaki kriterlerine uygun yeni bir mekanizma kuran düzenlemede, Dışışleri ve Adalet Bakanlıkları ile MASAK, kararların uygulanmasıyla ilgili prosedürleri yürütecek kuruluşlar olarak belirleniyor. Buna göre, Dışışleri Bakanlığı, BM Güvenlik Konseyinin konuyla ilgili kararlarını Maliye Bakanlığına iletecek. MASAK da, bu kararlarla ilgili çalışmaları gerçekleştirecek. Bakanlar Kurulu kararı gereken konularla ilgili ön hazırlıkları da MASAK yapacak. Yargılamayla ilgili konularda ise Adalet Bakanlığı devreye girecek.
Ülkelerden talep alabilecek
Türkiye ve diğer ülkelerin terörün finansmanıyla ilgili taleplerinin ne şekilde değerlendirileceği de taslakta bir alt başlık şeklinde yer alıyor. Taslak, yabancı bir ülkenin terör finansmanıyla ilgili talebinin olması durumunda, bunun hangi mekanizma ile ve ne şekilde Türkiye’ye iletileceğini, bu talebin nasıl bir süreçte sonuçlandırılacağını düzenliyor. Türkiye’de terörün finansmanıyla ilgili bir sorun ortaya çıktığında, bunun bir başka ülkeyle paylaşılması, oradan bilgi istenmesi ve mal varlıklarının dondurulması konusu da yeni düzenlemenin unsurları arasında bulunuyor.

Yıl sonuna kadar yasalaşması gerekiyor

TÜRKİYE, terörün finansmanına ilişkin düzenleme ile Mali Eylem Görev Gücü (FATF) nezdindeki eksikliklerini gidermiş olacak. Bu yıl Abu Dabi’de yapılan FATF Genel Kurulu’na sunulan 2’nci İlerleme Raporu sonrasında Türkiye’nin terörün finansmanıyla ilgili eksikliklerini gidermesi kaydıyla, “Düzenli takip sürecinde kalması” kararı alınmıştı. Türkiye’den de giderilmesi istenen eksikliklerle ilgili düzenleme ve uygulamalar konusundaki gelişmeleri haziran ayına kadar FATF’a iletmesi istenmişti. Geçen yılki G-20 Zirvesinde ise, Uluslararası İşbirliği Değerlendirme Grubu (ICRG) süreci de başlamıştı. Türkiye, eksiklerini giderme yolunda üst düzeyli taahhütte bulunmuştu. Bu gelişmeler çerçevesinde MASAK da, FATF’a terörün finansmanıyla ilgili düzenlemenin haziran ayı sonuna kadar TBMM’ye gönderileceği, yıl sonuna kadar da yasalaşacağı taahhüdünü iletti. Taslağın Meclis’e sevki gecikirken, yetkililer düzenlemenin yıl sonuna kadar kanunlaşması gereğine dikkat çekiyor.

Mevzuat eksikliği sorun çıkarıyor

YUNANİSTAN, Ukrayna ve Azerbaycan’ın eksikliklerini gidermeye dönük yasal düzenlemeleri gerçekleştirdiğini anlatan bir MASAK yetkilisi, şu değerlendirmede bulundu: “Türkiye, zaten terör konusunda sıkıntı yaşayan bir ülke. OECD, Türkiye’nin terörün finansmanıyla ilgili düzenlemeyi biran önce çıkarmasını istiyor. Aynı zamanda FATF-ICRC Eş Başkanı olan ABD Hazine Müsteşar Yardımcısı Daniel Glazer’in Türkiye ziyaretinde de bu konu gündeme geldi. ABD de, düzenlemenin yasalaşmasının önemine dikkat çekiyor. Bu konudaki mevzuat farklılığı, sürekli olarak karşımıza çıkıyor. Avrupa ülkeleriyle karapara ve terörün finansmanı konularında herhangi bir talepte bulunduğumuzda, mevcut düzenlemeler, bu konuda işbirliği için yeterli bile olsa, bize ‘Sizin zaten bu konuda mevzuat eksikliğiniz var’ deniliyor.”

Maliye 1 yıllık cezayı 8 ayda topladı

MALİYE Bakanlığı, 2010 yılının ilk 8 ayında geçtiğimiz yıla göre yüzde 24.1 artışla 3 milyar 21.6 milyon TL para cezası tahsil etti. 2010 yılı bütçesinde 3 milyar 164 milyon TL’lik para cezası toplamayı öngören Maliye Bakanlığı, Ocak-Ağustos döneminde bu hedefin yüzde 95.5’ini gerçekleştirdi. Para cezaları içinde en önemli kalemlerden birini oluşturan vergi cezalarında tahsilat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18.3 artarak 1 milyar 845.7 milyon TL’ye ulaştı. 8 ayda yol, köprü ve tünel ücret geliri ile diğer hizmet gelirleri olarak da 720.9 milyon TL gelir toplandı.