‘Markette arttı üreticiye yansımadı’

Kanatlı sektöründe, 412 damızlık ve kuluçkahane, 7 bin 807 ticari etlik, 2 bin 837 ticari yumurtacı olmak üzere toplam 10 bin 992 işletme ve 20 bin 222 kümeste üretim yapıldığı ifade eden Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, sektörde yaklaşık 500 bin kişinin istihdam edildiğini, 2 milyon kişinin bu sektörden geçimini sağladığını bildirdi. Bayraktar, sektörün yıllık cirosunun 5.5 milyar lira civarında olduğunu, 2020 yılı kanatlı eti ve ürünleri ihracatının ise 511 milyon dolar civarında seyrettiğini aktararak, “Broiler üretiminde bir tarafta sayıları 18 civarında olan entegre firmalar diğer tarafta ise o entegre firmalara fason üretim gerçekleştiren sayıları 14 bin civarındaki irili ufaklı yetiştirici işletmeler yer almaktadır. Yani bir taraf işin üretim ayağını oluştururken diğer taraf tedarik, kesim, pazarlama ve finans ayağını oluşturmaktadır. Son 1.5-2 yılda gerek Irak pazarında yaşanan sorunlar gerekse pandemiye bağlı talep daralması sektörü sıkıntıya soktu” dedi.

BÖYLE DEVAM ETMEZ

Son günlerde salgında normalleşmenin sağlanması, yaz ayıyla birlikte mangal sezonunun açılması ve turizmde hareketlenmenin marketlerde tavuk eti ürünlerinin fiyatlarında artışa neden olduğuna dikkati çeken Bayraktar, buna rağmen üreticilerin istedikleri gelirleri elde edemediklerini vurguladı. Bayraktar, üretim maliyetlerinin arttığını, üreticilerin sahip oldukları kümeslerle tesislerin her geçen gün eskidiğini, varlıklarının değersizleştiğini belirterek, şunları kaydetti: “Örneğin 5 milyon liralık yatırımla kurulan bir kümes en az 10 yılda kendini amorti etmesi gerekirken bu 25 yıla kadar yükseldi. Birçok kümes borçlarını ödeyememiş, işletmesini kapatmış veya borç karşılığı bankaya vermek zorunda kaldı. Ayakta kalmaya çalışan işletmeler ise bu şekilde daha fazla devam edemeyeceklerini söylüyor. Üreticinin tavuk başına alacağı ücret sürdürülebilir seviyeye gelmeli. Fiyatlar üretici lehine revize edilmeli. Üretici fiyatları, şeffaf bir şekilde üreticiye sürdürülebilir bir gelir sağlayacak, performansa dayalı belli bir metodolojiye bağlı olarak belirlenmelidir.”

TAVUK ETİNDE ÜRETİM AZALDI

Üretime ilişkin sorunların giderilmemesi durumunda tüketicinin makul fiyatlarla tavuk eti almasının gün geçtikçe zorlaşacağını vurgulayan Şemsi Bayraktar, Türkiye İstatistik Kurumu’nun temmuz ayı verilerinin de tavuk eti üretiminde yaşanan sorunları teyit ettiğini bildirdi. Bayraktar, kanatlı eti üretiminin temmuzda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7.1 azaldığını, ocak-temmuz dönemindeki azalmanın yüzde 2,2 olarak gerçekleştiğini ifade etti.